να συνετίσει και να διδάξει την αρετή και το ήθος. Τα συντάσσουν έξυπνοι και εύθυμοι άνθρωποι, που εμπνέονται από τα προσωπικά τους βιώματα ή και παθήματα, γι αυτό είναι αληθινά.
Οι Πόντιοι αυτοσαρκάζονται μέσα από την αποδοχή των αδυναμιών τους και αυτό επιδεικνύει την ανώτερη σκέψη και το ψυχικό τους μεγαλείο.
Τα ψευδοποντιακά ανέκδοτα, που κυκλοφορούν για τους Πόντιους, κινούνται μόνο στη λογική του κοινωνικού ρατσισμού σκοπεύοντας να θίξουν και να εκθέσουν ένα λαό.
Αντίστοιχα ανέκδοτα λέγονταν από τους Γερμανούς και τους Εγγλέζους για τους δικούς τους Εβραίους, Πολωνούς κ.τ.λ.
Οι Πόντιοι χαρακτηρίζονται από ένα ιδιότυπο χιούμορ, που παραπέμπει στον Αριστοφάνη και στον Αίσωπο.
Είναι οι πρώτοι ανεκδοτολόγοι, που δίδαξαν το ανέκδοτο στους Ελλαδίτες.
Τα ποντιακά ανέκδοτα διασκεδάζουν με τα έξυπνα χωρατά και καλαμπούρια χωρίς να θίγουν και να προσβάλουν κανέναν.
Οι ανεκδοτολόγοι στα ποντιακά λέγονται μασχαράνοι.
Πόντιοι μασχαράνοι υπήρξαν πολλοί στην μεταπροσφυγική Ελλάδα.
Στον κινηματογράφο και στο θέατρο ο κορυφαίος κωμωδιογράφος Ψαθάς. Ο γελωτοποιός Χάρη – Κλύν, που εξέφρασε τη λαϊκή δυσαρέσκεια ενάντια στις κρατούσες πολιτικές συνθήκες, χρησιμοποιώντας την παρωδία και την αποκάλυψη του λάθους και της ενοχής.
Εάν το σαρκαστικό κίνημα του Χάρη Κλύν ενάντια σην κομματική εξουσία προσλαμβάνονταν σοβαρά, ίσως η Ελλάδα σήμερα να απέφευγε την κατάρρευση.
Η σάτιρα του Χάρη Κλύν, του Κοντογιαννίδη, του Παλαντσίδη, του Βαμβακίδη, του Τερζά με τα τριακόσια ΄΄κοπρομούμουλα΄΄ ήταν οι μόνες αντιστάσεις στο αθηναϊκό κατεστημένο, στην ηθελημένη μυωπία και στο φιλοτομαρισμό.
Σήμερα σε πολλά χωριά συναντάμε εύθυμους και εκφραστικούς ανεκδοτολόγους, που άλλοι επινοούν ανέκδοτα και άλλοι τα αφηγούνται παραστατικά και ζωντανά σαν να τα ζουν.
Ένας καταπληκτικός αφηγητής των ποντιακών ανεκδότων και ιστορημάτων είναι και ο φίλος Γιάννης Σπυρίδης από το Ανατολικό.
Ας καταγράψουμε ένα ιστόρημα, βγαλμένο από τη ζωή στον Πόντο, που το διέσωσε από τον πατέρα του Ελισαίο.
Τα δύο τσαναβάρια.
΄Σ σην πατρίδαν τα παλαιά τα χρόνια τα χωρία εχωρίουταν ας σ’ ορμάνια κι ας σα παρχάρια τουν. Αέτς πα εποίκαν οι Καρμουτάντ’ και οι Λερέτ κ’ εχώρ’τσαν τα ραχία τουν και τα μεσάδας ατουν.
Την μεσάν τη Καρμουτί ερίαζεν ατο ο Γιάννες, ο Σεϊμένον, έναν παλικάρ’ απ’ αδά κι απάν. Εμαζεύκουταν όλε τη χωρί τα παιδία και ‘κ’ επόρναν ν’ έσκωναν το ποδάρ’ ν ατ’. Ογδόντα οκάδες σακίν, γομάτον καλαμπούκ’ με τα δόντια τ’ επίανεν ατό κ’ εσύρνεν ατο ‘ς σην ράχιαν ατ’ απάν!
Ατόσον δυνατός άνθρωπος…
Οι Λερέτ πα είχαν έναν παλικάρ’ ισάξιον τη Γιάννε, τον τούρκον τον Μουσταφάν, είναν αγράνθρωπον. Τίναν επίανεν ‘ς σα χέρια τ’ εσκότωνεν ατον. Αρ ατός εριάζεν τη μεσάν τη Λερί.
Κάποτε ο Γιάννες επήεν ‘ς σο ραχίν και κόφτ’ με τ’ αξινάρ’ έναν δέντρον ας ση Λερί το μέρος . Έκ’σεν ο Μουσταφάς τ’ αξιναρί το χτύπον και άμαν έτρεξεν και πάει. Άμον ντ’ εσούμωσεν τον Γιάννεν, εσκάλωσεν, υβρίζ’ ατον: ΄΄Γκιαούρ μιλέτ’΄… σ’ ατό απάν επιάσταν άσκεμα ‘ς σα χέρια.
Ατότε ο Γιάννες έρθεν ‘ς σον ψόφον ατ’. Εδέκεν ατόν έναν αξιναρέαν ‘ς σο κιφάλ’ κ’ έπλωσεν ατόν κα’.
Ας σου εσκότωσεν τον Μουσταφάν, επίασαν ατον και παίρν’ ατόν και πάνε ‘ς σο δικαστήριον.
Άμον ντο λένε ο Γιάννες γλυτωμονήν ‘κ’ έχ’, θα τρώει το κιφάλν ατ’.
Ο Θεόν εγούεψεν ατόν και την υπεράσπισην ατ’ επέρεν ο καρμουτέτες, ο δικολάβον, ο Γιάγκον τη Τσαχούρ’.
Ο Γιάγκον , διάβολος και γραμματισμένος, εξέγκεν τη Τραπεζούντας το φροντιστήριον .Τ’ ομμάτια τ’ τσινάκια εβγάλναν.
Άμον ντο έρθεν η σειρά τ’, ερωτά τον μάρτυραν τη Μουσταφά:
- Ο Μουσταφάς έτον παλικάρ’ ; -Μανάχον παλικάρ’; πολλά παλικάρ’!.. το λεοντάρ’ τη χωρί μουν!:. Ύστερα ερωτά τον μάρτυραν τη Γιάννε:
-Ο Γιάννες ο Σεϊμένον έτον παλικάρ’; – ντο παλικάρ λες… δέκα θερία με τ’ ατόν ‘κ’ επόρναν να βάλν’ ατα! άρκος με τα μαλλία…
Ατότε εκλώστεν ο Γιάγκον τη Τσαχούρ’ και λέει ‘ς σον κατήν:
Άμον ντ’ εγροικάς εφέντη μ’ κατή, δύο άγραια τσαναβάρια τ’ ορμανί , ετάβιξαν ‘ς σο ραχίν και τ’ έναν το τσαναβάρ ενίκεσεν τ’ άλλο .
Ατό η δουλεία ανθρωπί καπαέτ’ κ’ έχ , ‘ς σ’ άγρεα τα θερία απές το δίκαιον μουν κ’ εχωρεί.
Ο Τούρκον ο κατής ετέρεσεν, ο Τσαχούρτς αχουλούα καλατσεύ ,
κ’ επόρεσεν να κλώθ’ τον λόγον ατ’… κι αθώωσεν τον Γιάννεν…
e-ptolemeos.gr
ΣΟΥ ΑΡΕΣΕ; ΚΑΝΕ LIKE... ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΕ ΤΟ
Γίνετε φίλοι μας, στη σελίδα μας στο facebook: http://www.facebook.com/vatolakkiotis
Στείλτε μας τις απόψεις σας, τα άρθρα σας, τις καταγγελίες σας και οτιδήποτε θέλετε στο email: kostasdigos@yahoo.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου