Τι νέα μας φέρνετε από την Ελλάδα; με ρωτούν Γάλλοι, γνωστοί και φίλοι.
Τι να τους πω; Διαβάζοντας μετά προσοχής μέσα στο αεροπλάνο της επιστροφής, μια ολόκληρη σελίδα της εφημερίδος Λε Μοντ...
(16 Σεπτεμβρίου), αφιερωμένη στα ελληνοτουρκικά (ο τίτλος του άρθρου... μιλούσε από μόνος του): «Το ειδυλλιακό Καστελλόριζο απέναντι στον Ερντογάν)», πλαισιομένο από τον πλαγιότιτλο «Το πιο ανατολικό ελληνικό νησί, παρόλο ότι βρίσκεται στα πρώτα θεωρεία παρακολουθήσεως των κομπορρημοσυνών του απόλυτου κυρίαρχου Ερντογάν, παραμένει προς στιγμήν, μια όαση γαλήνης», σχημάτισα μια πιο μετρημένη γνώμη από εκείνη των διαμαχομένων εν λόγοις ένθεν κακείθεν του Αιγαίου. Οι μεν Τούρκοι ισχυρίζονται ότι μέρος της ακτογραμμής (συμπεριλαμβανομένων και των βραχονησίδων) τους ανήκουν, οι δε Έλληνες ότι ο σεβασμός της υφαλοκρηπίδος είναι εχέγγυο για την προστασία των ελληνικών νησιών.
Η ανάγνωση της γαλλικής εφημερίδος μου προσέφερε πολύ περισσότερες πληροφορίες για τις μεταξύ των δυο πληθυσμών, Ελλήνων και Τούρκων σχέσεις, παρά η επί δυόμιση μήνες παραμονής μου στην Καβάλα και η επισταμένη παρακολούθηση πάνω στο ίδιο θέμα της ελληνικής τηλεοράσεως, όχι απηλλαγμένης από ψήγματα εθνικής εξάρσεως.Συγκεκριμένως τι έμαθα; Ότι το απειλούμενο Καστελλόριζο, έφερε στα πολύ παλιά χρόνια το όνομα Μεγίστη, ότι μόλις το 1957 η Αθήνα του έδωσε επισήμως αυτή την αρχαία ονομασία, όμως όλος ο κόσμος, ξένοι και Έλληνες, το αποκαλούν σήμερα Καστελλόριζο. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο του Μόντ, Ρέμυ Ουρντάν (Rémy Ourdan) που γνωρίζει τα Βαλκάνια σαν την τσέπη του (εκάλυψε τον πόλεμο στην Σερβία στα χρόνια του ’90), στα ταβερνεία της νήσου οι κάτοικοί της χαμογελούν όταν ο Ερντογάν εξαπολύει τους νεοοθωμανικούς μύδρους του εναντίον της Ελλάδος.
Σημειώνει επίσης ότι οι Καστελλοριζιώτες μεταβαίνουν στη απέχουσα ελάχιστα μίλια από την απέναντι τουρκική πόλη Κας για να επισκεφθούν το παζάρι της και να κάνουν τα ψώνια τους αντί να πλέουν με κατεύθυνση στην πολύ πιο μακρινή Ρόδο. Ένα φέριμποτ συνδέει δυο φορές την εβδομάδα το ελληνικό νησί με την παραλιακή τουρκική πόλη Κας επιτρέποντας στους νησιώτες μας να δούν ιδίοις όμμασι και να ακούσουν ιδίοις ωσί (μάτια και αυτιά) τους απέναντι συνανθρώπους τους. «Κοντά στο νου κι η γνώση» αποφαίνεται ένα ρητό της γλώσσας μας.
Ο Στράτος Αμύγδαλος, καφετζής το επάγγελμα, υπεύθυνος τύπου στην δημαρχία του συνοριακού νησιού, διηγήθηκε στον Γάλλο δημοσιογράφο: Χρόνια τώρα ζούμε με τις λεκτικές έριδες μεταξύ Αγκύρας και Αθηνών, αλλά εδώ οι σχέσεις μεταξύ των Ελλήνων και των Τούρκων είναι εξαιρετικές. Με την τούρκικη Κας είμαστε δυο πόλεις αδελφοποιημένες. Συμπληρώνει: Ο Ερντογάν είναι απρόβλεπτος. Στα εδώ και χρόνια προφερόμενα τροπάριά του είμαστε συνηθισμένοι και δεν τα πολυπροσέχουμε. Ακόμη και αν υπάρξει μια συμφωνία εξορύξεως πετρελαίου, θα ξανάρχιζε το επόμενο έτος με τις ίδιες στερεότυπες φράσεις τις απειλές του, διαπιστώνει μοιρολατρικώς ο δημοτικός σύμβουλος.
Για τον Γάλλο δημοσιογράφος οι κάτοικοι των δυο οχθών έχουν τα πάντα για να ζήσουν ειρηνικώς. Από την μια μεριά, η Κας ανήκουσα στην επαρχία της Αττάλειας, με τα πρασινογάλαζα νερά της, έχει γίνει ένα πολυζητούμενο κέντρο υποβρυχίου αλιείας και κουλτούρας που ελκύει τους μποέμηδες Τούρκους. Από την άλλη, το Καστελόρριζο έχει όλο το δικαίωμα να ισχυρίζεται ότι είναι ένας παραδεισένιος τόπος. Πολυάριθμοι Έλληνες και ξένοι προσαράζουν τα πολυτελή κότερά τους στον κόλπο και στην προβλήτα του μικρού νησιού. Αποτελεί μια γέφυρα μεταξύ δυο κόσμων, που μαρτυρούν το κάστρο των ιπποτών του Αγίου Ιωάννη των Ιεροσολύμων και οι πολύχρωμες οικίες. Έτσι κι αλλιώς, η ζωή κυλάει μια κάτω, μια πάνω σ΄ αυτόν τον ειδυλλιακό βράχο της ανατολικής Μεσογείου. Και το άρθρο καταλήγει: Οι Καστελοριζιώτες προσεύχονται τόσο για μια διπλωματική συμφωνία, όσο και για το τέλος της επιδημίας του κορωνοïού.
Την επαύριον 17/9, νέα αναφορά της ίδιας εφημερίδος, στις οσημέραι τεταμένες ελληνοτουρκικές σχέσεις. Με ένα πεντάστηλο προσάπτει στον Ερντογάν την άτεγκτη γραμμή που ακολουθεί στην ανατολική Μεσόγειο. Η Αγκυρα, διευκρινίζει ο Μόντ, απαιτεί τον επαναχαρακτηρισμό του καθεστώτος των ελληνικών νήσων, την αποστρατιωτικοποίησή τους, την επανεξέταση της υφαλοκρηπίδος, εν σχέσει με την τουρκική ηπειρωτική χώρα. Το άρθρο παίρνει εμμέσως το μέρος την Αθηνών, τόσον περισσότερον μάλιστα που στο διπλανό δίστηλο διευκρινίζει ότι τα μαχητικά αεροπλάνα Ραφάλ, η Ελλάδα θα τα έχει ενωρίτερον από ό,τι ο γαλλικός αεροπορικός πολεμικός στόλος. Επιτηδείως σημειώνει δε ότι σύμφωνα με ένα γνώστη του φακέλου «η πώληση των Ραφάλ υπάγεται μόνον στην λογική των χρημάτων», τουτέστιν των συμφερόντων. Δεν ήταν άλλωστε ο Ντε Γκολ που έλεγε: στις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των κρατών δεν υπάρχουν φιλίες, παρά μόνο συμφέροντα…
Τώρα, όσον αφορά τις πρώτες εντυπώσεις της καθημερινής ζωής που σχηματίζει ένας γνώστης της γαλλικής ζωής, που έλλειψε 10 εβδομάδες από την χώρα, είναι ότι η επέκταση του κορωνοϊού λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις το τελευταίο χρονικό διάστημα, ιδίως με τις πρόσφατες αυξήσεις των κρουσμάτων.
Πριν δυο εβδομάδες, ο παντοδύναμος υπουργός των Οικονομικών ανακοίνωσε ο ίδιος ότι προσεβλήθη από την μεταδιδόμενη με εξαιρετική ταχύτητα νόσο. Ήδη σε πέντε πόλεις της χώρας: στην πρωτεύουσα, την Μασσαλία, την Τουλούζη, την Λυών και το Μπορντώ, εφαρμόζονται αυστηρότερα μέτρα εν συγκρίσει με εκείνα των άλλων περιοχών. Η μάσκα αποτελεί πάντοτε σημείο προστριβών. Η κατάσταση καταντά ανυπόφορη, όταν ο οιοσδήποτε τυχαίος, άγνωστος που συναντάς σε ένα μεγαλοκατάστημα τροφίμων σου απευθύνει ένα εκνευριστικότατο: η μάσκα σας δεν καλύπτει την μύτη σας. Αυτή η παρατήρηση προφερόμενη ευγενώς θα μπορούσε να ήταν ένδειξη μιας συνειδητής γνώσεως των καθηκόντων του πολίτου έναντι του συνόλου. Δεν είναι όμως πάντοτε έτσι, πολλοί ψάχνουν με το βλέμμα τους να σου υπενθυμίσουν, δίκην αυστηρού εισαγγελέως, ότι υπέπεσες σε παράπτωμα. Στο βάθος πρόκειται για ένα γενικευμένο φόβο που δημιουργεί ο διπλανός σου, ο συνάνθρωπος σου που αθελήτως ξέχασε την μάσκα στο σπίτι του ή δεν την φόρεσε σωστά.
Τι να τους πω; Διαβάζοντας μετά προσοχής μέσα στο αεροπλάνο της επιστροφής, μια ολόκληρη σελίδα της εφημερίδος Λε Μοντ...
(16 Σεπτεμβρίου), αφιερωμένη στα ελληνοτουρκικά (ο τίτλος του άρθρου... μιλούσε από μόνος του): «Το ειδυλλιακό Καστελλόριζο απέναντι στον Ερντογάν)», πλαισιομένο από τον πλαγιότιτλο «Το πιο ανατολικό ελληνικό νησί, παρόλο ότι βρίσκεται στα πρώτα θεωρεία παρακολουθήσεως των κομπορρημοσυνών του απόλυτου κυρίαρχου Ερντογάν, παραμένει προς στιγμήν, μια όαση γαλήνης», σχημάτισα μια πιο μετρημένη γνώμη από εκείνη των διαμαχομένων εν λόγοις ένθεν κακείθεν του Αιγαίου. Οι μεν Τούρκοι ισχυρίζονται ότι μέρος της ακτογραμμής (συμπεριλαμβανομένων και των βραχονησίδων) τους ανήκουν, οι δε Έλληνες ότι ο σεβασμός της υφαλοκρηπίδος είναι εχέγγυο για την προστασία των ελληνικών νησιών.
Η ανάγνωση της γαλλικής εφημερίδος μου προσέφερε πολύ περισσότερες πληροφορίες για τις μεταξύ των δυο πληθυσμών, Ελλήνων και Τούρκων σχέσεις, παρά η επί δυόμιση μήνες παραμονής μου στην Καβάλα και η επισταμένη παρακολούθηση πάνω στο ίδιο θέμα της ελληνικής τηλεοράσεως, όχι απηλλαγμένης από ψήγματα εθνικής εξάρσεως.Συγκεκριμένως τι έμαθα; Ότι το απειλούμενο Καστελλόριζο, έφερε στα πολύ παλιά χρόνια το όνομα Μεγίστη, ότι μόλις το 1957 η Αθήνα του έδωσε επισήμως αυτή την αρχαία ονομασία, όμως όλος ο κόσμος, ξένοι και Έλληνες, το αποκαλούν σήμερα Καστελλόριζο. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο του Μόντ, Ρέμυ Ουρντάν (Rémy Ourdan) που γνωρίζει τα Βαλκάνια σαν την τσέπη του (εκάλυψε τον πόλεμο στην Σερβία στα χρόνια του ’90), στα ταβερνεία της νήσου οι κάτοικοί της χαμογελούν όταν ο Ερντογάν εξαπολύει τους νεοοθωμανικούς μύδρους του εναντίον της Ελλάδος.
Σημειώνει επίσης ότι οι Καστελλοριζιώτες μεταβαίνουν στη απέχουσα ελάχιστα μίλια από την απέναντι τουρκική πόλη Κας για να επισκεφθούν το παζάρι της και να κάνουν τα ψώνια τους αντί να πλέουν με κατεύθυνση στην πολύ πιο μακρινή Ρόδο. Ένα φέριμποτ συνδέει δυο φορές την εβδομάδα το ελληνικό νησί με την παραλιακή τουρκική πόλη Κας επιτρέποντας στους νησιώτες μας να δούν ιδίοις όμμασι και να ακούσουν ιδίοις ωσί (μάτια και αυτιά) τους απέναντι συνανθρώπους τους. «Κοντά στο νου κι η γνώση» αποφαίνεται ένα ρητό της γλώσσας μας.
Ο Στράτος Αμύγδαλος, καφετζής το επάγγελμα, υπεύθυνος τύπου στην δημαρχία του συνοριακού νησιού, διηγήθηκε στον Γάλλο δημοσιογράφο: Χρόνια τώρα ζούμε με τις λεκτικές έριδες μεταξύ Αγκύρας και Αθηνών, αλλά εδώ οι σχέσεις μεταξύ των Ελλήνων και των Τούρκων είναι εξαιρετικές. Με την τούρκικη Κας είμαστε δυο πόλεις αδελφοποιημένες. Συμπληρώνει: Ο Ερντογάν είναι απρόβλεπτος. Στα εδώ και χρόνια προφερόμενα τροπάριά του είμαστε συνηθισμένοι και δεν τα πολυπροσέχουμε. Ακόμη και αν υπάρξει μια συμφωνία εξορύξεως πετρελαίου, θα ξανάρχιζε το επόμενο έτος με τις ίδιες στερεότυπες φράσεις τις απειλές του, διαπιστώνει μοιρολατρικώς ο δημοτικός σύμβουλος.
Για τον Γάλλο δημοσιογράφος οι κάτοικοι των δυο οχθών έχουν τα πάντα για να ζήσουν ειρηνικώς. Από την μια μεριά, η Κας ανήκουσα στην επαρχία της Αττάλειας, με τα πρασινογάλαζα νερά της, έχει γίνει ένα πολυζητούμενο κέντρο υποβρυχίου αλιείας και κουλτούρας που ελκύει τους μποέμηδες Τούρκους. Από την άλλη, το Καστελόρριζο έχει όλο το δικαίωμα να ισχυρίζεται ότι είναι ένας παραδεισένιος τόπος. Πολυάριθμοι Έλληνες και ξένοι προσαράζουν τα πολυτελή κότερά τους στον κόλπο και στην προβλήτα του μικρού νησιού. Αποτελεί μια γέφυρα μεταξύ δυο κόσμων, που μαρτυρούν το κάστρο των ιπποτών του Αγίου Ιωάννη των Ιεροσολύμων και οι πολύχρωμες οικίες. Έτσι κι αλλιώς, η ζωή κυλάει μια κάτω, μια πάνω σ΄ αυτόν τον ειδυλλιακό βράχο της ανατολικής Μεσογείου. Και το άρθρο καταλήγει: Οι Καστελοριζιώτες προσεύχονται τόσο για μια διπλωματική συμφωνία, όσο και για το τέλος της επιδημίας του κορωνοïού.
Την επαύριον 17/9, νέα αναφορά της ίδιας εφημερίδος, στις οσημέραι τεταμένες ελληνοτουρκικές σχέσεις. Με ένα πεντάστηλο προσάπτει στον Ερντογάν την άτεγκτη γραμμή που ακολουθεί στην ανατολική Μεσόγειο. Η Αγκυρα, διευκρινίζει ο Μόντ, απαιτεί τον επαναχαρακτηρισμό του καθεστώτος των ελληνικών νήσων, την αποστρατιωτικοποίησή τους, την επανεξέταση της υφαλοκρηπίδος, εν σχέσει με την τουρκική ηπειρωτική χώρα. Το άρθρο παίρνει εμμέσως το μέρος την Αθηνών, τόσον περισσότερον μάλιστα που στο διπλανό δίστηλο διευκρινίζει ότι τα μαχητικά αεροπλάνα Ραφάλ, η Ελλάδα θα τα έχει ενωρίτερον από ό,τι ο γαλλικός αεροπορικός πολεμικός στόλος. Επιτηδείως σημειώνει δε ότι σύμφωνα με ένα γνώστη του φακέλου «η πώληση των Ραφάλ υπάγεται μόνον στην λογική των χρημάτων», τουτέστιν των συμφερόντων. Δεν ήταν άλλωστε ο Ντε Γκολ που έλεγε: στις διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των κρατών δεν υπάρχουν φιλίες, παρά μόνο συμφέροντα…
Τώρα, όσον αφορά τις πρώτες εντυπώσεις της καθημερινής ζωής που σχηματίζει ένας γνώστης της γαλλικής ζωής, που έλλειψε 10 εβδομάδες από την χώρα, είναι ότι η επέκταση του κορωνοϊού λαμβάνει ανησυχητικές διαστάσεις το τελευταίο χρονικό διάστημα, ιδίως με τις πρόσφατες αυξήσεις των κρουσμάτων.
Πριν δυο εβδομάδες, ο παντοδύναμος υπουργός των Οικονομικών ανακοίνωσε ο ίδιος ότι προσεβλήθη από την μεταδιδόμενη με εξαιρετική ταχύτητα νόσο. Ήδη σε πέντε πόλεις της χώρας: στην πρωτεύουσα, την Μασσαλία, την Τουλούζη, την Λυών και το Μπορντώ, εφαρμόζονται αυστηρότερα μέτρα εν συγκρίσει με εκείνα των άλλων περιοχών. Η μάσκα αποτελεί πάντοτε σημείο προστριβών. Η κατάσταση καταντά ανυπόφορη, όταν ο οιοσδήποτε τυχαίος, άγνωστος που συναντάς σε ένα μεγαλοκατάστημα τροφίμων σου απευθύνει ένα εκνευριστικότατο: η μάσκα σας δεν καλύπτει την μύτη σας. Αυτή η παρατήρηση προφερόμενη ευγενώς θα μπορούσε να ήταν ένδειξη μιας συνειδητής γνώσεως των καθηκόντων του πολίτου έναντι του συνόλου. Δεν είναι όμως πάντοτε έτσι, πολλοί ψάχνουν με το βλέμμα τους να σου υπενθυμίσουν, δίκην αυστηρού εισαγγελέως, ότι υπέπεσες σε παράπτωμα. Στο βάθος πρόκειται για ένα γενικευμένο φόβο που δημιουργεί ο διπλανός σου, ο συνάνθρωπος σου που αθελήτως ξέχασε την μάσκα στο σπίτι του ή δεν την φόρεσε σωστά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου