Γράφει ο Αντώνης Αντωνάς
Ο Ελληνολάτρης Μόντης*, γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 1914 στην σκλαβωμένη από... βαρβάρους σήμερα Αμμόχωστο . Συμμετείχε στον απελευθερωτικό αγώνα της αγαπημένης του πατρίδας και ήταν διαποτισμένος με τα Ελληνικά ιδεώδη και το όραμα της Ένωσης.
Με πόνο ψυχής και απογοήτευση για την εισβολή των Τούρκων και την εγκατάλειψη της Κύπρου από την μάνα Ελλάδα, μέχρι τέλος της ζωής του, έγραφε ανεπανάληπτα, λυρικά, ποιήματα και κείμενα, όπως τα ανεπανάληπτα «Γράμματα στη μητέρα».
Άφησε την τελευταία του πνοή στην προσφυγιά την 1η του Μάρτη 2004 στη
Λευκωσία.
Στις Ερινύες τα δωσε.
Του Αντώνη Αντωνά.
Ο εθνικός μας ποιητής,
Ελληνολάτρης Μόντης,
τα γράμματα που έγραψε,
στη μάνα του Ελλάδα,
στις Ερινύες τα ΄δωσε,
για να τα μεταφέρουν.
Μεταθανάτιο άγγελμα,
θα παρέδιδαν, ήταν και συστημένο,
σ΄αυτούς τους «λίγους», να τ΄ανεμίζουν
που δείλιασαν για να θυμίζουν.
ότι την αδελφή Κύπρο άφησαν μόνη…
Ω, ξειν, αγέλλειν τοις Κυπρίοις,, ότι τηδε κείμεθα….
Γράμματα στην μητέρα…
Του Κώστα Μόντη. Απόσπασμα.
«Μητέρα, δεν βλέπεις, πως μας αφαίρεσαν τα οστά και σωριαζόμαστε στο
παραμικρό και προσπίπτουμε;…. Μας είπαν, πως προεξείχε η καρδιά και την
περιέκοψαν….. Κι΄ είμαστε σ΄ ένα μικρό νησί μητέρα, δεν μπορούν να μας τα
φορτώσουν όλα…. Μητέρα, αν το βρεις βαρύ το γράμμα μου, είναι που σκύβει απάνω
του ο Πενταδάκτυλος, φορτωμένος Τούρκο, αν το βρεις ασήκωτο είναι που γονατίζει
απάνω του ο Πενταδάκτυλος φορτωμένος Τούρκο…. Όμως εμείς με αυτά, ποτίζαμε τους
ουρανούς, δάκρυα μητέρα….. Γιατί η Ελλάδα δεν ήρθε, γιατί ήταν ψεύτικο το
μήνυμα, γιατί μας είπαν ψέμα οι ουρανοί και ψέμα οι θάλασσες και ψέμα τα
χελιδόνια και ψέμα η καρδιά και ψέμα οι ιστορίες μας …. Είχε λέει, άλλη δουλειά
η Ελλάδα… κάτι πανηγυρισμούς κι΄ είμαστε και μακριά και δεν μπορούσε….. Και οι
δάσκαλοι μας έσκυψαν ντροπιασμένοι…..»
Ο Μόντης ποτέ δεν σίγησε την αλήθεια…! «Σιγάν την αλήθεια, εστί χρυσόν
θάπτειν.» Σοφοκλής.
*Ο ανεκτίμητος Κώστας Μόντης, ο σύγχρονος εθνικός μας ποιητής, ήταν αυτός
που καθιέρωσε ποιήματα της συνειδησιακής ταυτότητας των Ελλήνων Κυπρίων. Το
ύφος των ποιημάτων του θα είναι πάντα ιστορικά διαχρονικό και θα προκαλεί
υπερηφάνεια, αλλά και πύρρεια δάκρυα. Πολλά από τα ποιήματα του Μόντη
μελοποίησε ο αείμνηστος φίλτατος Μάριος Τόκας.
Σε άλλο απόσπασμα …., περί «Ένωσης»*……
Και τι θα γίνει τώρα;
Θα σχίσουμε τα παλιά μας τετράδια,
που ήταν γεμάτα χρωματιστή «Ένωση»;
Θα σχίσουμε τα παλιά μας σχολικά τετράδια,
που ήταν γεμάτα «Ένωση» διακοσμημένη,
με γιασεμιά και λεμονανθούς και μαργαρίτες:
Θα σχίσουμε τα παλιά αναγνωστικά των παιδιών μας,
με τις ελληνικές σημαίες;
Θα πετάξουμε τ΄ αγαπημένο μας,
αναμνηστικό σκουφί του Γυμνασίου,
με την «Ένωση» στο γείσο;
Θα πετάξουμε τον χάρακα τους και την τσάντα
και το ποδήλατο που΄ γράφαν «Ένωση»;
Αλήθεια πέστε μου τι θα γίνει τώρα;
Ερώτηση, χωρίς απάντηση!
Συμβολικοί είναι οι πιο κάτω καταπληκτικοί στίχοι του ποιητή Γιάννη
Παπαδόπουλου:
«Το Γράμμα και η Οδός»
«Όταν πια είδαμε κι αποείδαμε:
με τα τηλεγραφήματα και τες πρεσβείες,
κλείσαμε τη μικρή μας ζωή σ’ ένα φάκελλο μικρό
που να χωράει στη φούχτα μιας μαθητριούλας,
στον προβολέα ενός ποδηλάτου,
στη ράχη ενός βιβλίου
και γράψαμε με κόκκινο μελάνι τη διεύθυνση:
Αξιότιμον Ελληνικόν Κυπριακόν λαόν,
Οδόν Ελευθερίας η θανάτου
Χωριά και πόλεις,
Κύπρον».
Εκπληκτικη αποδοση και ανεπανάληπτο μήνυμα!
(1) «”Στιγμές” της εισβολής». Τού Κώστα Μόντη. (Ενδεικτικά
αποσπάσματα.)
(2) «Παιδί με μια φωτογραφια» Του Κυριάκου Χαραλαμπίδη
(3) «Εξομολόγηση» Του Κύπρου Χρυσάνθη.
1. «Είναι δύσκολο να πιστέψω πως μας τους έφερε η θάλασσα της
Κερύνειας, είναι δύσκολο πως μας τους έφερε η αγαπημένη θάλασσα της
Κερύνειας…
Ανασήκωσε την πλάτη και απόσεισε τους, Πενταδάκτυλε μου, ανασήκωσε την
πλάτη…»
Συλλογή Πικραινόμενος εν εαυτώ του 1975. Κώστας Μόντης
2. Κυριάκος Χαραλαμπίδης, «Παιδί με μια φωτογραφία»
Θόλος, Εκδόσεις Άγρα, Αθήνα, 1998, σελ,11. Μελοποιήθηκε από Μάριο Τόκα.
Τραγουδήθηκε από Δημήτρη Μητροπάνο.
Απόσπασμα.
«Παιδί με μια φωτογραφία στο χέρι
με μια φωτογραφία στα μάτια του βαθιά
και κρατημένη ανάποδα με κοίταζε….»
3. Κύπρος Χρυσάνθης, «Εξομολόγηση»
Απόσπασμα.
Λυρικός λόγος Β΄, Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντη, Λευκωσία 1985, σελ. 71.
«Δόστε μας πίσω τα παιδιά μας,
Και την ψυχή μας, την ψυχή μας.
Δεν έχουν έλεος οι κουβέρτες σας,
Δεν έχουν την ξανθή ματιά του βρέφους μας….»
Ενωτικό δημοψήφισμα στη Κύπρο. 15ης Ιανουαρίου 1950.
Επί συνόλου 224.557 ψηφοφόρων, οι 215.108 ψήφισαν υπέρ της Ένωσης δηλ. το
95.7%. Προϋπήρξαν ακόμη δύο ενωτικά δημοψηφίσματα το 1921 και το 1930 με τα
ίδια αποτελέσματα. Το δημοψήφισμα του1950 έγινε με προτροπή του Αρχιεπισκόπου
Β΄ κατά κόσμο, Μιχαήλ Χαραλάμπους Παπαϊωάννου ( 1870-1950) . Έλαβαν μέρος όλα
τα κόμματα της Κύπρου συμπεριλαμβανομένου και του ΑΚΕΛ το οποίο είχε και την
σύμφωνο γνώμη του Ζαχαριάδη ηγέτη του ΚΚΕ, ο οποίος αισιοδοξούσε ότι ο ΕΛΑΣ, θα
είχε επιβληθεί στην Ελλάδα και προσδοκούσε στην υποστήριξη της ΕΣΣΔ. (Δηλώσεις
Ζιαρτίδη)
Παρότρυνε τον Κυπριακό λαό το ΑΚΕΛ… «Να κάμει την 15η του Γενάρη μέρα
θριάμβου για την Ένωση και σαρωτική ήττα για το ξενικό ιμπεριαλιστικό
καθεστώς.»
Τότε, αλλά και σήμερα, ….. δίκαιο είχε το ΑΚΕΛ για τα ιμπεριαλιστικά
καθεστώτα, διότι όπως γράφει και ο Ελύτης… «Ήρθαν «ντυμένοι φίλοι», αμέτρητες
φορές οι εχθροί μου….»
( Αποσπασματικές πληροφορίες: Άριστος Κάτσης « Πως φθάσαμε στο Ενωτικό
Δημοψήφισμα του 1950». Εφημερίδα Πολίτης, 20 Ιανουαρίου 2002».)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου