Ξεχνάμε για λίγο τον Covid-19 για να θυμηθούμε τον Έρωτα!…

 Γράφει ο Καθηγητής Γιώργος Πιπερόπουλος

     Καθώς αποχαιρετάμε το καλοκαίρι του 2020, ένα καλοκαίρι που όμοιό του ΔΕΝ έζησε καμία από τις 3 γενιές Ελλήνων που αθροίζουμε τα 10,5 περίπου εκατομμύρια κατοίκων...
σε αυτόν τον ευλογημένο τόπο, στην απίστευτης καλλονής απόληξη της χερσονήσου του Αίμου, ελπίζω να μην παρεξηγηθεί το σημερινό μου άρθρο προτρέποντας να θυμηθούμε παλιοί και νέοι εκείνα που ξεπερνώντας τον covid-19, ομορφαίνουν τη ζωή...

Οι αρχαίοι διατείνονταν «όμοιος ομοίω αεί πελάζει...» και η αρχαϊκή Μούσα σε μία κλασικά ρομαντική θεώρηση περιέγραψε τον έρωτα ως έναν «ανίκητο μαχητή...» και εμείς οι Νεοέλληνες πιστεύουμε πως «τα ετερώνυμα έλκονται».

Δεν είναι θέμα ‘καλοκαιρινού προβληματισμού’ αλλά πάντα επίκαιρο το ερώτημα ποιόν ή ποια να επιλέξουμε ως ταίρι, ως σύντροφο, όσοι και όσες δεν διαθέτουνε ταίρι, και πώς να ξαναβρούνε εκείνη την εντυπωσιακά συγκινητική απογείωση του έρωτα, εκείνη την ανεπανάληπτα γλυκιά ζεστασιά του να ξέρει κανείς ότι και αγαπά και τον αγαπούν όταν συμβαίνει να είμαστε κιόλας δεσμευμένοι είτε με γάμο είτε με «ρητή συμφωνία»;

Η επιλογή του προσώπου που θα καταλήξει να γίνει σύντροφος ή συντρόφισσά μας μοιάζει σε πολλές πτυχές της με τη διαδικασία της οικονομικής συνεργασίας ή συναλλαγής – χωρίς, βέβαια, να χαρακτηρίζεται από την ψυχρότητα ή και την πεζότητα των οικονομικών παραμέτρων.


Επιλέγουμε για σύντροφο το άτομο που μας προσφέρει περισσότερα από όσα μας κοστίζει. Η θεωρία αυτή ταυτίζει τη διαδικασία της επιλογής με τρεις αξίες που ενσαρκώνει το άτομο που επιλέγουμε σαν σύντροφο ερωτικό ή και σαν σύζυγο και συγκεκριμένα:

 Πρώτον, διαλέγοντας ένα άτομο που είναι «ενδιαφέρων τύπος», διαθέτει πλούσια φαντασία και έχει καλές κοινωνικοοικονομικές διασυνδέσεις που μας είναι χρήσιμες ενεργούμε με βάση την «ερεθιστική» αξία.

 Δεύτερον, όταν το πρόσωπο είναι συνεργάσιμο και μας βοηθά, διαθέτει μπόλικο ενθουσιασμό και θυσιάζει για μας ώρες και ενέργεια βοηθώντας μας να επιτύχουμε τους στόχους μας, τότε ενεργούμε με βάση τη «χρησιμότητά» του.

Τρίτον, το άτομο που μας συμπαραστέκεται, μας ενθαρρύνει στις δύσκολες στιγμές μας και μας επιβραβεύει αναγνωρίζοντας τις επιτυχίες μας το επιλέγουμε γιατί δρα «ενισχυτικά» στην οντότητα του ΕΓΩ μας.

     Υπάρχει η άποψη στην ψυχοδυναμική θεωρία, σύμφωνα με την οποία καθοριστικό στοιχείο της επιλογής μας αποτελεί και το βιωματικό (ατομικό και συλλογικό) υποσυνείδητο υλικό που ο καθένας μας διαθέτει.

     Ο CarlJung (όπως και ο Σωκράτης και ο Πλάτωνας) θεώρησε ότι σε κάθε άτομο προϋπάρχει ένα συγκεκριμένο «αρχέτυπο» ή ένα «ιδεώδες» αναφορικά με τη γυναίκα ή τον άνδρα που μας ταιριάζει.

     Όταν το άτομο συναντήσει, έστω τυχαία και αναπάντεχα, το πρόσωπο, εκείνον ή εκείνη, που ανταποκρίνεται στο δεδομένο «αρχέτυπό» του η αναγνώριση είναι άμεση και το αποτέλεσμα είναι αρχικά η σύναψη φιλίας (όταν έχουμε άτομα του ίδιου φύλου), ενώ σε περίπτωση που έχουμε άτομα αντίθετου φύλου τότε έχουμε εκείνο το ανεξήγητο «ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΗΜΑ» του έρωτα...Σύμφωνα με τα δεδομένα της σύγχρονης ψυχοδυναμικής θεωρίας που ανταποκρίνεται στο λαϊκό μας απόφθεγμα (και τον σχετικό νόμο της Φυσικής), υπάρχει η άποψη ότι «τα ετερώνυμα έλκονται».

     Στη διαδικασία επιλογής της ή του συντρόφου ισχύει για τον καθένα και την καθεμιά μας «η Αρχή της συμπλήρωσης» ή, με άλλα λόγια, το άτομο που διακρίνεται από την ανάγκη του να κυριαρχεί και να εξουσιάζει τους άλλους έλκεται από άτομα που διακρίνονται ως προσωπικότητες ενός «παθητικού - εξαρτημένου» τύπου, όπως και για την επιθυμία τους να παραδοθούν στην κυριαρχία κάποιου άλλου και να υποταχθούν στην εξουσία αυτού ή αυτής  της συντρόφου.

     Είναι αλήθεια, βέβαια, ότι και μία σειρά ψυχοκοινωνικών, οικονομικών, φυσιογνωμικών αλλά και οικολογικών παραγόντων (όπως το θέμα γειτόνεψης της κατοικίας) υπεισέρχονται στη διαδικασία αξιολόγησης και επιλογής φίλων και εραστών ή μελλοντικών συντρόφων γάμου.

     Οι ρομαντικές σχέσεις, και όχι βέβαια οι σχέσεις ενός εφήμερου έρωτα, απαιτούν πρόσθετα θεμελιακά στοιχεία, τα οποία θα ταξινομήσω σε τέσσερις μεγάλες κατηγορίες:
 
1) Τη «σεξουαλική επιθυμία», που αναφέρεται, φυσικά, στην έλξη ανάμεσα σε δύο πρόσωπα, στην ανάγκη που το καθένα αισθάνεται για επαφή, τρυφερότητα και ολοκλήρωση.
 
2) Την «αποκλειστικότητα», που αφορά τη σημαδιακή ιδιομορφία της ρομαντικής σχέσης που, από τη φύση της, αποκλείει κάθε πιθανότητα συμμετοχής τρίτου προσώπου στη δυαδική σχέση.
 
3) Τη «συναρπαστικότητα» που διέπει τον έρωτα ή την αγάπη στον ρομαντικό δεσμό ανάμεσα σε δυο πρόσωπα και απολήγει στην ενασχόληση του κάθε προσώπου με το άλλο άτομο ακόμα και όταν παρουσιάζονται περιπτώσεις για απόλυτα προσωπική δραστηριότητα του καθένα χωριστά. Οι ερωτευμένοι, τα πρόσωπα που δένονται με αγάπη, αφιερώνουν τη συντριπτική πλειοψηφία του ελεύθερου χρόνου τους στον ή στην σύντροφό τους ή όταν αυτό αποκλείεται από τα δεδομένα της καθημερινότητας, έχει το καθένα πρόσωπο στη σκέψη του το άλλο, το αγαπημένο του πρόσωπο.
 
4) Το καθολικό «δόσιμο» που χαρακτηρίζει τις ρομαντικές σχέσεις έχει σκιαγραφηθεί από ποιητές και λογοτέχνες στο πέρασμα των αιώνων.
 
     Κλείνω αναφέροντας την τρυφερή ιστορία αγάπης, πέρα από την κλασική του τύπου Ρωμαίος και Ιουλιέτα, του διηγήματος του Ο. Χένρι με τίτλο «Το δώρο των Μάγων». Σε μια ρομαντική, έντονα συναρπαστική σχέση αγάπης με άπειρες όμορφες διαστάσεις, ο άνδρας αποφασίζει να εναποθέσει σε ενεχυροδανειστήριο το πιο πολύτιμο και αγαπημένο προσωπικό περιουσιακό του στοιχείο (το ρολόι τσέπης, κειμήλιο από τον πατέρα του που δεν ζει πια) για να αγοράσει ως δώρο στην αγαπημένη του ένα επίχρυσο σετ χτένας -βούρτσας για τα μακριά, όμορφα, ξανθά μαλλιά της!...

     Την ίδια ώρα που εκείνη πουλάει σε κατάστημα κατασκευής περουκών τις όμορφες ξανθιές μπούκλες της για να αγοράσει με τα λεφτά που της δίνουν μια επίχρυση καδένα για το ρολόι του άνδρα που αγαπά...

     Στα αγγλικά λένε «lovemakestheworldgoaround...» και στα ελληνικά «ο έρωτας κάνει τον κόσμο να... γυρίζει».

ΟΧΙ το χρήμα, ελπίζω!…