Ομιλία Παπαρήγα για Λαμπράκη: "Δεν συνδέεται ο Καραμανλής με τη δολοφονία Λαμπράκη" (video)

Τον Γρηγόρη Λαμπράκη και τον Γιώργο Τσαρουχά τίμησε, χτες, η Βουλή σε ειδική επετειακή συνεδρίαση, όπου μίλησαν οι εκπρόσωποι όλων των κομμάτων. Εκ μέρους του ΚΚΕ η πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας, Αλέκα Παπαρήγα, τόνισε μεταξύ άλλων:

«Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, κάθε χρόνο, αδιαλείπτως, τιμά τον Γρηγόρη Λαμπράκη και τον Γιώργη Τσαρουχά με μεγάλες πορείες ειρήνης σε όλες τις πόλεις, με εκδηλώσεις, ιδιαίτερα για τον Γιώργο Τσαρουχά στη Θεσσαλονίκη. Το κάνουμε συνειδητά. Τιμάμε τη μνήμη και των επώνυμων και των ανώνυμων που μπήκαν ορμητικά στο δρόμο του αγώνα, που παρέμειναν σταθερά στο δρόμο του αγώνα και σίγουρα είχαν ξεπεράσει και το φόβο του θανάτου. Διότι ο αγώνας για τα εργατικά, για τα λαϊκά δικαιώματα, ο αγώνας για την κατάργηση των αιτιών του πολέμου, συνεπάγεται μεγάλες θυσίες.

Οι δύο αυτοί άνθρωποι έγιναν - και σωστά - ήρωες, αλλά δείχνουν και το μέτρο της δύναμης του κάθε ανθρώπου. Πάντα υπάρχουν οι επώνυμοι ήρωες, αυτοί που ήταν στην κεντρική πολιτική σκηνή, που είχαν δημόσια αξιώματα - αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό. Αλλά υπάρχουν αυτοί οι ήρωες ακριβώς γιατί μπορεί να μετατραπεί σε ήρωα ένα πολύ μεγάλο μέρος του λαού. Τιμάμε τους ήρωες, τιμάμε τα θύματα, θεωρώντας ότι δεν πρέπει να τα ξεχνάμε. Και για εμάς, ποτέ δεν πρόκειται να θεωρηθούν σαν ονόματα, σαν ήρωες για το μουσείο. Από αυτήν την άποψη, καλό θα είναι οι νεότερες γενεές να μη χάνουν την επαφή ούτε με το πρόσφατο ούτε με το παλαιότερο παρελθόν.

Επιτρέψτε μου, όμως, να πω δύο - τρία λόγια για την περίοδο η οποία ανέδειξε αυτούς τους δύο ανθρώπους δικαιολογημένα σε ήρωες, που τους τιμάμε κάθε χρόνο. Η περίοδος 1962 - 1967, ένα χρόνο δηλαδή πριν τη δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, το 1967 η χούντα, η δολοφονία με βασανιστήρια του Γιώργου Τσαρουχά, είναι μια αρκετά ενδιαφέρουσα περίοδος. Χωρίς να έχει καμία ξεχωριστή αυτοτέλεια, έχει μια αξία.

Όχι  γιατί η Ιστορία επαναλαμβάνεται - ακριβώς η ίδια δεν επαναλαμβάνεται - αλλά όταν υπάρχει συνέχεια στην Ιστορία, στο πολιτικό σύστημα, στο κοινωνικοοικονομικό σύστημα, έχει μεγάλη σημασία να βγαίνουν συμπεράσματα. Και με αυτήν την έννοια, υπάρχουν και διαχρονικά συμπεράσματα, χωρίς κανείς να επιμένει να γυρίζει πίσω, χωρίς να νομίζει ότι μπορούμε να γυρίσουμε πίσω ή να θέλει να μεταφέρει το χτες μηχανιστικά στο σήμερα.

Το ιστορικό πλαίσιο της εποχής

Το 1962, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής πιο ανοιχτά από προηγούμενες φορές υπέβαλε ένα γνωστό υπόμνημα στα Ανάκτορα με τις διαφωνίες του. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής θεωρείται από όλες τις πτέρυγες της Βουλής ως εκσυγχρονιστής και μεταρρυθμιστής. Και εμείς του το αναγνωρίζουμε, μόνο που ακριβώς ο Κωνσταντίνος Καραμανλής άνοιξε μια διαπάλη, η οποία απ' ό,τι  φαίνεται ολοκληρώθηκε την περίοδο της χούντας. Διαπάλη η οποία υπήρχε, με φόντο πάντα την ταξική πάλη και τους αγώνες - τίποτα δεν εξελίσσεται χωρίς αυτό το φόντο. Αλλά υπήρχε και μια οξύτατη διαπάλη μέσα στους κόλπους της αστικής τάξης και μέσα στο πολιτικό σύστημα για τον εκσυγχρονισμό του και τη μεταρρύθμισή του.

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε καταλήξει σε δύο συμπεράσματα: Το ένα ήταν ότι έπρεπε να πάρει προβάδισμα η εκτελεστική εξουσία, άρα και το Κοινοβούλιο, έναντι του Θρόνου και του Στρατού, που ήταν κέντρα εξουσίας, σε αντίθεση βεβαίως με τους μη εκσυγχρονιστές και μεταρρυθμιστές, που ήθελαν να παραμείνει το πράγμα όπως είχε τα πρώτα χρόνια μετά τη λήξη του Εμφυλίου.

Ταυτόχρονα, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής συνειδητοποιούσε ότι δεν μπορούσε να περιμένει και πολλά από τα αμερικάνικα κεφάλαια των Ηνωμένων Πολιτειών και την καπιταλιστική ανάπτυξη στην Ελλάδα - όχι απλώς για τα κέρδη, αλλά για τη διευρυμένη αναπαραγωγή του κεφαλαίου - και έπρεπε να προσανατολιστεί προς την ΕΟΚ. Η διαπάλη στους κόλπους της αστικής τάξης ήταν μεγάλη και πήρε και τη μορφή βεβαίως της διαπάλης με το Θρόνο και το Στρατό.

Όμως,  επί της ουσίας, χωρίς να υποτιμάμε αυτές τις διαφορές και τη διαπάλη για τον εκσυγχρονισμό του αστικού πολιτικού συστήματος και αν θέλετε και της καπιταλιστικής ανάπτυξης, αυτή η διαπάλη είτε είχε να κάνει με εκσυγχρονιστές και με μεταρρυθμιστές στα πλαίσια της αστικής τάξης - να το ξεκαθαρίσουμε - είτε είχε να κάνει με τους οπισθοδρομικούς, το στοιχείο του αντικομμουνισμού το χρησιμοποίησαν και οι δύο.

Και όχι μόνο αυτό, αλλά και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ήθελε να εντάξει το Παλάτι και το Στρατό μέσα στο σύγχρονο πολιτικό σύστημα, με κέντρο βέβαια την εκτελεστική εξουσία και το Κοινοβούλιο. Και ο κατοπινός διάδοχός του, ο Γεώργιος Παπανδρέου, το ίδιο ήθελε να κάνει. Και αυτός εξέφραζε μια τέτοια αντίθεση, πιο πολύ κάτω από την πίεση του λαϊκού κινήματος. Και αυτός ήθελε να εντάξει στον εκσυγχρονισμό του πολιτικού συστήματος και το Παλάτι και το Στρατό, με αποτέλεσμα και οι δύο σε αυτή τη σύγκρουση να υποχωρήσουν και να την εγκαταλείψουν.

Δυστυχώς, ήρθε το χουντικό πραξικόπημα μέσα από το βόρβορο των βασανιστηρίων κι όσα άλλα μπορούμε να πούμε - δεν χρειάζεται να κάνουμε ανάλυση τι ήταν η χούντα και τι ήταν η δικτατορία, που τις ζήσαμε - να λύσει αυτήν την αντίθεση, που δε θέλησε να τη λύσει ούτε ο ΙΔΕΑ, που τον είχε προσεταιριστεί ο Θρόνος.

Οι πραγματικές διαχωριστικές γραμμές

Γιατί τα λέμε όλα αυτά; Όλα αυτά βεβαίως είναι στο φόντο της ανάπτυξης της πάλης και ενός ριζοσπαστισμού που αναπτύχθηκε μέσα στο λαό. Όχι βεβαίως ριζοσπαστισμού ανατροπής, αλλά εν πάση περιπτώσει ενός ριζοσπαστισμού που ήθελε καλύτερες συνθήκες ζωής οπωσδήποτε, περισσότερες δημοκρατικές ελευθερίες και ένα μέρος απ' αυτούς ήθελε ακριβώς και τον εκσυγχρονισμό του πολιτικού συστήματος. Γιατί όσοι εκσυγχρονισμοί και μεταρρυθμίσεις να γίνουν, αυτή η περίφημη δημοκρατία στα πλαίσια του συστήματος που ζούμε έχει όρια και περιθώρια και δεν μπορεί να απαλλαγεί - κι όταν θέλει να απαλλαγεί, δε θα το κάνει - και από τα πιο ακραία στοιχεία της. Μπορεί να θέλει να τα υποτάξει, να τα κάνει δευτερότερα στοιχεία του πολιτικού συστήματος, αλλά τα έχει σαν εφεδρεία.

Βεβαίως, δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να συνδέει τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και την ΕΡΕ με τη δολοφονία του Λαμπράκη. Πολιτικές ευθύνες, όμως, υπάρχουν. Κι αν θέλετε, όλα τα στοιχεία δείχνουν, παρότι δεν έχει ολοκληρωθεί η έρευνα, ότι το ξεκίνημα αυτής της συνωμοσίας ήταν το Παλάτι, και είχε αιχμή και το αντιπολεμικό, αντιιμπεριαλιστικό κίνημα εκείνης της περιόδου.

Δεν είναι τυχαίο το μένος που υπήρχε απέναντι στον Γρηγόρη Λαμπράκη. Γιατί πέρα από αγωνιστής, δημοκράτης, αριστερός κ.λπ., ηγήθηκε πραγματικά ενός κινήματος που εκείνη την περίοδο έβαζε σοβαρά ζητήματα στην Ελλάδα, όχι γενικά μία ειρήνη πασιφιστική, αλλά έβαζε ένα μεγάλο γεγονός: Ότι ναι μεν η Ελλάδα προσανατολιζόταν προς την ΕΟΚ, προς τα ευρωπαϊκά κεφάλαια, αλλά δεν έπαυαν και οι εσωτερικές ακόμα αντιθέσεις να δίνουν τη δυνατότητα στις Ηνωμένες Πολιτείες να χρησιμοποιούν τη χώρα σαν προγεφύρωμα.

Και φυσικά ο Γιώργος Τσαρουχάς ήταν μία ιστορία ολόκληρη. Δεν ήταν μόνο το κίνημα της δεκαετίας του '50 και του '60. Ήταν, αν θέλετε, ο γόνος, το αναπόσπαστο σημείο της ΕΑΜικής και ΕΛΑΣίτικης αντίστασης. Και κάτι τέτοια δεν συγχωρούνταν σε μια Ελλάδα που ήθελε, που εξακολουθούσε και μέχρι το 1967, πριν γίνει το πραξικόπημα, να χωρίζει το λαό σε εθνικόφρονες και ΕΑΜίτες.

Απ' αυτήν την άποψη, οι δύο αυτές δολοφονίες δίνουν τροφή να σκεφτεί κανείς πολλά πράγματα για το τι είναι δημοκρατία, για το ποια είναι η πραγματική δημοκρατία, επίφαση της δημοκρατίας. Δεν υποτιμάμε καθόλου τη διαφορά, παραδείγματος χάριν, μεταξύ της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και της φασιστικής. Δεν το υποτιμάμε καθόλου αυτό. Αλλά σήμερα πια, όταν μιλάμε για τη δημοκρατία, αν θέλετε κι ο όρος δημοκρατία έχει καθαρά ταξικό περιεχόμενο, όπως είχε και τότε. Επομένως, τα γενικά και αφηρημένα "παλεύουμε για τη δημοκρατία" μπορεί να ενώνουν όλους, αλλά ταυτόχρονα χαράσσουν και πραγματικές διαχωριστικές γραμμές»

ΣΟΥ ΑΡΕΣΕ; ΚΑΝΕ LIKE... ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΕ ΤΟ

Γίνετε φίλοι μας, στη σελίδα μας στο facebook: http://www.facebook.com/vatolakkiotis
Στείλτε μας τις απόψεις σας, τα άρθρα σας, τις καταγγελίες σας και οτιδήποτε θέλετε στο email: kostasdigos@yahoo.gr