Μόλις πριν μια εβδομάδα ολοκληρώθηκαν στη χώρα μας οι πρώτες γραπτές εξετάσεις για...
χειριστές Drone ή κατά την επίσημη ορολογία της ΥΠΑ, ΣμηΕΑ, δηλαδή των Συστημάτων μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Περίπου 50 υποψήφιοι χειριστές, από αυτούς να σημειώσουμε μονάχα 3 γυναίκες, απάντησαν στο όχι δύσκολο ερωτηματολόγιο. Εκείνοι που πέτυχαν τουλάχιστον στο 75% των 50 ερωτήσεων σύντομα θα κληθούν να πετάξουν ένα ΣμηΕΑ σε πρακτική εξέταση και θα είναι οι πρώτοι επαγγελματίες χειριστές (εξαιρουμένων των πιλότων αεροσκαφών, που δεν χρειάζονται γραπτές εξετάσεις και όσων ήδη έφεραν δίπλωμα χειριστών από χώρα μέλος του ICAO).
Μα τα drone δεν είναι αυτά τα παιγνιδάκια της μόδας; αλήθεια τότε τι χρειάζονται οι εξετάσεις και οι άδειες; Σίγουρα πρόκειται για ένα εκπληκτικό εργαλείο, με άπειρες δυνατότητες, ωστόσο χρειάζεται μέγιστη ασφάλεια και προσοχή στη χρήση του. Ευτυχώς λοιπόν που υπάρχουν αυστηροί κανόνες!
Σχεδόν αυτόματα γεννιέται ακόμη μια εύλογη φωτογραφική απορία, αφορά την κάμερα που ενδεχόμενα κουβαλά ένα drone κάτω από τα φτερά του: χρειάζεται να γνωρίζει κανείς τεχνικές και τη σημειωτική της φωτογραφίας ή ο χειριστής του drone δεν είναι παρά ένας ταλαντούχος «μακενίστας»; Μήπως όσο απλοποιείται ο χειρισμός του ιπτάμενου μέσου, τόσο σημαντικότερες γίνονται οι φωτογραφικές-κινηματογραφικές γνώσεις;
Το ταξίδι με ένα drone είναι συναρπαστικό και γίνεται όλο και πιο χρυσοφόρο!
Σύμφωνα με έρευνα της Goldman Sachs μόνο την τετραετία 2016-2020, οι ευκαιρίες στην αγορά των drone προβλέπεται να φτάσουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια! Κυρίαρχο ρόλο στην εξέλιξη των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, καθώς και το μεγαλύτερο μερίδιο, έχει η αμυντική βιομηχανία με 70 δις $, ακολουθεί το εμπόριο και η κατανάλωση με 17 δις $, ενώ οι επιχειρήσεις και τα κράτη προβλέπεται να επενδύσουν 13 δις $!
Αιχμή στην παραγωγή των ιπτάμενων εργαλείων η ολοένα και αυξανόμενης ζήτησης τόσο σε εμπορικά όσο και κυβερνητικά πεδία ενώ ξοπίσω τους ακολουθεί η...αντι-drone τεχνολογία! Δηλαδή τα εξελιγμένα μηχανήματα που θα δημιουργούν απροσπέλαστους αόρατους τοίχους ή πιάνουν με δίχτυ τους απρόσκλητους επισκέπτες, για να αποφεύγετε κάθε πιθανή ενόχληση από ένα άγνωστο drone.
Όμως ας πιάσουμε την ιστορία του από την αρχή! Αν και δεν είμαστε κατασκευασμένοι για πετάγματα, οι πτήσεις γύρω από τα σύννεφα συνοδεύουν το είδος και τα όνειρα μας, υπάρχει μια βαθιά κρυφή ζήλεια για τα πουλιά και τα μαγευτικά ταξίδια τους. Αφήνουμε το κάψιμο του Ικάρου και τη στεναχώρια του Δαίδαλου, ξεπερνάμε τις παράξενες κατασκευές του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, άλλωστε όλα αυτά είχαν μια προυπόθεση, την ενεργητική συμμετοχή του ανθρώπου.
Ο Στρατός είναι ο πατέρας και η Αεροπορία η μάνα των drone!
Η πρώτη προσπάθεια για την κατασκευή και λειτουργία ενός μη επανδρωμένου αεροσκάφους χρονολογείται από το 1849,όταν οι Αυστριακοί επιτέθηκαν στην Βενετία με μπαλόνια φορτωμένα εκρηκτικά, αρκετά από αυτά τα πρωτοπόρα ιπτάμενα συστήματα πέταξαν από το αυστριακό πλοίο VULCANO. Μερικά από τα φονικά αερόστατα βρήκαν το στόχο τους, ενώ κάποια άλλα, λόγω του ανέμου, ξέσυραν και πέτυχαν να χτυπήσουν τις αυστριακές γραμμές!
Από τότε έγιναν εκατοντάδες προσπάθειες για να βγούμε στα σύννεφα! Μάλιστα συναντάμε τον Σερβο-αμερικάνο εφευρέτη Nikola Tesla, ο οποίος το 1915 δημιούργησε ένα στόλο μη επανδρωμένων εναέριων πολεμικών αεροσκαφών! Η ιδέα του αφορούσε ένα «Αεροπλάνο στόχος», δηλαδή ένα ραδιοελεγχόμενο χωρίς πιλότο αεροπλάνο, που προοριζόταν για την άμυνα των αερόπλοιων Ζέπελιν.
Ακόμη ένα αεροπλάνο-στόχο προσπάθησε να κατασκευάσει το 1917 ο Λονδρέζος Capt. Archibald M. Low, ενώ την ίδια εποχή, στις ΗΠΑ, το αυτόματο αεροσκάφος Hewitt-Sperry, " η ιπτάμενη βόμβα", πραγματοποίησε την πρώτη του πτήση στις 12 Σεπτεμβρίου 1917. Αλλά και την επόμενη χρονιά, το 1918, ο μηχανικός-εφευρέτης Charles Kettering κατασκευάζει ένα μη επανδρωμένο διπλάνο γνωστό και ως «η κατσαρίδα του Kettering», το οποίο ήταν ενεργοποιούμενο με χρονομέτρο. Το μη επανδρωμένο αεροπλάνο διπλώνε τα φτερά του όταν έφτανε σε κάθετη θέση πάνω από τον στόχο. Όμως δεν πρόλαβε να πετάξει γιατί ωστόσο είχε τελειώσει ο πόλεμος!
Στις αρχές της δεκαετίας του '30, στις Ηνωμένες Πολιτείες ένας νεαρός βρετανός μηχανικός, ο Reginald Denny, φέρνει ένα από τα πρώτα γιγαντιαία μοντέλα drone στον αμερικανικό στρατό. Οι ανώτεροι του αρχικά αντέδρασαν, "Τι μπορούμε να κάνουμε με ένα παιχνίδι;"
Ο αμερικανικός στρατός, λίγο αργότερα θα ανασυγκροτηθεί, ξεκινά μια περιπέτεια που κινείται ολοένα και περισσότερο από στρατιωτικό σε πολιτικό χαρακτήρα.
Μέσα από συνεχή στρατιωτικά πειράματα φτάνουμε στη χρονιά ορόσημο, στο 1936, τότε γεννήθηκε και πρωτο-χρησιμοποιήθηκε ο όρος drone από τον Lt Cdr Delmar S. Fahrney. Εκείνη τη χρονιά ο αμερικανός αρχηγός Ναυτικών επιχειρήσεων, ναύαρχος Standley, παρακολούθησε ένα drone σε δράση, κατά τη διάρκεια μιας άσκησης πυρκαγιάς σε πραγματικές συνθήκες. Εντυπωσιασμένος αποφάσισε ότι το Ναυτικό των ΗΠΑ θα πρέπει να αναπτύξει ένα παρόμοιο εκπαιδευτικό εργαλείο. Ο υποπλοίαρχος Delmar S. Fahrney, τάξη του 1920, τοποθετήθηκε επικεφαλής της προσπάθειας. Ο Fahrney ήταν ένας βετεράνος αεροπόρος και είχε μεταπτυχιακό δίπλωμα στη μηχανολογία. Λίγο αργότερα ονομάστηκε «Πατέρας των καθοδηγούμενων πυραύλων».
Συνεργαζόμενος με το Ναυτικό Εργοστάσιο Αεροσκαφών στη Φιλαδέλφεια, βοήθησε να τροποποιηθούν τέσσερα απορριφθέντα αεροσκάφη για να λειτουργήσουν ως «drones».
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ως τώρα γνωστή ονομασία "drone" ήταν αποτέλεσμα της...ζωηρής φαντασίας του και αφορούσε τον ήχο που παράγει το ιπτάμενο μέσο κατά την πτήση.
Οι λόγοι που οδήγησαν στη χρήση αυτού του ονόματος φαίνεται να είναι δύο.
Από τη μία πλευρά υπάρχουν τα χαρακτηριστικά που επηρεάζουν τον θόρυβο που παράγει το αεροπλάνο και από την άλλη οι προδιαγραφές του. Αφού στα πρώτα χρόνια της χρήσης του, το drone χρησιμοποιείται σχεδόν αποκλειστικά ως στόχος για στρατιωτικές ασκήσεις.
Το 1937, ο Fahrney προσπάθησε να δημιουργήσει ένα drone βομβαρδιστικό. Πρόσθεσε ραδιοχειριστήρια σε ένα παλιό και αργό διπλάνο, έπειτα οργάνωσε επίθεση σε ένα αμερικανικό θωρηκτό. Αλλά ένα τυχαίο χτύπημα από τους πυροσβεστήρες του πλοίου κατέστρεψε το μη επανδρωμένο αεροπλάνο.
«Η επιχείρηση ήταν επιτυχής», έγραψε ο Fahrney, «αλλά ο ασθενής πέθανε». Από τότε η στρατιωτική βιομηχανία δεν σταμάτησε να επενδύει στα drone,
Το 1940 ήρθε το OQ-2 Radioplane, το 1942 το TG-2, που ελέγχεται για πρώτη φορά χάρη στις εικόνες μιας ενσωματωμένης κάμερας και μπορούσε να φτάσει 50 χλμ. μακριά! Ενώ το 1951 ξεκινά μαζική παραγωγή στις ΗΠΑ του AQM-34 με σκοπό δραστηριότητες αναγνώρισης. Μέχρι το 1975 αυτό το μοντέλο πραγματοποίησε περισσότερες από 3.500 αποστολές.
Με όλα αυτά που γνωρίζουμε, μα κι άλλα τόσα, ίσως περισσότερα, που εξακολουθούν να είναι αυστηρά στρατιωτικά απόρρητα, φτάσαμε στα σύγχρονα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, όπως είναι τα διάσημα Predator των ΗΠΑ που άλλαξαν τον χαρακτήρα των σύχρονων πολέμων, τα Ιταλικά Mirach, τα ρώσικα Mikoyan Skat, τα ιρανικά Fotros και Karrar, τα Ισραηλίτικα IAI Eitan και βέβαια το ελληνικό Pegasus κλπ
Η ιστορία της εναέριας φωτογραφίας
Η πρώτη φωτογραφία από ψηλά γεννιέται το 1858 στη Γαλλία, η κάμερα είναι τοποθετημένη σε ένα αερόστατο και πρόκειται για δημιουργία του διάσημου Nadar (Gaspard-Félix Tournachon, 1820-1910). Εκτός από μπαλόνια με ζεστό αέρα, οι πρωτοπόροι χρησιμοποίησαν επίσης χαρταετούς, περιστέρια και ρουκέτες για να μεταφέρουν τις κάμερες τους ψηλά.
Ο Βρετανός μετεωρολόγος E. D. Archibald ήταν από τους πρώτους που πέτυχε να τραβήξει ικανοποιητικές αερο-φωτογραφίες το 1882. Χρησιμοποίησε μια σειρά από χαρταετούς και στον τελευταίο είχε τοποθετήσει την φωτογραφική μηχανή. Αλλά και στη Γαλλία, ο Arthur Batut (1846-1918), παθιασμένος με την αεροφωτογραφία, κατάφερε μια λήψη από έναν χαρταετό, στο Labruguiere της Γαλλίας το 1889. Ανέστρεψε την κάπως μεγάλη φωτογραφική μηχανή του από ένα μόνο χαρταετό και έβαλε μια αυτόματη χρονική έκθεση.
Αλλά και ο George Raymond Lawrence (1868 -1938) ήταν εμπορικός φωτογράφος του βόρειου Ιλλινόις με αρκετά χρόνια εμπειρίας στην κατασκευή χαρταετών και αερόστατων για εναέρια πανοραμική φωτογραφία.
Έκανε επίσης καινοτομίες σε περιοχές αεροφωτογραφιών όπως αερόστατα και αεροπλάνα που φέρουν κάμερα. Μια από τις παγκοσμίου φήμης φωτογραφίες του Lawrence είναι τα ερείπια του Σαν Φρανσίσκο της Καλιφόρνιας, μετά τον σεισμό του 1906. Πρόκειται για μια πανοραμική λήψη 160 μοιρών από ένα χαρταετό που ανέβηκε 2000 πόδια (600 μ.) Η φωτογραφική μηχανή που χρησιμοποιήθηκε σε αυτή τη φωτογραφία ζύγιζε 49 λίβρες (22 κιλά) και χρησιμοποίησε μια πλάκα κυτταρικού φιλμ.
Η πρώτη αεροφωτογραφία που τραβήχτηκε από αεροπλάνο ήταν το 1909, από τον Wilbur Wright στην Ιταλία. Ο Wilbur ήταν ο μεγαλύτερος αδελφός του Orville Wright, αυτοί οι δυο έμειναν στην ιστορία ως οι "πατέρες της σύγχρονης αεροπορίας".
Από τότε η αναέρια φωτογραφία απογειώθηκε, με τον Στρατό, ειδικότερα την Αεροπορία, να επενδύουν χρήματα και να αναπτύσσουν την τέχνη της αεροφωτογραμμετρίας.
homme a la camera vertov
Το πλάνο από ψηλά
Στην κινηματογραφική ορολογία ο γαλλικός όρος Plongee χρησιμοποιείτε όταν η κάμερα βρίσκεται ψηλότερα από το θέμα και ο άξονας της προοπτικής δεν είναι οριζόντιος αλλά κλείνει προς τα κάτω. Τότε ανάλογα με τη γωνία λήψεως, που μπορεί να γίνει ακόμη και κάθετη, το θέμα συμπιέζεται, άνθρωποι και αντικείμενα χάνουν τις διαστάσεις τους, με αποτέλεσμα να γεννιούνται συναισθήματα στους θεατές ανάλογα με το σενάριο και το ταλέντο των συντελεστών του έργου.
Αξίζει μια προσεκτική μελέτη σε κινηματογραφικές ταινίες που θα μπορούσαν να μας κάνουν να «νιώσουμε» αυτές τις εικόνες, δηλαδή το συναίσθημα που προκαλείτε, όταν η θέση της μηχανής βρίσκεται λίγο ή πολύ ψηλότερα από το θέμα.
Για παράδειγμα στα πλάνα του Διευθ. Φωτ. Έντουαρτ Τισσέ στις ταινίες του Αιζενστάιν, του Δ/Φ Ζαν Μπουργκουάν συνεργάτη του Όρσον Γουέλς, ακόμη και του σκηνοθέτη Κίνγκ Βίντορ ή τα ψυχολογικά θρίλερ του μάγου Χίτσκοκ και πάρα πολλοί ακόμη σκηνοθέτες σε όλο τον πλανήτη.
Το καδράρισμα και η σύνθεση των εικόνων από ένα drone είναι τουλάχιστον εντυπωσιακή. Πλάνα και στατικές φωτογραφίες είναι ικανές από μόνες τους να παρασύρουν και να σαγηνεύσουν τον θεατή. Η βιντεοσκόπηση με ένα drone θυμίζει τις αρχές του σπουδαίου Ρώσου κινηματογραφιστή Τζίγκα Βερτώφ!
Κάμερα-μάτι ή κάμερα-στυλό, ήταν το μανιφέστο του μοναδικού Τζίγκα βερτώφ (ψευδώνυμο του Ντέιβιντ Αμπέλεβιτς Κάουφμαν, 1896 -1954), που πίστευε στη δύναμη της καθαρής ανεπιτήδευτης εικόνας. Για τον πρωτοπόρο Ρώσο κινηματογραφιστή, η κάμερα δεν ήταν παρά ένα μάτι που κατέγραφε την πραγματικότητα και δεν την αναπαριστούσε. Πέρασε στην ιστορία του κινηματογράφου ως ένας σημαντικός νεωτεριστής και πρωτοποριακός ντοκιμαντερίστας, που δεν σταμάτησε, σε καμιά περίοδο της ζωής του και του έργου του, να πειραματίζεται πάνω στις άπειρες δυνατότητες της κινηματογραφικής γλώσσας.
Μια παρόμοια δύναμη βγαίνει από τα σπλάχνα κάθε Drone που πετά στον ουρανό και μέσα από κατάλληλες τεχνικές, σεναρίου, φωτογραφίας και μοντάζ, μπορεί να αποδώσει, να αποκτήσει ενδιαφέρον πέρα από τη στιγμιαία (ή μήπως φευγαλέα) εντυπωσιακή καταγραφή μιας ενότητας πλάνων. Κι όμως εκεί μπαίνουν οι θεμελειώδεις κανόνες που αφορούν την ασφάλεια στον εναέριο χώρο, αλλά και η προστασία των προσωπικών δεδομένων, που δεν πρέπει να ξεφεύγει από το μυαλό των επίδοξων κινηματογραφιστών.
Με αυτά τα δεδομένα σχεδόν κάθε πτήση, με ή χωρίς κάμερα, αποκτά σοβαρούς περιορισμούς που ο χειριστής οφείλει εκ των προτέρων να γνωρίζει και κυρίως να συμμορφώνεται στους κανόνες που μιλούν κυρίως για ασφάλεια. Όπως επαναλαμβάνουν οι έμπειροι "πιλότοι":
►Κάθε φορά πρέπει να γνωρίζουμε το στόχο μας και να έχουμε σχεδιάσει βήμα-βήμα το ταξίδι μας.
►Κάθε φορά πρέπει να γνωρίζουμε το στόχο μας και να έχουμε σχεδιάσει βήμα-βήμα το ταξίδι μας.Ένα drone μπορεί να μοιάζει με παιγνίδι, να δίνει το αίσθημα της ελευθερίας στον χειριστή και όχι λίγες φορές να μετατρέπεται σε εργαλείο για καλά φωτογραφικά (και όχι μόνο) μεροκάματα, όμως η χρήση του απαιτεί γνώση, εμπειρία, σεβασμό και σύνεση.
Επαγγελματίας ή ερασιτέχνης (εραστής της τέχνης);
Αν είναι χόμπυ το πράματα είναι μάλλον εύκολα, υπάρχει ο δεδομένος περιορισμός μιας 50μετρης ακτίνας από τον χειριστή, εκεί μπορεί να σηκωθεί και να «πετάξει και να παίξει» το drone, με προυπόθεση ότι η περιοχή δεν είναι δεσμευμένη από την ΥΠΑ και άρα δεν χρειάζεται ειδική άδεια, που δίνεται μετά από σχέδιο πτήσης που παρουσιάζει ο ενδιαφερόμενος στη σελίδα https://dagr.hcaa.gr εκεί υπάρχει πλήρη εικόνα για τις περιοχές που επιτρέπονται οι πτήσεις, καθώς και άλλες σημαντικές πληροφορίες για κάθε χειριστή.
Από τη στιγμή που μιλάμε για επαγγελματική χρήση του ΣμηΕΑ τα δεδομένα είναι εντελώς διαφορετικά και θεωρούνται ως προαπαιτούμενα η άδεια χειριστή, η καταγραφή του drone στα αρχεία της ΥΠΑ, καθώς και η ασφάλιση του συστήματος. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν μια από τις πιστοποιημένες σχολές που ήδη ξεκίνησαν μαθήματα και στη συνέχεια, μετά από γραπτό τέστ και πρακτική εξέταση, να πάρουν την άδεια χειρισμού για το μέγεθος του drone που επιθυμούν (στην ανοικτή κατηγορία, οι πτήσεις γίνονται με οπτική επαφή και υπάρχουν 3 διαθέσιμες άδειες, ανάλογα με το βάρος του ΣμηΕΑ).
Για τους τυχερούς το μέλλον έτσι κι αλλιώς επιφυλάσσει απίστευτες εκπλήξεις, θα ζήσουν στιγμές από τα φανταστικά μυθιστορήματα του Φίλιπ Ντικ, ενώ τα drone όλο και περισσότερο θα έχουν ρόλο ακόμη και στις πιο μικρές στιγμές της καθημερινότητας!
Φωτογραφίες και πληροφορίες από την πρακτική εκπαίδευση της σχολής Hellenic Drone hellenicdrones.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου