–το 2015 – έλυσε την εξίσωση John Forbes Nash που επί 60 χρόνια προσπαθούσαν να λύσουν όλοι οι μαθηματικοί του κόσμου! Αλλά ποιος ήταν ο John Forbes Nash;…
Το βραβείο Νόμπελ το μοιράστηκε με τον οικονομολόγο John C. Harsanyi και τον μαθηματικό Reinhard Selten. Το 1948 πήρε το πτυχίο και το μεταπυχιακό του στα μαθηματικά. Δυο χρόνια αργότερα σε ηλικία 22 ετών τελείωσε το διδακτορικό του στο Princeton και δημοσίευσε την εργασία του στο επιστημονικό περιοδικό Annals of Mathematics.
Τι λέει το θεώρημα Nash;
Το «θεώρημα του Νας» (Nash solution ή Nash equilibrium στα αγγλικά), είναι μια θεωρητική έννοια ενός παιχνιδιού που περιλαμβάνει δυο ή περισσότερους παίχτες. Κάθε παίχτης υποτίθεται ότι ξέρει τις στρατηγικές που φέρνουν την ισορροπία των άλλων παιχτών. Αν κάθε παίχτης έχει μια επιλεγμένη στρατηγική κανένας δεν μπορεί να κερδίσει με το να αλλάξει τη στρατηγική του, ενώ οι υπόλοιποι παίχτες διατηρούν αναλλοίωτη την δική τους. Οι εναλλαγές των στρατηγικών και το αντίστοιχο κέρδος από αυτές αποτελούν το θεώρημα του Νας….
Το θεώρημα του Νας χρησιμοποιήθηκε κυρίως για να αναλύσει το αποτέλεσμα της στρατηγικής αλληλεπίδρασης πολλαπλών ατομικών αποφάσεων. Με άλλα λόγια είναι ένας τρόπος για να προβλέψουμε τι πρόκειται να γίνει, αν πολλοί άνθρωποι ή πολλοί οργανισμοί παίρνουν αποφάσεις ταυτόχρονα και η απόφαση του κάθε ενός στηρίζεται στην απόφαση των υπολοίπων. Η πιο απλή εξήγηση της διορατικότητας του Νας, έγκειται στο ότι δεν μπορούμε να προβλέψουμε το αποτέλεσμα, όταν πολλά άτομα παίρνουν αποφάσεις, αν αναλύσουμε μόνο τις αποφάσεις.
Αντιθέτως, πρέπει να ρωτήσουμε τι πρόκειται να κάνει κάθε παίχτης ξεχωριστά, λαμβάνοντας υπόψη την απόφαση των υπολοίπων. Που βρίσκει εφαρμογή; Η θεωρία βρίσκει εφαρμογή και δίνει λύσεις σε αναρίθμητους τομείς. Χρησιμοποιείται στην ανάλυση εμπόλεμων καταστάσεων μέχρι και την πρόβλεψη της τροχαίας κίνησης, πως να διοργανωθεί μια δημοπρασία ακόμη και για τα πέναλτι στο ποδόσφαιρο Η ταινία «A Beautiful Mind» (2001) είναι βασισμένη στη ζωή του Νας και τον δείχνει να παλεύει να νικήσει τη σχιζοφρένεια του. Ο Νας και η σύζυγός του Αλίσια, σκοτώθηκαν σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα το 2015…
Η επίλυση του γρίφου του Nash
O K. Δασκαλάκης χρειάστηκε περίπου ένα χρόνο για να καταφέρει αυτό που έμοιαζε ακατόρθωτο, αναγκάζοντας τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα να υποκλιθεί στις ικανότητές του. Την επίλυση του γρίφου του ΝΑS δηλαδή, ο οποίος τη δεκαετία του ΄50 έφτιαξε ένα απλοποιημένο σύστημα των σχέσεων και των ενεργειών κάποιων ανθρώπων που βρίσκονταν σε καταστάσεις με διαφορετικά συμφέροντα, όπως το να είναι αντίπαλοι σε ένα «παιχνίδι».
Σε συνεργασία με τους καθηγητές του, Χρίστο Παπαδημητρίου από το Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ και τον καθηγητή Πολ Γκόλντμπεργκ του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ, κατάφεραν να αποδείξουν ότι δεν υπάρχει τρόπος για να προβλεφθεί η ισορροπία….
Ποιος είναι ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης.
Απόφοιτος του Τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με βαθμό 9,98 στα 10, με μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, καθηγητής πληροφορικής στο MIT, ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης θεωρείται ένα από τα πιο λαμπρά μυαλά διεθνώς.
Οι γνώσεις και ικανότητές του αδιαμφισβήτητες, ωστόσο, αυτό που εκτόξευσε τη δημοτικότητά του στην επιστημονική κοινότητα, ήταν το επίτευγμά του – το 2009 – να ξεδιαλύνει έναν δύσκολο γρίφο της πληροφορικής, που έμενε άλυτος από το 1950. Η διδακτορική του διατριβή μελετά το Θεώρημα του Νας, στη θεωρία των παιγνίων. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στα ΝΕΑ, ο Κ. Δασκαλάκης υποστήριξε: «την επιστήμη μου την ενδιαφέρει κυρίως το Ίντερνετ. Πρόκειται για ένα μέσο που χρησιμοποιείται από εκατομμύρια χρήστες και ελέγχεται από διάφορες εταιρείες, οργανισμούς και κράτη.
Δεν ενδιαφέρεται να αφήσει την ακαδημαϊκή του καριέρα στις ΗΠΑ για να επιστρέψει στην Ελλάδα, όπου δεν μπορεί να συνεχίσει την έρευνα. Στην προσωπική του ιστοσελίδα, http://people.csail.mit.edu/costis/, ο Κ. Δασκαλάκης, παραθέτει ένα απόσπασμα από τη Σατραπεία του Καβάφη, στην Αγγλική γλώσσα….
Συνέντευξη του Κωνσταντίνος Δασκαλάκη στην Ειρήνη Νικολοπούλου – Eirinika.gr
– Όταν λύνεις τον γρίφο του Νας πριν κλείσεις τα 30, η ζωή γίνεται πιό ενδιαφέρουσα και τι θέλεις να κάνεις μετά; Εσείς που επικεντρώσατε έκτοτε την έρευνα σας;
Η ζωή του ερευνητή είναι συναρπαστική. Όταν λύνεις ένα πρόβλημα ανοίγεις μια πόρτα που απλώνει μπροστά σου πολλά καινούρια μονοπάτια αναζήτησης. Η ζωή στο ΜΙΤ είναι έντονη, με πολλές ευθύνες αλλά και το προνόμιο αλληλεπίδρασης με τους πιο ευφυείς ανθρώπους του κόσμου. Η προηγούμενη έρευνά μου διαπίστωσε την ανεπάρκεια της οικονομικής θεωρίας για τη μελέτη του Internet. Αυτό που με καίει τώρα είναι να βρω την κατάλληλη θεωρία.
– Μετά τον Steve Jobs που «έφυγε» και τον Bill Gates που ασχολείται – λέει -λιγότερο με το internet, υπάρχουν γιά σας νέα «κεφάλια» στον χώρο της πληροφορικής και ποιά είναι αυτά;
Θεωρώ τον Jobs και τον Gates πολύ σημαντικούς businessmen. Ωστόσο το Internet είναι πιο «δημοκρατικό». Η καινοτομία έρχεται από χαμηλά. Για παράδειγμα δεν ξέρουμε ποιος έφτιαξε το Bitcoin, το καινούριο Ιντερνετικό νόμισμα.
-Τι θα μας πείτε την Τετάρτη; Γνωρίζετε ότι η φωτεινή σας πορεία από μόνη της δημιουργεί αισιοδοξία και δίνει φτερά στους νέους και μεγαλύτερους; Τι θα θέλατε να τους πείτε για να τους ενθαρρύνετε εκτός από την «ειδική ομιλία»; Ξερετε ότι θα κρέμονται ολοι απο τα χείλη σας…
Την Τετάρτη θα μιλήσω για το ρόλο τον αλγορίθμων στο πολύπλοκο κόσμο που μας περιβάλλει: καταιγισμός πληροφοριών, Ίντερνετ, παγκόσμιες αγορές. Η Ελλάδα έχει ταλέντα. Δεν εννοώ εκείνα των τηλεοπτικών εκπομπών. Πρέπει να ανακαλύψουμε τον δυναμισμό μας στο παγκόσμιο περιβάλλον που στήνει γύρω μας εν μέρει και το Ίντερνετ. Ποιοι είναι όμως οι αρρωγοί μας σε αυτό; Είναι μήπως οι πολιτικοί ή οι πανεπιστημιακοί μας;
– Σαν όλους τους έρωτες , έτσι και με τον έρωτα του ίντερνετ , τώρα που πέρασε ο καιρός , ολοι μιλούν μόνο γιά το πως θίγονται τα προσωπικά δεδομένα σε αυτό Εσείς πως βλέπετε το μέλλον σε αυτό τον ευαίσθητο τομέα;
Αλίμονο αν μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις του προηγούμενου αιώνα δεν ενείχε κινδύνους. Πρέπει να δούμε πώς θα προφυλαχτούμε από αυτούς. Τις λύσεις θα δώσει η τεχνολογία, η παιδεία, και ο δημόσιος διάλογος. Θα προσπαθήσω να περιγράψω τεχνολογικές λύσεις στην ομιλία μου. Το μέλλον πάντως θα είναι συναρπαστικό.
– Τι σας ρωτούν γιά την Ελλάδα κύριε Δασκαλάκη οι ξένοι μαθητές σας;
Οι μαθητές μου με ρωτούν για την ελληνική ιστορία, τα ελληνικά ιδεώδη, τον ήλιο και τη θάλασσα.
– Όταν μιλάτε γιά την Κρήτη τι λέτε και τι είναι αυτό που σας λείπει από την πανέμορφη, παράξενη, ιδαίτερη πατρίδα σας; Τι παίρνετε μαζί σας στην Αμερική από το νησί;
Παρότι μεγάλωσα στην Αθήνα, μεγάλο μέρος της ταυτότητας μου περιλαμβάνει κρητικά χαρακτηριστικά. Μου λείπουν πολλά από την Κρήτη: ο τόπος, η θάλασσα, τα βουνά, μα κυρίως οι άνθρωποι. Σας λέω μόνο μια μαντινάδα: Η λεβεντιά είναι καημός που όλο αίμα τρέχει, θέε μου και πως την νταγιαντά (=αντέχει) εκείνος που την έχει.
– Τι ονειρεύεστε κύριε Δασκαλάκη; Πως βλέπετε τον εαυτό σας σε μερικά χρόνια; Αγαπάτε την οικογένεια; Πως θα μυούσατε ένα παιδί στο ίντερνετ;
Αισθάνομαι υπηρέτης της επιστήμης και όνειρο μου είναι η πρόοδος της ανθρώπινης γνώσης. Δεν με συγκινούν τα υλικά όνειρα. Θέλω να κάνω οικογένεια. Μέχρι τότε το Ίντερνετ θα είναι συνηφασμένο με τη ζωή μας σε τέτοιο βαθμό που δεν θα χρειάζονται τα παιδιά μύηση σε αυτό. Τα ρούχα μας θα είναι στο Ίντερνετ, η κούπα του καφέ μας θα είναι στο Ίντερνετ, το αυτοκίνητο μας θα είναι στο Ίντερνετ (αν δεν είναι ήδη).
– Όταν δεν διαβάζετε μαθηματικά, δεν είστε στο κομπιούτερ σας με τι ασχολείσθε; Τι ξεκουράζει ένα τόσο σύνθετο, πολύπλοκο μυαλό σαν το δικό σας;
Η ιδανική μου ξεκούραση είναι χαλάρωση στο φως του ήλιου με ένα λογοτεχνικό βιβλίο στο χέρι ή ένα αγαπημένο τραγούδι στο αυτί, μια θεατρική παράσταση ένα σαββατόβραδο, μια ταινία, ένας περίπατος στη θάλασσα το ηλιοβασίλεμα.
– Γιατί είπατε όχι στην Microsoft; Πώς γίνεται να αρνείσθε σε ένα κολοσσό; Ηταν υπεραυτοπεποίθηση ή άλλο life project?
Πού θα έβρισκα καλύτερο περιβάλλον για τις επιστημονικές μου αναζητήσεις από το ακαδημαϊκό; και μάλιστα αυτό του ΜΙΤ;
– Το ερώτημα της ομιλίας: Καταιγιζόμαστε καθημερινά από ειδήσεις και δεδομένα. Αλλά πώς μπορούμε να συγκρίνουμε το πληροφοριακό περιεχόμενο των δεδομένων; Υπάρχουν ειδήσεις που περιέχουν περισσότερη «πληροφορία» από άλλες; Τι είναι πληροφορία και πώς μετριέται; Παρακαλώ μία πολύ σύντομη απάντηση.
Χωρίς να θέλω να μπω σε τεχνικά θέματα, το πληροφοριακό περιεχόμενο μιας είδησης συνδέεται με το πόσο η είδηση ήταν αναμενόμενη. Για παράδειγμα η ανακοίνωση ότι «αύριο έχει κρύο» φέρει λιγότερη πληροφορία από την ανακοίνωση ότι «ο τάδε υπουργός δωροδοκήθηκε». Θα μιλήσω για τον ρόλο των αλγορίθμων στην επεξεργασία της πληροφορίας.
– Ξέρω πως θαυμάζετε τον Καβάφη. Φέτος ολη η Ελλάδα τον λάτρεψε με αφορμή την επέτειο των 150 χρόνων από τη γέννηση του. Εσείς με ποιο ποίημα του θα τον τιμούσατε;
Στην ιστοσελίδα μου έχω ως πυξίδα ζωής την Σατραπεία.
Το «Τhe Hub Events» και ο Νικόλας Πρωτονοτάριος συνεχίζουν για τρίτη χρονιά τη σειρά επιστημονικών διαλέξεων με τίτλο «Hub Science», με σκοπό να παρουσιάσουν με συναρπαστικό και εύληπτο τρόπο τις φυσικές και κοινωνικές επιστήμες και να μυήσουν το ακροατήριο στο μαγικό αλλά ενδεχομένως παρεξηγημένο τους κόσμο.
πηγή
