ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ Η ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΔΑΣΙΚΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ

«Οι άνθρωποι θα μείνουν πτωχοί,

γιατί δεν θάχουν αγάπη στα δένδρα».

Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός

Με αφορμή τις καταστρεπτικές πυρκαγιές που και αυτή τη χρονιά στοίχισαν ανθρώπινες ζωές και...

όχι μόνον αφανίζουν μεγάλο μέρος του δασικού πλούτου της χώρας, αλλά και έπληξαν τον αστικό ιστό της Πρωτεύουσας, το Κίνημα της Χριστιανικής Δημοκρατίας εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:

1. Εκφράζουμε την βαθύτατη οδύνη μας για το θάνατο της εργαζόμενης στο Χαλάνδρι. Ταυτόχρονα, εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη και τη συμπαράστασή μας σε όλους εκείνους, που κάθε χρόνο αγωνίζονται με αυταπάρνηση και διακινδυνεύουν για την αντιμετώπιση των καταστρεπτικών πυρκαγιών σε πολύ δύσκολες συνθήκες.

2. Έχουμε επανειλημμένα επισημάνει ότι η καταστροφή των δασών της χώρας είναι ένα έγκλημα δεκαετιών, με συνυπαιτιότητα του συνόλου του πολιτικού συστήματος. Πίσω από αυτό πολλές φορές κρύβονται ιδιοτελή κερδοσκοπικά συμφέροντα, που διευκολύνονται να καταπατήσουν και να «αξιοποιήσουν» δασικές εκτάσεις περισσότερο όταν θα έχουν καταστραφεί, παρά όταν είναι κατάφυτες. Το κάλλος της Δημιουργίας και ιδιαίτερα της φύσης, είναι εχθρός της δικής τους κερδοσκοπικής ασχημίας.

3. Η καταστροφή γίνεται ακόμα μεγαλύτερη με τη σταδιακή εγκατάλειψη των παραγωγικών δραστηριοτήτων της οικονομίας και της υπαίθρου προς όφελος της παροχής των υπηρεσιών και ιδίως του τουρισμού. Με αποτέλεσμα την συρρίκνωση του αγροτικού τομέα, την εγκατάλειψη της υπαίθρου και τη σταδιακή αποξένωση των τοπικών κοινωνιών από το δάσος. Έτσι, μια ξηρή βιόμαζα από ξερόχορτα και ξερόκλαδα σωρεύεται σταδιακά και γίνεται υλικό που ενισχύει τις πυρκαγιές στα δάση, αλλά και στα χωράφια που εγκαταλείπονται ακαλλιέργητα.

4. Η πολιτική λιτότητας την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση επιμένει να επιβάλλει, σε συνδυασμό με τα νεοφιλελεύθερα κυβερνητικά στερεότυπα, πλήττει και υποβαθμίζει το κοινωνικό κράτος και μαζί με αυτό τη δασοπροστασία και την ποιότητα των υποδομών και των μέσων πυρόσβεσης. Έτσι, παρά τις απανωτές καταστρεπτικές πυρκαγιές, παραμένουν ακάλυπτα 4.000 οργανικά κενά στην πυροσβεστική υπηρεσία και στον τομέα της δασοπυρόσβεσης γενικότερα. Παράλληλα, η κυβέρνηση ολιγωρεί να απορροφήσει κονδύλια του ευρωενωσιακού «Ταμείου Ανάκαμψης» για την πυρόσβεση.

5. Η ανεπάρκεια δυναμικού και μέσων γίνεται ακόμα πιο φανερή, όταν πρέπει να αντιμετωπιστούν ταυτόχρονα περισσότερα μέτωπα μεγάλων πυρκαγιών. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της πυρκαγιάς στο Όρος Όρβηλος του νομού Σερρών, που έκαιγε σχεδόν ένα μήνα. Τις τελευταίες πέντε μέρες αφέθηκε στην τύχη της και από τα πτητικά μέσα, με αποτέλεσμα ο τοπικός Δικηγορικός Σύλλογος να υποβάλει μήνυση κατά παντός υπευθύνου. Επιτέλους έσβησε χάρη στη βροχή.

6. Η τεράστια επιτελική αποτυχία και στην εφετινή διαχείριση των πυρκαγιών συνέτεινε και εφέτος να συνεχιστεί η ανυπολόγιστη περιβαλλοντική καταστροφή, που χρειάζεται δεκαετίες για την αποκατάστασή της. Το μέγεθος των καταστροφών δεν μπορεί να αποδοθεί μόνο στα ακραία καιρικά φαινόμενα. Η όλη στρατηγική των κυβερνήσεων Μητσοτάκη, επί των οποίων έχουν καταστραφεί τα περισσότερα δάση, διαπνέεται το λιγότερο από παθητικότητα στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών και έλλειψη προτεραιότητας στην προστασία του δασικού πλούτου της χώρας. Πρόνοιες της έκθεσης Γκολντάμερ που συντάχθηκε μετά την πολύνεκρη πυρκαγιά στο Μάτι και παραδόθηκε στο Κοινοβούλιο και στα κόμματα στις αρχές του 2019 για τη δασοπροστασία εξακολουθούν να μην έχουν ληφθεί.

7. Στην περίπτωση της πυρκαγιάς που ξεκίνησε από τον Βαρνάβα, ενώ ο εντοπισμός της αρχικής εστίας φαίνεται ότι ήταν ταχύτατος, δεν υπήρξε ο απαιτούμενος σχεδιασμός προκειμένου η φωτιά άμεσα να μείνει περιορισμένη και να μην επεκταθεί. Απαιτείται και περαιτέρω έρευνα για να διαπιστωθεί σε ποιο βαθμό αυτή η πρωτοφανής επέκτασή της οφείλεται σε πράξεις ή παραλείψεις της Διοίκησης. Για ποιο λόγο ούτε στη λίμνη Μαραθώνα μπόρεσε να ανακοπεί και κατά πόσο υπήρξε μέριμνα να δημιουργηθούν έγκαιρα αντιπυρικές ζώνες. Ενώ τα ακαθάριστα ρέματα έγιναν εύφλεκτες «αρτηρίες» διασποράς της πυρκαγιάς.

8. Η ισοπεδωτική εντολή «εγκαταλείψτε τα σπίτια σας για να σωθείτε» συνιστά αμαχητί παράδοση των περιουσιών των πολιτών, που συχνά έχουν όχι μόνο αντικειμενική αλλά και συναισθηματική αξία.

9. Σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, ο καθένας οφείλει να είναι διαθέσιμος να βοηθήσει. Είναι επιβεβλημένη η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, που θα πρέπει να ξεφύγουν από την κατάσταση των παθητικών τηλεθεατών, με το ακόλουθο πλαίσιο ετοιμότητας και κινητοποίησης σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης:

Α. Πυροσβεστικά δημοτικά οχήματα σε επιφυλακή τουλάχιστον σε δήμους που γειτονεύουν με δασικές περιοχές ή εκτεταμένα περιαστικά άλση.

Β. Οργάνωση σε τοπικό δημοτικό επίπεδο εθελοντών πυροσβεστών με ασκήσεις ετοιμότητας και σχετικής επιμόρφωσης σε συνεργασία με τους δημότες.

Γ. Γενικότερα, σχέδια κινητοποίησης πολιτών σε περίπτωση πυρκαγιας, ώστε αφ’ ενός να είναι οργανωμένη και αποτελεσματική τυχόν ανάγκη εκκένωσης ευπαθών πυροπλήκτων και αφ’ ετέρου η οργάνωση συνεργείων προστασίας των περιουσιών από τους δυνάμενους να βοηθήσουν ως εθελοντές, υπό την επίβλεψη εκπαιδευμένων πυροσβεστών.

10. Χαιρετίζουμε την εθελοντική και οργανωμένη κινητοποίηση των πολιτών όπου αυτή έλαβε χώρα, οι οποίοι έχουν κάθε δικαίωμα να δώσουν τη μάχη για να υπερασπιστούν τον τόπο τους, το φυσικό περιβάλλον όπου ζουν και τα σπίτια τους, που αντιπροσωπεύουν συχνά εργασία και κόπους δεκάδων χρόνων ανθρώπων βιοπαλαιστών. Η Πολιτεία οφείλει να τους δώσει τα μέσα να το κάνουν με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.

11. Η Χριστιανική Δημοκρατία έχει από την περσινή χρονιά προτείνει ένα πλαίσιο εθνικού σχεδίου πανελλήνιας αποδοχής στη βάση της σύμπραξης ενεργών κατοίκων και πολιτών, κρατικού μηχανισμού και τοπικής αυτοδιοίκησης με τους ακόλουθους άξονες:

Α. Έγκαιρος και ελεγμένος καθαρισμός αυλών των σπιτιών και οικοπέδων με ευθύνη ιδιοκτητών και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Με την τελευταία να έχει την τελική ευθύνη για την καθοδήγηση των πολιτών, την παροχή των κατάλληλων μέσων σε χαμηλή τιμή και την έγκαιρη αποκομιδή των κλαδεμένων.

Β. Δημιουργία ζωνών ασφαλείας γύρω από τις κατοικημένες περιοχές και καθαρισμός των ρεμάτων.

Γ. Έγκαιρη διάνοιξη δασικών δρόμων και ζωνών ασφαλείας στα δάση.

Δ. Δημιουργία κρουνών και δεξαμενών νερού, είτε από μικρά φράγματα για τη συγκράτηση του νερού της βροχής, είτε με μεγάλες δεξαμενές απ’ όπου θα μπορούν να αντλούν νερό τα ελικόπτερα. Ανάλογη διαχείριση του τρεχούμενου νερού των πηγών, όταν υπάρχουν.

Ε. Την άνοιξη να επιτρέπεται η βοσκή των χόρτων, πριν αυτά ξεραθούν, προκειμένου να ενισχυθεί και η κτηνοτροφία.

ΣΤ. Κλάδεμα των δέντρων και παραγωγική αξιοποίηση του προϊόντος του κλαδέματος.

Ζ. Μέτρα γρήγορου εντοπισμού και πρόληψης, με την αύξηση των δασοφυλάκων, των πυροσβεστικών οχημάτων σε επιφυλακή, περιπολιών στρατού και εθελοντών.

Η. Χρήση πτητικών μέσων και διερεύνηση της νέας τεχνολογίας των κατευθυνόμενων «ντρον», η οποία ήδη χρησιμοποιείται σε άλλες χώρες για το σκοπό αυτό, για όσο γίνεται ταχύτερο εντοπισμό εστιών εν τη γενέσει τους, των αυτουργών των εμπρησμών και τυχόν αναζωπυρώσεων. Αντιμετώπισή τους στις δύσβατες περιοχές, μέχρι την κατάσβεσή τους από τα επίγεια μέσα.

Θ. Προμήθεια κατάλληλων μέσων πυρόσβεσης και έγκαιρη εκπαίδευση για την αύξηση και αξιοποίηση του έμπειρου προσωπικού.

Ι. Μέριμνα για φύλαξη των εκτάσεων όπου η φωτιά έχει κατασβεσθεί, για πρόληψη τυχόν αναζωπυρώσεων.

12. Καλούμε την Κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα συνολικά, έστω και τώρα να λάβουν τα ενδεδειγμένα μέτρα προστασίας του εναπομένοντος δασικού πλούτου της χώρας, και να προχωρήσουν στην αποκατάσταση των πληγέντων και του φυσικού περιβάλλοντος.

13. Η συνεχιζόμενη οικολογική καταστροφή και η απερήμωση της πατρίδας μας ήδη υποβαθμίζουν ραγδαία την ποιότητα της ζωής, τη δική μας και των παιδιών μας.

14. Συμπλήρωση της δασικής νομοθεσίας σύμφωνα με το πνεύμα και το γράμμα του άρθρου 117 παρ. 3 του Συντάγματος, βάσει του οποίου «Δημόσια ή ιδιωτικά δάση και δασικές εκτάσεις που καταστράφηκαν ή καταστρέφονται από πυρκαγιά ή που με άλλο τρόπο αποψιλώθηκαν…..αποκλείεται να διατεθούν για άλλο προορισμό.» Κατά παράβαση του Συντάγματος επιτράπηκε η δημιουργία σταθμών ηλεκτρικής ενέργειας ΑΠΕ (ανεμογεννήτριες, κλπ) με νομολογία της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (απόφαση 2499/2012). Με εισηγήτρια τη σημερινή Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κατόπιν αυθαίρετης «διασταλτικής» ερμηνείας μιας διάταξης τόσο ξεκάθαρης, που δεν αφήνει περιθώριο για ερμηνεία από Δικαστήριο, σύμφωνα με το σκεπτικό της ισχυρής μειοψηφίας που διαφώνησε.

Αθήνα 21.8.2023. Από το Γραφείο Τύπου της Χ.Δ.