Ο Ρόλος των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης στη Διαμόρφωση της Δημόσιας Γνώμης

Ο Ρόλος των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης στη Διαμόρφωση της Δημόσιας Γνώμης

Γράφει ο Πέτρος Πρωτόγερος 

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (social media) έχουν αναδειχθεί ως ισχυρά εργαλεία διαμόρφωσης της δημόσιας γνώμης. Πλατφόρμες όπως το Facebook, το X (Twitter), το Instagram και το TikTok αποτελούν πλέον μέρος της καθημερινής ζωής δισεκατομμυρίων ανθρώπων, επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο πληροφορούνται, επικοινωνούν και αντιδρούν στα γεγονότα.

Το πιο ισχυρό χαρακτηριστικό των social media είναι η ταχύτητα με την οποία οι πληροφορίες διαδίδονται. Τα γεγονότα, οι ειδήσεις και οι απόψεις διαχέονται σχεδόν άμεσα, δημιουργώντας συχνά φαινόμενα “viral” που μπορούν να επηρεάσουν την κοινή γνώμη σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτή η ταχύτητα, ωστόσο, μπορεί να λειτουργήσει και αρνητικά, καθώς οι ψευδείς ειδήσεις ή η παραπληροφόρηση εξαπλώνονται με εξίσου ραγδαίους ρυθμούς, προκαλώντας σύγχυση ή διχασμό.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο είναι η δυνατότητα που δίνουν τα social media στους χρήστες να εκφράζουν τις απόψεις τους και να συμμετέχουν σε δημόσιες συζητήσεις. Οι άνθρωποι έχουν πλέον τη δυνατότητα να επηρεάζουν την πολιτική, την οικονομία και την κοινωνία μέσω της αλληλεπίδρασης και των σχολίων τους. Συχνά, οι πλατφόρμες αυτές γίνονται το πεδίο για σημαντικά κοινωνικά κινήματα, όπως το #MeToo κ.α., τα οποία επηρέασαν βαθιά τον δημόσιο διάλογο.

Παρόλα αυτά, η χρήση των social media ως εργαλείο διαμόρφωσης της κοινής γνώμης φέρνει και προκλήσεις. Ο αλγόριθμος που χρησιμοποιούν οι πλατφόρμες συχνά προωθεί περιεχόμενο που συνάδει με τις υπάρχουσες πεποιθήσεις του χρήστη, ενισχύοντας τις “ηχώ-κάμερες” και περιορίζοντας την έκθεση σε αντίθετες απόψεις. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει μια πολωμένη δημόσια συζήτηση.

Συνολικά, τα social media έχουν επαναπροσδιορίσει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε και αντιδρούμε στα γεγονότα. Η επιρροή τους στη διαμόρφωση της δημόσιας γνώμης είναι αδιαμφισβήτητη, αλλά απαιτείται προσοχή στη χρήση τους για την προαγωγή ενός υγιούς και πολυφωνικού διαλόγου.

Ηχώ-κάμερες (echo chambers)

Οι “ηχώ-κάμερες” (echo chambers) είναι ένα φαινόμενο που συμβαίνει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και γενικά στις διαδικτυακές πλατφόρμες, όπου οι χρήστες εκτίθενται κυρίως σε πληροφορίες, απόψεις και ιδέες που συνάδουν με τις δικές τους πεποιθήσεις και προτιμήσεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι να ακούνε και να διαβάζουν μόνο απόψεις που επιβεβαιώνουν τις ήδη υπάρχουσες αντιλήψεις τους, δημιουργώντας μια μορφή “ηχώ” της δικής τους άποψης και αποκλείοντας τις διαφορετικές ή αντίθετες φωνές.

Οι αλγόριθμοι που χρησιμοποιούνται από τις πλατφόρμες social media, συχνά προσαρμόζουν το περιεχόμενο που εμφανίζεται στους χρήστες με βάση τις προτιμήσεις τους, τις αναζητήσεις και τις αλληλεπιδράσεις τους. Αυτό σημαίνει ότι, αν κάποιος δείχνει ενδιαφέρον για συγκεκριμένες απόψεις ή ιδέες, οι πλατφόρμες τείνουν να του προτείνουν περισσότερο παρόμοιο περιεχόμενο. Σταδιακά, ο χρήστης βλέπει μόνο τις απόψεις που ήδη συμφωνεί, γεγονός που μπορεί να περιορίσει την έκθεση σε νέες ιδέες και να ενισχύσει τον διχασμό.

Οι ηχώ-κάμερες μπορεί να κάνουν τη δημόσια συζήτηση λιγότερο ανοιχτή και πιο πολωμένη, καθώς οι άνθρωποι δυσκολεύονται να κατανοήσουν ή να ακούσουν διαφορετικές απόψεις.

Πηγή: enimerosou.gr