Παναγιώτη Λαφαζάνη, την οποία δεν πήρε πίσω και η σημερινή πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ, για την επαναλειτουργία της κατεστραμμένης από πυρκαγιά μονάδας «Πτολεμαΐδα ΙΙΙ» της ΔΕΗ.
Πρόκειται για την παλαιότερη και μία από τις πιο ρυπογόνες λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ, όπως σημειώνει το WWF Ελλάς, για την οποία το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας είχε επίσημα ζητήσει κατ' εξαίρεση τη συνέχιση της λειτουργίας της και μετά το πέρας ισχύος των περιβαλλοντικών της όρων.
Η απάντηση της ευρωπαϊκής επιτροπής στο αίτημα που είχε καταθέσει η ελληνική κυβέρνηση τον Μάιο του 2015 είναι τελεσίδικα αρνητική, αφού η Κομισιόν απέρριψε την ένταξη της μονάδας στο καθεστώς των μονάδων του άρθρου 33 της Οδηγίας 2010/75/ΕΕ, δηλαδή στο καθεστώς των μονάδων που θα παρατείνουν τη λειτουργία τους μέχρι το 2030.
Έγκριση
Η μονάδα και πριν από την πυρκαγιά είχε ούτως ή άλλως περιορισμένη λειτουργία και επρόκειτο να αποσυρθεί από το 2016, εξού και για να προχωρήσει η ΔΕΗ στην επισκευή της ήταν απαραίτητο να πάρει έγκριση παράτασης λειτουργίας της.
Να σημειωθεί ότι το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης στηριζόταν στο επιχείρημα ότι η επαναλειτουργία της μονάδας είναι απαραίτητη για τις ανάγκες κάλυψης της παροχής τηλεθέρμανσης στην Πτολεμαΐδα, ανάγκες που καλύπτονταν, σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, οριακά από τις μονάδες ΙΙΙ και IV του ΑΗΣ Καρδιάς.
Να σημειωθεί, όμως, επίσης ότι κατά της επαναλειτουργίας της ρυπογόνου μονάδας δεν είχαν ταχθεί μόνο οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, αλλά ακόμα και η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ και εμμέσως πλην σαφώς και η διοίκηση της ΔΕΗ, που γνώριζε ότι η επισκευή της κατεστραμμένης μονάδας είναι ασύμφορη. Λίγο αργότερα κατατέθηκαν και οι ενστάσεις του ΤΕΕ Δ. Μακεδονίας για το ίδιο θέμα και η προτροπή του να εξεταστούν εναλλακτικές, και κατά το δυνατόν ανεξάρτητες της ΔΕΗ, λύσεις για την τηλεθέρμανση της Πτολεμαΐδας.
Στελέχη του υπουργείου επισημαίνουν ότι η εμμονή της τότε πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ να προχωρήσει στο αίτημα προς την Κομισιόν ήταν για να ικανοποιήσει τα αιτήματα των τοπικών κοινωνιών χωρίς να υπάρχει καμιά πρόβλεψη για έναν σύγχρονο σχεδιασμό με στόχο την κάλυψη των αναγκών τηλεθέρμανσης των κατοίκων.
Εμμονή
Το ερώτημα, βέβαια, είναι εάν αυτή η αρνητική απόφαση θα δώσει στη σημερινή πολιτική ηγεσία το έναυσμα για να στραφεί σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη σταδιακή απεξάρτηση από τον λιγνίτη μέσα από την ανάπτυξη πρωτοβουλιών για τις ΑΠΕ.
Το WWF Ελλάς σημειώνει ότι με αφορμή την εξέλιξη αυτή, που εκθέτει τη χώρα, «η κυβέρνηση οφείλει να επανεξετάσει με νηφαλιότητα την ολέθρια πολιτική που ακολουθεί ώς τώρα γύρω από τον λιγνίτη». Όπως σημειώνει η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση, το πρόβλημα δεν είναι μόνο το παράλογο αίτημα για επαναλειτουργία της Πτολεμαΐδας ΙΙΙ, αλλά και η αυτοκαταστροφική εμμονή του ΥΠΕΝ στην κατασκευή της νέας, πανάκριβης, γιγαντιαίας λιγνιτικής μονάδας V στην Πτολεμαΐδα, τη στιγμή που έχει αποδειχθεί ότι η νέα μονάδα δεν θα είναι οικονομικά βιώσιμη.
Όπως έχει επισημάνει κατ' επανάληψη η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση, ο προϋπολογισμός για την κατασκευή της Πτολεμαΐδας V ανέρχεται στα 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Η νέα μονάδα θα εκπέμπει περίπου 4,6 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα τον χρόνο, οι οποίοι εκτιμάται ότι θα κοστίζουν 92 εκατ. ευρώ το 2020, 184 εκατ. ευρώ το 2030 και περίπου 240 εκατ. ευρώ από το 2040 και μετά. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα είναι περίπου διπλάσιες από το όριο των 550 gr/ KWh που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη χρηματοδότηση νέων ανθρακικών σταθμών.
Παράλληλα, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου της Στουτγκάρδης για λογαριασμό της Greenpeace, η λειτουργία της Πτολεμαΐδας V θα οδηγεί σε πρόωρο θάνατο πάνω από 100 ανθρώπους τον χρόνο, ενώ εκτιμάται ότι θα έχει εξωτερικό κόστος για την ελληνική οικονομία πάνω από 200 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Η νέα μονάδα, όπως σημειώνει η διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση, θα δημιουργήσει μόλις 250 μόνιμες τοπικές θέσεις εργασίας, ποσοστό γύρω στο 3,6% του συνολικού αριθμού εργαζομένων της ΔΕΗ στην περιοχή (6.882).
Να σημειωθεί ότι η έναρξη των εργασιών για την κατασκευή της νέας λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα V είναι θέμα χρόνου μετά την κατάθεση από την ανάδοχο της κοινοπραξίας ΤΕΡΝΑ εγγυητικής επιστολής από τρεις τράπεζες συνολικού ύψους περίπου 226,8 εκατ. ευρώ, ενώ και η ΔΕΗ, με βάση τις συμβατικές της υποχρεώσεις, κατέθεσε προκαταβολή ύψους 200 εκατ. ευρώ.
