Με γοργούς ρυθμούς φαίνεται να προχωρούν οι διαδικασίες υλοποίησης της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας που παρουσιάστηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2019 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η οποία φιλοδοξεί να...
καταστήσει την ΕΕ την πρώτη κλιματικά ουδέτερη περιοχή σε παγκόσμιο επίπεδο έως το 2050.
Στα πλαίσια αυτής της πολιτικής εμπλέκεται άμεσα και ιδιαίτερα δραστικά η Δυτική Μακεδονία η οποία όπως πρόσφατα αποφασίσθηκε, εισέρχεται σε καθεστώς βίαιης απολιγνιτοποίησης με ότι αυτό σημαίνει για το παραγόμενο ΑΕΠ της περιοχής και με παράλληλες δραματικές επιπτώσεις στα κοινωνικοοικονομικά δεδομένα των κατοίκων της.
Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της Επιτροπής για την αποκατάσταση αυτών των δυσμενών επιπτώσεων, δημιουργείται ένας Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης (Just Transition Mechanism, JTM) ο οποίος «αποτελεί βασικό εργαλείο ώστε να διασφαλιστεί ότι η μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία πραγματοποιείται με δίκαιο τρόπο, χωρίς να μένει κανείς στο περιθώριο. Μολονότι για όλες τις περιφέρειες θα απαιτηθεί χρηματοδότηση, και το επενδυτικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας καλύπτει αυτήν την ανάγκη, ο Μηχανισμός παρέχει στοχευμένη στήριξη ώστε να κινητοποιηθούν τουλάχιστον 100 δισ. ευρώ κατά την περίοδο 2021-2027 στις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο, για την άμβλυνση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της μετάβασης. Ο Μηχανισμός θα δημιουργήσει τις αναγκαίες επενδύσεις για να βοηθηθούν οι εργαζόμενοι και οι κοινότητες που εξαρτώνται από την αλυσίδα αξίας των ορυκτών καυσίμων. Θα συμπληρώνει την ουσιαστική συνεισφορά του προϋπολογισμού της ΕΕ μέσω όλων των προγραμμάτων που έχουν άμεση σχέση με τη μετάβαση».
Μέχρι εδώ όλα καλά ...
Αφήνοντας στην άκρη το πώς, το γιατί και αν έπρεπε να φτάσουμε εδώ, οφείλουμε να δώσουμε απαντήσεις σε εύλογα ερωτήματα.
Μπορούν τα τεχνοκρατικά σενάρια της Ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας να δώσουν λύσεις σε μια χώρα που διαλύθηκε οικονομικά, διοικητικά, κοινωνικά και πολιτικά στα χρόνια της υπερδεκαετούς κρίσης που τελειωμό δεν έχει;
Μπορεί η Δυτική Μακεδονία ως απόλυτα πληττόμενη περιφέρεια να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις πολυσύνθετων επενδυτικών απαιτήσεων με το όποιο στελεχιακό δυναμικό έχει απομείνει στις υπηρεσίες της και στις υπηρεσίες των Δήμων;
Θα ληφθούν υπόψη τα Γρεβενά στον σχεδιασμό μπαίνοντας δυναμικά στο αναπτυξιακό πλάνο που θα αναπτυχθεί ή η «περιφερειακή συνείδηση» θα πάει στράφι με τη μερίδα του λέοντος να κατευθύνεται ξανά στις περιοχές που τόσα χρόνια καρπώνονταν τον περίφημο «τοπικό πόρο» της ΔΕΗ;
Οι γνωρίζοντες τον χειρισμό και τις απαιτήσεις των Ευρωπαϊκών συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων τύπου ΕΣΠΑ, που όπως φαίνεται ανάλογα θα είναι και αυτά του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης, δικαίως ανησυχούν.
Το εγχείρημα είναι πρωτοφανές και η ανάγκη κινητοποίησης όλου του πολιτικού και τεχνοκρατικού προσωπικού της περιοχής τεράστια, με μόνο γνώμονα τη σύνθεση, τη δημιουργία και την επίτευξη του στόχου που δεν είναι άλλος από τη στήριξη του απλού πολίτη στην περιφέρεια με την μεγαλύτερη ανεργία στη χώρα.
Σε απολύτως άμεσο χρόνο οφείλει να συγκροτηθεί εκείνος ο τοπικός μηχανισμός που θα καταλήξει μέσω ομάδων εργασίας στη στρατηγική, στο όραμα, στις δράσεις και στα εργαλεία που θα τεκμηριώσουν και θα εξασφαλίσουν μέσα από ένα σύνολο ουσιαστικών, υλοποιήσιμων και ολοκληρωμένων μελετών, το αναπτυξιακό σχέδιο για τη Δυτική Μακεδονία στη νέα εποχή που αναγκάζεται να ζήσει μετά το 2023.
Σε μια εποχή που τα Γρεβενά δεν μπορούν να μείνουν απέξω, διεκδικώντας ως τόπος σημαντικής πρωτογενούς παραγωγής αλλά και ως εξαιρετικός τουριστικός προορισμός, υλοποίηση στοχευμένων δράσεων που θα ενισχύουν την τοπική ανάπτυξη συνδεέοντάς τη παράλληλα με την περιφερειακή οικονομία σε ένα πραγματικό καθεστώς δίκαιης μετάβασης.
Χιονοδρομικό κέντρο Βασιλίτσας, Βάλια Κάλντα, παλαιοντολογικά ευρήματα, θρησκευτικός τουρισμός, περιπατητικά μονοπάτια, Γεωπάρκο, ολοκλήρωση Ε-65 με διασύνδεση με τη Δεσκάτη, οδικός κόμβος Πριονίων, Σιδηροδρομική Εγνατία, διαχείριση – εκμετάλλευση δασών, αξιοποίηση των μη ξυλώδων δασικών προϊόντων με κύριο το άγριο μανιτάρι, ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, κατασκευή του αρδευτικού της Κνίδης, λειτουργία του δημοπρατήριου αγροτικών προϊόντων στα Γρεβενά με παράλληλη δημιουργία καινοτόμου θερμοκοιτίδας (hub) αγροκτηνοτροφικής επιχειρηματικότητας, κατασκευή φοιτητικής εστίας στο παλιό νοσοκομείο για ενδυνάμωση του παραρτήματος του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, αποτελούν ζητούμενα που μπορούν μεταξύ άλλων να τεθούν στο τραπέζι της συζήτησης και της πολυπόθητης τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης.
Στρεβλώσεις και αγκυλώσεις ετών στη δημιουργία αξιόλογου, λειτουργικού και αποδοτικού για την κοινωνία μελετητικού έργου, οφείλουν με fast truck πολιτικές διεργασίες να ξεπεραστούν, για να μην δούμε μια ακόμη φορά τα τραίνα να περνούν ίσως όμως τώρα για τελευταία φορά.
Γρεβενά 15 Γενάρη 2020
καταστήσει την ΕΕ την πρώτη κλιματικά ουδέτερη περιοχή σε παγκόσμιο επίπεδο έως το 2050.
Στα πλαίσια αυτής της πολιτικής εμπλέκεται άμεσα και ιδιαίτερα δραστικά η Δυτική Μακεδονία η οποία όπως πρόσφατα αποφασίσθηκε, εισέρχεται σε καθεστώς βίαιης απολιγνιτοποίησης με ότι αυτό σημαίνει για το παραγόμενο ΑΕΠ της περιοχής και με παράλληλες δραματικές επιπτώσεις στα κοινωνικοοικονομικά δεδομένα των κατοίκων της.
Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της Επιτροπής για την αποκατάσταση αυτών των δυσμενών επιπτώσεων, δημιουργείται ένας Μηχανισμός Δίκαιης Μετάβασης (Just Transition Mechanism, JTM) ο οποίος «αποτελεί βασικό εργαλείο ώστε να διασφαλιστεί ότι η μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία πραγματοποιείται με δίκαιο τρόπο, χωρίς να μένει κανείς στο περιθώριο. Μολονότι για όλες τις περιφέρειες θα απαιτηθεί χρηματοδότηση, και το επενδυτικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας καλύπτει αυτήν την ανάγκη, ο Μηχανισμός παρέχει στοχευμένη στήριξη ώστε να κινητοποιηθούν τουλάχιστον 100 δισ. ευρώ κατά την περίοδο 2021-2027 στις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο, για την άμβλυνση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της μετάβασης. Ο Μηχανισμός θα δημιουργήσει τις αναγκαίες επενδύσεις για να βοηθηθούν οι εργαζόμενοι και οι κοινότητες που εξαρτώνται από την αλυσίδα αξίας των ορυκτών καυσίμων. Θα συμπληρώνει την ουσιαστική συνεισφορά του προϋπολογισμού της ΕΕ μέσω όλων των προγραμμάτων που έχουν άμεση σχέση με τη μετάβαση».
Μέχρι εδώ όλα καλά ...
Αφήνοντας στην άκρη το πώς, το γιατί και αν έπρεπε να φτάσουμε εδώ, οφείλουμε να δώσουμε απαντήσεις σε εύλογα ερωτήματα.
Μπορούν τα τεχνοκρατικά σενάρια της Ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας να δώσουν λύσεις σε μια χώρα που διαλύθηκε οικονομικά, διοικητικά, κοινωνικά και πολιτικά στα χρόνια της υπερδεκαετούς κρίσης που τελειωμό δεν έχει;
Μπορεί η Δυτική Μακεδονία ως απόλυτα πληττόμενη περιφέρεια να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις πολυσύνθετων επενδυτικών απαιτήσεων με το όποιο στελεχιακό δυναμικό έχει απομείνει στις υπηρεσίες της και στις υπηρεσίες των Δήμων;
Θα ληφθούν υπόψη τα Γρεβενά στον σχεδιασμό μπαίνοντας δυναμικά στο αναπτυξιακό πλάνο που θα αναπτυχθεί ή η «περιφερειακή συνείδηση» θα πάει στράφι με τη μερίδα του λέοντος να κατευθύνεται ξανά στις περιοχές που τόσα χρόνια καρπώνονταν τον περίφημο «τοπικό πόρο» της ΔΕΗ;
Οι γνωρίζοντες τον χειρισμό και τις απαιτήσεις των Ευρωπαϊκών συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων τύπου ΕΣΠΑ, που όπως φαίνεται ανάλογα θα είναι και αυτά του Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης, δικαίως ανησυχούν.
Το εγχείρημα είναι πρωτοφανές και η ανάγκη κινητοποίησης όλου του πολιτικού και τεχνοκρατικού προσωπικού της περιοχής τεράστια, με μόνο γνώμονα τη σύνθεση, τη δημιουργία και την επίτευξη του στόχου που δεν είναι άλλος από τη στήριξη του απλού πολίτη στην περιφέρεια με την μεγαλύτερη ανεργία στη χώρα.
Σε απολύτως άμεσο χρόνο οφείλει να συγκροτηθεί εκείνος ο τοπικός μηχανισμός που θα καταλήξει μέσω ομάδων εργασίας στη στρατηγική, στο όραμα, στις δράσεις και στα εργαλεία που θα τεκμηριώσουν και θα εξασφαλίσουν μέσα από ένα σύνολο ουσιαστικών, υλοποιήσιμων και ολοκληρωμένων μελετών, το αναπτυξιακό σχέδιο για τη Δυτική Μακεδονία στη νέα εποχή που αναγκάζεται να ζήσει μετά το 2023.
Σε μια εποχή που τα Γρεβενά δεν μπορούν να μείνουν απέξω, διεκδικώντας ως τόπος σημαντικής πρωτογενούς παραγωγής αλλά και ως εξαιρετικός τουριστικός προορισμός, υλοποίηση στοχευμένων δράσεων που θα ενισχύουν την τοπική ανάπτυξη συνδεέοντάς τη παράλληλα με την περιφερειακή οικονομία σε ένα πραγματικό καθεστώς δίκαιης μετάβασης.
Χιονοδρομικό κέντρο Βασιλίτσας, Βάλια Κάλντα, παλαιοντολογικά ευρήματα, θρησκευτικός τουρισμός, περιπατητικά μονοπάτια, Γεωπάρκο, ολοκλήρωση Ε-65 με διασύνδεση με τη Δεσκάτη, οδικός κόμβος Πριονίων, Σιδηροδρομική Εγνατία, διαχείριση – εκμετάλλευση δασών, αξιοποίηση των μη ξυλώδων δασικών προϊόντων με κύριο το άγριο μανιτάρι, ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, κατασκευή του αρδευτικού της Κνίδης, λειτουργία του δημοπρατήριου αγροτικών προϊόντων στα Γρεβενά με παράλληλη δημιουργία καινοτόμου θερμοκοιτίδας (hub) αγροκτηνοτροφικής επιχειρηματικότητας, κατασκευή φοιτητικής εστίας στο παλιό νοσοκομείο για ενδυνάμωση του παραρτήματος του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, αποτελούν ζητούμενα που μπορούν μεταξύ άλλων να τεθούν στο τραπέζι της συζήτησης και της πολυπόθητης τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης.
Στρεβλώσεις και αγκυλώσεις ετών στη δημιουργία αξιόλογου, λειτουργικού και αποδοτικού για την κοινωνία μελετητικού έργου, οφείλουν με fast truck πολιτικές διεργασίες να ξεπεραστούν, για να μην δούμε μια ακόμη φορά τα τραίνα να περνούν ίσως όμως τώρα για τελευταία φορά.
Γρεβενά 15 Γενάρη 2020
Χρήστος Τριγώνης
Αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων
Δήμου Γρεβενών
trigonischr@gmail.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου