λογικό να προσαρμόζεται σε εποχές και τάσεις.
Οι «φίλοι με προνόμια» όμως δεν είναι νέο φαινόμενο και μάλλον υπήρχε ανέκαθεν στους κοινωνικούς κύκλους, ενώ αποδόθηκε από πολύ νωρίς στη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο. Το θρυλικό Sex and The City ήταν ίσως το πρώτο εξαιρετικά δημοφιλές προϊόν ποπ κουλτούρας που μίλησε ανοιχτά, χωρίς «φτιασιδώματα» για το φαινόμενο των fuck buddies, απενοχοποιώντας το – ειδικά για τις γυναίκες.
Αλλά και η ομώνυμη χαζοαμερικάνικη ταινία του 2011, αν αναφερθούμε μόνο σε πρόσφατα παραδείγματα, το περιέγραψε συνοπτικά και πολύ περιεκτικά, με τη δόση απαραίτητης χολιγουντιανής υπερβολής φυσικά: Στο Friends with Benefits του Γουίλ Γκλουκ, η Μίλα Κούνις και ο Τζάστιν Τίμπερλεϊκ είναι όμορφοι, πετυχημένοι και εργασιομανείς στη Νέα Υόρκη.
Εκείνη job recruiter, εκείνος καλλιτεχνικός διευθυντής – κάνουν fancy δουλειές, με άλλα λόγια. Γίνονται φίλοι, έχουν την ανάγκη της κοινωνικότητας στην απομόνωση της μεγαλούπολης. Ταιριάζουν, ο ένας γουστάρει να περνά χρόνο με τον άλλο.
Γιατί λοιπόν να μην ενθέσουν και το σεξ –που, αφού είναι τόσο ταιριαστοί, θα προκύψει αναμενόμενα εκρηκτικό– στην κοινωνική τους επαφή, χωρίς να αλλοιωθεί η υφή της σχέσης τους;
Γίνεται; Κι αν γίνεται, η διάθεση για τήρηση των «όρων» αυτής της ιδιότυπης συμφωνίας θα είναι αμοιβαία; Και για πόσο καιρό μπορείς όντως να διατηρείς το αίσθημα της φιλίας με κάποιον που μοιράζεσαι περιστασιακά το κρεβάτι σου, να συντονίζεις τη διάθεση για σεξουαλική συνεύρεση και όταν αυτή τελειώνει να επιστρέφεις σε φιλικό mood;
Τέτοιου είδους σχέσεις βοηθούν στο να καλύπτονται τα ενδιάμεσα κενά μεταξύ μακροχρόνιων δεσμεύσεων και προφυλάσσουν από δυσάρεστες εκπλήξεις από διαφορετικούς ερωτικούς συντρόφους της μιας βραδιάς, τα λεγόμενα one night stands. Τους όρους τους βάζει το κάθε ζευγάρι αλλά συνήθως αποφεύγονται όσα είναι πιθανόν να δημιουργήσουν συναισθηματική προσκόλληση. Στην ταινία, φυσικά, τα παιδιά καταλήγουν κανονικό ζευγάρι, στην πραγματικότητα όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
Το φαινόμενο πλέον είναι εξαιρετικά δημοφιλές στους νέους και ακόμα περισσότερο σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, όπως στους ομοφυλόφιλους, στους οποίους απαντάται ακόμα συχνότερα ίσως λόγω μεγαλύτερης «ανακύκλωσης» των ίδιων ατόμων για σεξ και παρέα.
Όλοι γνωρίζουμε (ή έχουμε συνυπάρξει με) φίλους που κάποια στιγμή το «πήγαν λίγο παραπέρα», στη συνέχεια ψυχράνθηκαν οι σχέσεις τους (συχνά αυτό συμβαίνει όταν κάποιος από τους δύο αποφασίζει να προχωρήσει σε κανονική σχέση με τρίτο άτομο) και σε περιπτώσεις που ήταν μέλη μιας ευρύτερης παρέας, αυτό μπορεί να δημιούργησε πρόβλημα επικοινωνίας ανάμεσα στους υπόλοιπους.
Έχει ενδιαφέρον να ορίσουμε τι περιλαμβάνει ακριβώς ο χαρακτηρισμός, καθώς και να ακούσουμε τη γνώμη των ειδικών. Μιλήσαμε με δύο ψυχολόγους, έναν άνδρα και μια γυναίκα, και τους ζητήσαμε να περιγράψουν πώς ακριβώς αντιλαμβάνονται αυτό το trend και υπό ποιες συνθήκες θεωρούν, από την εμπειρία τους στις ανθρώπινες επαφές, ότι μπορεί να λειτουργήσει.
Συνήθως αυτού του είδους οι σχέσεις δεν έχουν διάρκεια καθώς ο ένας εκ των δύο είτε αναπτύσσει συναισθήματα για τον άλλον είτε συνάπτει μία σταθερή ερωτική σχέση με κάποιον τρίτο. Ο ψυχολόγος Γιώργος Πανταζόπουλος ορίζει: «Τα τελευταία χρόνια διανύουμε την εποχή του “εδώ και τώρα”, μία εποχή όπου αναζητούμε την εύκολη και άμεση λύση στα προβλήματα μας, δίχως να διαθέτουμε χρόνο για σκέψη και συναίσθημα.
Οι “φίλοι με προνόμια” είναι μία τάση όπου δυο άτομα συνάπτουν περιστασιακές ερωτικές επαφές μεταξύ τους διατηρώντας τη φιλική χροιά της σχέσης τους.
Δίνουν έμφαση στη σεξουαλική εκτόνωση αδιαφορώντας για την συναισθηματική επένδυση, με σκοπό να δημιουργήσουν μία άτυπη σχέση μεταξύ τους δίχως δεσμεύσεις και υποχρεώσεις.
Συνήθως αυτού του είδους οι σχέσεις δεν έχουν διάρκεια καθώς ο ένας εκ των δύο είτε αναπτύσσει συναισθήματα για τον άλλον είτε συνάπτει μία σταθερή ερωτική σχέση με κάποιον τρίτο.
Τα άτομα που δημιουργούν τέτοιες σχέσεις συνήθως δεν θέλουν να έρθουν σε επαφή με τα συναισθήματα τους λόγω ανασφάλειας ή φόβου οπότε αρέσκονται στο να ικανοποιούν τις ορμές και τις ανάγκες τους.
Αυτές οι σχέσεις είναι καλυμμένες με το μανδύα της φιλίας οπότε το άτομο (συνήθως ο άνδρας) νιώθει πιο άνετα να εκφραστεί αυθόρμητα δίχως συναισθηματικά φίλτρα και δεν νιώθει εγκλωβισμένο σε συναισθηματικές δεσμεύσεις.
Ο ψυχολογικός κίνδυνος ελλοχεύει μόνο αν δημιουργηθεί μία ψευδαίσθηση συναισθηματικής σχέσης όπου το άτομο θεωρεί πως καλύπτεται συναισθηματικά από μία σχέση δίχως συναίσθημα ή αν αναπτυχθούν διαφορετικές προσδοκίες για το μέλλον της σχέσης. Η ειλικρινής οριοθέτηση της σχέσης και οι κανόνες βοηθούν στην αποφυγή ρήξης και στη διατήρηση της καλής ψυχικής κατάστασης των δύο “φίλων”».
Η ψυχολόγος Ειρήνη Πική συμπληρώνει: «Το φαινόμενο αυτό, ενθαρρυνόμενο και από τα μέσα ψυχαγωγίας και ενημέρωσης, συναντάται όλο και συχνότερα, ιδιαίτερα σε άτομα που διανύουν τη δεκαετία των 20 ή είναι ομοφυλόφιλα.
Τέτοιου είδους σχέσεις βοηθούν στο να καλύπτονται τα ενδιάμεσα κενά μεταξύ μακροχρόνιων δεσμεύσεων και προφυλάσσουν από δυσάρεστες εκπλήξεις από διαφορετικούς ερωτικούς συντρόφους της μιας βραδιάς, τα λεγόμενα one night stands.
Τους όρους τους βάζει το κάθε ζευγάρι αλλά συνήθως αποφεύγονται όσα είναι πιθανόν να δημιουργήσουν συναισθηματική προσκόλληση, όπως οι συζητήσεις που αφορούν προσωπικά ζητήματα, οι απαιτήσεις που δεν σχετίζονται με περιπτύξεις και ο χρόνος μαζί πέραν του αναγκαίου ή του συμφωνημένου.
Για ποικίλους λόγους οι άνθρωποι μπαίνουν σε μια τέτοια σχέση όμως συχνά οφείλεται στο ότι νιώθουν μπερδεμένοι, δεν βρίσκουν αυτό που ψάχνουν ή δεν μπορούν να έχουν το άτομο που πραγματικά επιθυμούν και δέχονται να συμβιβαστούν με κάτι άλλο ή να “συμπληρώσουν” αυτό που ήδη διατηρούν.
Επίσης, ορισμένοι συμφωνούν σε μια σχέση καθαρά σεξουαλική γιατί δεν τους δίνεται η δυνατότητα να έχουν μια πιο ολοκληρωμένη σχέση με τον ίδιο σύντροφο».
Ζητήσαμε από την κ. Πική να παραθέσει μερικά περιστατικά από την κλινική της πρακτική που να σχετίζονται με το θέμα: «Μια χωρισμένη κοπέλα αναζητά τον αληθινό άντρα της ζωής της και εντωμεταξύ βρίσκεται όποτε θέλει με κάποιον που είχε ραντεβού και δεν ταίριαξαν παρά μόνο σεξουαλικά.
Η κοπέλα ζητούσε να είναι διαθέσιμος εκείνος όποτε αυτή το επιθυμούσε και αυτός μάλλον καταπιέστηκε και δεν επικοινώνησε ξανά. Μια άλλη μεγαλύτερη κυρία είναι παντρεμένη, έχει παιδιά και εγγόνια, αλλά ένιωθε ζωντανή μόνο όταν βρισκόταν με ένα τύπο που γνώρισε μέσω διαδικτύου κι έκαναν περιστασιακά σεξ.
Ένας ώριμος άντρας γνώρισε τη νεαρή γυναίκα με την οποία πρόκειται σύντομα να δημιουργήσει οικογένεια και κανόνισαν, αρχικά μέσω κοινού γνωστού, να είναι απλώς friends with benefits και μετά από χρόνια σε αυτή την κατάσταση, εκείνη τον ερωτεύτηκε και τελικά τον έπεισε.
Σε άλλη περίπτωση, δύο ομοφυλόφιλοι φίλοι, απογοητευμένοι και οι δύο από προηγούμενες σχέσεις, επιχείρησαν να προχωρήσουν τη σχέση στο άλλο επίπεδο, αλλά όταν ο ένας ζήτησε αποκλειστικότητα, τουλάχιστον ως φίλος με προνόμια, διαλύθηκε και η φιλία τους». Η κ. Πική καταλήγει: «Δεν είναι εύκολο να διαμορφωθεί θεωρία ή γνωμάτευση σχετικά με τους κανόνες, τον ψυχισμό, τις αιτίες, τον σκοπό και την πιθανή κατάληξη των σχέσεων αυτού του τύπου.
Φημολογείται ότι οι γυναίκες (καθώς και εκείνοι που παίρνουν την πιο παθητική θέση σε ομοφυλόφιλες σχέσεις) δείχνουν να πιέζονται περισσότερο από τους άντρες στο να διακρίνουν και να μην υπερβούν τα όρια.
Από την άλλη δεν γνωρίζουμε αν μια πιο παραδοσιακή σχέση θα τραυμάτιζε περισσότερο τα ίδια άτομα την ίδια στιγμή εξαιτίας άλλων λόγων, όπως η απιστία. Η επιτυχία των συνεχόμενων αλλά αποκλειστικά σεξουαλικών σχέσεων ενός ζευγαριού σίγουρα επηρεάζεται από θέματα συγχρονισμού καθώς και συνειδητοποίησης και επικοινωνίας των επιθυμιών».
lifo.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου