Πολλά πράγματα του κόσμου μας είναι απατηλά, κι αυτό το ξέρει αναμφίβολα καλά ένας απατεώνας του φτερωτού βασιλείου που μας έρχεται από...
Αυστραλία μεριά.
«Great bowerbird» το λένε οι Αυστραλοί και το αρσενικό έχει τη συνήθεια να χτίζει μια κατασκευή καμωμένη από φτερά, κλαδιά, κοκαλάκια και κελύφη που βρίσκει ολόγυρα, όλα για τα μάτια του θηλυκού.
Αυτός είναι ο τρόπος του να φλερτάρει, γι’ αυτό και είναι ιδιαίτερα σχολαστικός ο τύπος στο πώς ανεγείρει το δημιούργημά του: χρησιμοποιεί την προοπτική για να κάνει τον πύργο του να φαίνεται ψηλότερος, μπας και σταθεί τυχερός!
Κι έτσι το ρομάντζο του στηρίζεται στο ψέμα, την οπτική πλάνη και το δράμα διαστάσεων σαπουνόπερας.
Στην Αυστραλία και τη Νέα Γουινέα, και τα 24 είδη του πτηνού εκτελούν μερικά από τα πλέον περίεργα τελετουργικά ζευγαρώματος. Άλλα χτίζουν σπηλιές με καλάμια και άλλα τις στολίζουν με ό,τι φανταχτερό βρουν τριγύρω, ίδιου χρώματος ή πολύχρωμα, μιλώντας για σωστές υπερπαραγωγές.
Όλα πάντως δείχνουν τη δέουσα επιμέλεια στο σκάρωμα αυτού που με λίγη τύχη θα γίνει η ερωτική τους φωλίτσα. Μόνο που το θηλυκό δεν χολοσκάει συνήθως. Κι έτσι το αρσενικό πρέπει να χρησιμοποιήσει ό,τι όπλο έχει στη δημιουργική του φαρέτρα, επιστρατεύοντας τεχνικές σαγήνης βγαλμένες από επιστημονική φαντασία.
Ανεβαίνει λοιπόν σε έναν θάμνο πάνω από το πυργάκι του και καλεί το θηλυκό. Αν τσιμπήσει κάποιο, ο μάγκας μας κατεβαίνει στο παχνί του και κορδώνεται καμαρωτός καμαρωτός. Αφού κάνει και μερικά επιδεικτικά βήματα, μπορεί να τη δει να μπαίνει στη φωλιά, οπότε θα συνεχίσει το καμαρωτό περπάτημα και θα βγάλει «αστείους ήχους», όπως μας λέει ο Τζον Έντλερ του Deakin University της Αυστραλίας, που μελετά τα πουλιά πάνω από 20 χρόνια.
Κι εδώ αρχίζει η απάτη του μικρού μας φίλου. Τα στενά τοιχώματα της κατασκευής μοιραία θα στρέψουν την προσοχή της στην αυλή. Αν το αρσενικό έχει τοποθετήσει σωστά τα αντικείμενα με τα οποία έχει στολίσει την αυλή του, τότε αυτή θα φαίνεται μεγαλύτερη. Το πουλί ξέρει από προοπτική, τοποθετώντας τα μεγαλύτερα αντικείμενα κοντύτερα στη φωλιά και τα μικρότερα πιο πίσω, επιτείνοντας την αίσθηση των μεγαλύτερων διαστάσεων του χώρου.
Άλλα είδη πάλι χρησιμοποιούν την ίδια προοπτική για ελαφρώς διαφορετικούς σκοπούς. Κάποια, ας πούμε, δίνουν έμφαση στην ομοιομορφία του μεγέθους των υλικών, τοποθετώντας τα μεγαλύτερα αντικείμενα μακρύτερα από τα μάτια της και τα μικρότερα πιο κοντά, δίνοντας την αίσθηση της ομοιογένειας. Και με μια αυλή που φαίνεται μικρότερη, το πουλί φαίνεται αναγκαστικά μεγαλύτερο, κάτι που είναι εδώ ο τελικός σκοπός! Ο τύπος χρησιμοποιεί τις αρχές της αντίστροφης προοπτικής δηλαδή μόνο και μόνο για φιγούρα.
Όχι ότι οι οπτικές πλάνες του σταματούν εδώ, καθώς η φαρέτρα της εξαπάτησης έχει μπόλικα βέλη εντός της. Ενώ το εξωτερικό της φωλιάς μοιάζει λοιπόν απλό, το εσωτερικό είναι πάντα βαμμένο, συνήθως σε κόκκινο χρώμα, καθώς το πουλί μασουλά φρούτα και φυτά για να εξάγει χρωστικές. Και βέβαια δεν μετατρέπεται σε ελαιοχρωματιστή για να τη ρίξει στο κρεβάτι, αλλά για να παίξει με την ίδια τη χρωματική πρόσληψή της.
Το θηλυκό διεγείρεται από την πολυχρωμία και τη ζωντάνια των χρωμάτων. Το αρσενικό παρουσιάζει ενώπιόν της τα αντικείμενα που μάζεψε γι’ αυτή, τα οποία της τα δείχνει συνήθως μπροστά από τον κόκκινο τοίχο, αναγκάζοντάς τη ουσιαστικά να έχει το βλέμμα καρφωμένο στο κόκκινο.
Οι φωτοευαίσθητοι υποδοχείς (κωνία) που διεγείρονται από το κόκκινο κουράζονται λοιπόν, κάτι που κάνει όλα τα πράσινα αντικείμενα να φαίνονται φωτεινότερα! Και βέβαια ο μάγκας το ξέρει αυτό, γι’ αυτό και σπεύδει να συλλέξει κατεξοχήν πράσινα αντικείμενα. Και καθώς της έχει κόψει την ανάσα, εκείνη θα του επιτρέψει να ζευγαρώσουν, πέφτοντας στις καλοστημένες παγίδες του.
Ρομάντζο βγαλμένο από το καπέλο του ταχυδακτυλουργού δηλαδή…
