Ο παιδίατρος είναι ο φύλακας-άγγελος του παιδιού, στα χέρια του εμπιστεύεστε την υγεία του. Εκείνος παρακολουθεί την πορεία της ανάπτυξής του, σας δίνει οδηγίες σχετικά με τη διατροφή του, φροντίζει για το σωστό εμβολιασμό του, σας συμβουλεύει όταν είναι άρρωστο.
Είναι ο πρώτος άνθρωπος στον οποίο στρέφεστε όταν κάτι ασυνήθιστο συμβαίνει με το μικρό σας, έχετε το τηλέφωνό του στους αριθμούς ταχείας κλήσης του κινητού σας και τον εμπιστεύεστε απόλυτα. Αυτή η σχέση εμπιστοσύνης ξεκινά από τις πρώτες ημέρες ζωής του μωρού, αφού περιμένετε πώς και πώς την πρώτη του επίσκεψη για να σας διαβεβαιώσει ότι όλα πάνε καλά.
Συνήθως αυτή πραγματοποιείται στο σπίτι όταν το μωρό είναι 10-15 ημερών για να ηρεμήσουν οι γονείς και να απαντηθούν τα ερωτήματά τους σχετικά με τον ίκτερο, το θηλασμό, τις κενώσεις, τον ύπνο, το μπάνιο του κλπ.
Στηθοσκόπιο, ζυγαριά και ξεκινάμε...
Αρχικά ο παιδίατρος θα ζητήσει ένα δικό σας ιστορικό για να γνωρίζει αν το παιδί έχει αυξημένες πιθανότητες να έχει προδιάθεση για κάποια ασθένεια (π.χ. αλλεργία). Μετά τις πρώτες συστάσεις, έρχεται η ώρα για την εξέταση του μωρού σας. Προετοιμαστείτε για... γκρίνια, αφού το πιο πιθανό είναι να μην του αρέσει πολύ!
• Γραμμάρια και πόντοι: Ο παιδίατρος ζυγίζει το παιδί γυμνό σε ένα βρεφοζυγό και στη συνέχεια, με τη χρήση μεζούρας, μετρά το ύψος του καθώς και την περίμετρο του κεφαλιού του.
• Έλεγχος των «πηγών»: Εξετάζει την πρόσθια και την οπίσθια πηγή, δηλαδή δυο μαλακές περιοχές στο κεφάλι του παιδιού όπου τα οστά του κρανίου δεν έχουν ακόμα ενωθεί. Η οπίσθια πηγή θα κλείσει στους τέσσερις μήνες, ενώ η πρόσθια κλείνει συνήθως περίπου στους 18 μήνες (σε άλλα παιδάκια νωρίτερα και σε άλλα αργότερα).
• Το στόμα: Ο προσεκτικός έλεγχος του στόματος και του λαιμού του μωρού γίνεται για τον εντοπισμό μολύνσεων και συγγενών ανωμαλιών, π.χ. βραχύς χαλινός γλώσσας, λυκόστομα..
• Αυτιά και μάτια: Με ένα ωτοσκόπιο ο παιδίατρος εξετάζει το εσωτερικό των αφτιών του παιδιού και στη συνέχεια ρίχνει φως στα μάτια του για να ελέγξει την όρασή του και τα αντανακλαστικά του στο φως.
• Τικ-τακ η καρδούλα: Με τη χρήση στηθοσκοπίου ακούει την καρδιά και τους πνεύμονες για να βεβαιωθεί ότι ο καρδιακός ρυθμός είναι φυσιολογικός, ότι δεν υπάρχει κάποιο φύσημα που δεν είναι «αθώο» και να αποκλείσει πιθανές αναπνευστικές δυσκολίες.
• Κοιλιά και γεννητικά όργανα: Ψηλαφώντας την κοιλιά του μωρού ελέγχει τα εσωτερικά όργανα. Επίσης, κοιτάζει το κολόβωμα, το κομμάτι του ομφάλιου λώρου που «πέφτει» συνήθως μέσα στις δύο πρώτες εβδομάδες ζωής. Όσο για τα γεννητικά όργανα του παιδιού και αυτά ελέγχονται για να βεβαιωθεί ότι είναι αυτά που αντιστοιχούν στο φύλο του, αν και οι δύο όρχεις υπάρχουν στο όσχεο στα αγόρια, ενώ παράλληλα κοιτάζει για αφύσικες διογκώσεις, ευαισθησίες ή σημάδια μόλυνσης.
• Στρουμπουλά και δυνατά πόδια: Εξετάζει αν υπάρχει συγγενές εξάρθρημα ή δυσπλασία ισχίου. Μην ξαφνιαστείτε αν δείτε τον παιδίατρο να κρατάει το μωρό όρθιο από τις παλάμες κι εκείνο να... βηματίζει! Απλώς ελέγχει αν το μωρό έχει συμμετρική ισχύ στα πόδια.
• Δέρμα απαλό σαν βελούδο: Ελέγχει αν υπάρχει ίκτερος, εξάνθημα, φυσιολογικό εξάνθημα σαν πρώτη αντίδραση του νεογνικού δέρματος στο εξωτερικό περιβάλλον (λέγεται τοξικό ερύθημα), εκ γενετής σημάδια όπως οι μογγολοειδείς κηλίδες, αιμαγγειώματα (συνήθως αθώες δυσπλασίες του δέρματος που υποχωρούν αργότερα) κ.τ.λ.
• Γερός σκελετός: Ελέγχει αν υπάρχει κάποιος τραυματισμός από τη γέννηση ή κάποιο έλλειμα ή εξόγκωμα στη σπονδυλική του στήλη.
• Αντίδραση με σημασία: Εξετάζει με προσοχή τα αντανακλαστικά του μωρού, δηλαδή κάποιες αυτόματες αντιδράσεις με τις οποίες γεννιόμαστε και οι περισσότερες εξασθενούν μετά το 1ο τρίμηνο της ζωής και λέγονται νεογνικά αντανακλαστικά, όπως π.χ. το αντανακλαστικό του εναγκαλισμού, της αναζήτησης, του θηλασμού κ.τ.λ. και την αντίδρασή του στον ήχο και το φως.
Οδηγίες για την καθημερινή φροντίδα
Αφού ολοκληρωθεί ο έλεγχος και ο παιδίατρος σημειώσει στο βιβλιάριο την πρόοδο της ανάπτυξης του παιδιού, θα σας κάνει κάποιες ερωτήσεις σχετικά με τη διατροφή του και θα δώσει συμβουλές για όλα τα θέματα που αφορούν την καθημερινή του φροντίδα -αν δηλαδή προλάβει πριν το συνήθη... καταιγισμό ερωτήσεων των νέων γονιών. Ναι, μην ανησυχείτε, δεν είστε οι μόνοι που έχετε μια λίστα με απορίες. Σημειώσαμε τις πιο συνηθισμένες και σας τις απαντούμε...
Γιατρέ, πείτε μου... πόσο συχνά να το θηλάζω;
Τα περισσότερα μωρά θηλάζουν για αρκετή ώρα και αρκετά συχνά μέχρι να ρυθμιστεί η παραγωγή γάλακτος και να βρουν κι εκείνα το δικό τους ρυθμό. Κατά μέσο όρο οι νέες μαμάδες θηλάζουν 8-12 φορές την ημέρα περίπου για 15 λεπτά από το κάθε στήθος, χρόνος που μπορεί να φτάσει ακόμη και στη μισή ώρα σε κάθε στήθος. Ωστόσο, τις πρώτες εβδομάδες μπορεί να θέλει να θηλάσει ακόμη και πριν περάσει μία ώρα από τη λήξη του προηγούμενου γεύματος.
...πώς θα ξέρω ότι χόρτασε;
Το μωρό μπορεί μόνο του να καθορίσει τη συχνότητα των γευμάτων του καθώς και την ποσότητά τους. Αφήστε το λοιπόν ελεύθερο να θηλάσει ή να πιει από το μπιμπερό όποτε αυτό θέλει και μην ανησυχείτε αν κάποιες φορές τρώει λιγότερο και άλλες περισσότερο. Ωστόσο, φροντίστε να μην περάσουν πάνω από τρεις ώρες αφού τελειώσει το γεύμα του μέχρι το επόμενο τάισμα. Αν φαίνεται ικανοποιημένο και βρέχει περισσότερες από 5 πάνες την ημέρα, είστε σε καλό δρόμο.
...γιατί βγάζει γουλίτσες;
Τα περισσότερα μωρά κάνουν λίγο εμετό μόλις ρευτούν ή αμέσως μετά το φαγητό, ενδέχεται, όμως, να κάνουν ακόμη και μισή ή μία ώρα αργότερα. Πρόκειται για τις βρεφικές αναγωγές γνωστές ως «γουλίτσες», που οφείλονται στο ανώριμο πεπτικό σύστημα του βρέφους. Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας αφού είναι κάτι φυσιολογικό, ενώ το φαινόμενο μειώνεται σταδιακά και υποχωρεί μετά την εισαγωγή της στερεάς τροφής στο διαιτολόγιο του μωρού (μετά τον 6ο μήνα). Ο παιδίατρος θα σας δώσει οδηγίες για να ρεύεται σωστά το βρέφος και ποια είναι η κατάλληλη στάση μετά το φαγητό και κατά τον ύπνο για να μην πνιγεί (εισρόφηση) σε περίπτωση που κάνει εμετό. Επίσης, αν οι εμετοί είναι συχνοί και με δύναμη (ρουκετοειδείς) ενώ συνδυάζονται με προβλήματα στο βάρος του μωρού ή με έντονη ανησυχία κατά το γεύμα, πιθανόν να σας αλλάξει το γάλα ή να ζητήσει κάποιες εξετάσεις του μωρού.
...πώς να το κοιμίζω;
Η ασφαλέστερη στάση ύπνου είναι ανάσκελα, εκτός αν δεν είστε σίγουροι ότι έχει ρευτεί καλά οπότε ξαπλώστε το στο πλάι. Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να χρησιμοποιεί μαξιλάρι και πάπλωμα πριν κλείσει τον πρώτο χρόνο.
...ποια θερμοκρασία του ταιριάζει;
Μην το παρακάνετε με το καλοριφέρ, περίπου 20 βαθμών Κελσίου είναι ιδανικοί για το μωρό. Φροντίστε να ντύνετε το μωρό ανάλογα με το δικό σας ντύσιμο. Και μην αγχώνεστε επειδή τα χέρια και τα πόδια του νεογέννητου είναι συνήθως παγωμένα-οφείλεται στην ανωριμότητα του κυκλοφορικού του συστήματος. Για αυτό θα χρειαστεί να έχετε πάντα πρόχειρα γάντια και καλτσάκια, αν και τον πρώτο καιρό θα βγαίνουν πολύ εύκολα από τα πόδια του. Στο μπάνιο φροντίστε η θερμοκρασία του νερού να είναι μεταξύ 36-38 βαθμών Κελσίου.
...γιατί μοιάζει σαν να έχει διάρροια;
Τα μωρά που θηλάζουν συνήθως κάνουν κακά τους έπειτα από κάθε τάισμα γιατί το μητρικό γάλα είναι εξαιρετικά εύπεπτο. Όσο για τα κόπρανα του μωρού, είναι κιτρινωπά και τόσο μαλακά που πολλές φορές μοιάζουν με διάρροια. Καλό είναι να ενημερώνετε τον παιδίατρο για οποιαδήποτε αλλαγή στα κόπρανα του μωρού και εκείνος θα κρίνει αν είναι ένα φυσιολογικό στάδιο ωρίμανσης του εντέρου του μωρού ή αν αποτελεί σημάδι π.χ. αλλεργίας στο γάλα της αγελάδας
Αν ήρθε λίγο νωρίτερα...
Όπως τονίζει η παιδίατρος-αναπτυξιολόγος, δρ Κωνσταντίνα Γκόλτσιου, επειδή τα πρόωρα μωρά, ιδιαίτερα εκείνα με βάρος γέννησης μικρότερο από 1.500 γρ., γεννιούνται χωρίς ακόμα να είναι «έτοιμα» να αφήσουν τη μήτρα, απαιτούν την πρόσθετη ιατρική προσοχή αμέσως μετά τη γέννηση. Το παιδί σας μπορεί να χρειαστεί κάποιες επιπλέον εξετάσεις καθώς επίσης και εξειδικευμένη ιατρική βοήθεια που είναι διαφορετική από αυτή που απαιτείται για τα τελειόμηνα μωρά. Μπορεί να περάσουν μερικές ημέρες ή εβδομάδες προτού να μπορέσετε να φέρετε στο σπίτι το μωρό σας. Όταν έρθει εκείνη η μεγάλη μέρα, ο παιδίατρος-νεογνολόγος θα εγκρίνει την έξοδο του μωρού σας από το νοσοκομείο, αφού πλέον το μικρό σας:
• Είναι σε θέση να αναπνέει μόνο του (ή με ειδική συσκευή οξυγόνου, την όποια όμως θα έχετε καλά εκπαιδευθεί να χρησιμοποιείτε).
• Μπορεί να διατηρεί τη θερμοκρασία του σώματός του.
• Μπορεί να θηλάσει ή να πιει από μπουκάλι.
• Κερδίζει σταθερά βάρος.
• Έχουν ενημερωθεί οι γονείς αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα υγείας και με ποια φάρμακα/θεραπείες αντιμετωπίζεται. Μερικά από τα κυριότερα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα πρόωρο, και κυρίως χαμηλού βάρους γέννησης μωρό, και τα οποία μπορεί να μην φανούν άμεσα μετά τη γέννηση είναι άσθμα, λοιμώξεις αναπνευστικού, εγκεφαλική παράλυση, διάσπαση προσοχής, αδεξιότητα, προβλήματα μάθησης/συμπεριφοράς. Θα χρειαστεί λοιπόν συχνούς επανελέγχους από νεογνολόγο, παιδονευρολόγο, αναπτυξιολόγο και παιδοφθαλμίατρο.
Σημαντικές λεπτομέρειες που μπορεί να ξεχάσει να σας πει...
• Θηλάστε το όσο περισσότερο μπορείτε για όσο μεγαλύτερο διάστημα μπορείτε.
• Μην καπνίζετε στους χώρους όπου περνάει την ημέρα του το μωρό. (Καλό βέβαια θα ήταν να μην καπνίζετε καθόλου!).
• Μην το αφήνετε ποτέ μόνο του πάνω στην αλλαξιέρα.
• Δοκιμάζετε πάντα τη θερμοκρασία του νερού πριν κάνετε μπάνιο το μωρό σας.
• Μην υπερβάλετε με τα κλινοσκεπάσματα και μην το ντύνετε σαν κρεμμύδι.
• Χρησιμοποιείτε πάντα ειδικό κάθισμα για το αυτοκίνητο, το οποίο θα τοποθετείτε στο πίσω κάθισμα (τον πρώτο καιρό να είναι στραμμένο προς τα πίσω) και μην κρατάτε το μωρό στην αγκαλιά σας κατά τη διάρκεια της διαδρομής.
Δείτε περισσότερα θέματα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου