Λυπάμαι που δεν μπορώ να λυπηθώ τον Βrian Τhompson

του Γιώργου Τσίπη, αρχαιολόγου και σπουδαστή ΙΕΚ

Η δολοφονία του διευθύνοντος συμβούλου μεγάλης ασφαλιστικής εταιρείας των ΗΠΑ, της United Healthcare, δεν θα πρέπει να μας... δημιουργεί καμία έκπληξη. Εκατομμύρια πολίτες των ΗΠΑ είναι είτε ανασφάλιστοι, είτε εκτεθειμένοι στις δολοπλοκίες των ασφαλιστικών εταιρειών, οι οποίες φτάνουν στο σημείο να αρνούνται την παροχή ιατρικών υπηρεσιών, ακόμα και με κίνδυνο ζωής, επικαλούμενοι το υψηλό τους κόστος (και παρά το ότι οι υπηρεσίες αυτές έχουν σε πολλές περιπτώσεις πληρωθεί από τους ασφαλισμένους, υπό την έννοια ότι πολλοί πολίτες είναι ασφαλιστικά τακτοποιημένοι). Επίσης, δεν είναι βέβαιο ότι η δολοφονία αυτή σχετίζεται με την αγανάκτηση πολλών Αμερικανών, δεν συνεπάγεται δηλαδή ότι αυτή ήταν το βασικό ή αποκλειστικό κίνητρο. Πολλοί άνθρωποι σε υψηλές θέσεις και με πολλά χρήματα, γίνονταν πάντα και θα γίνονται πάντα στόχος διαφόρων άλλων, ακόμα και μελών των οικογενειών τους. Ο θάνατος της Χριστίνας Ωνάση παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεξιχνίαστος (αν και παραδοσιακά αποδίδεται σε καρδιακή προσβολή, που όμως δεν είναι αιτία θανάτου, αλλά το αποτέλεσμα μιας αιτίας που οδηγεί σε αυτήν). O τελευταίος σύζυγός της και πατέρας της κόρης της (και μοναδική κληρονόμου της), Thierry Roussel, θα αναλάμβανε την διαχείριση της περιουσίας της, μέχρι η Αθηνά Ωνάση να γίνει 18 χρονών, άρα είχε κίνητρο να την σκοτώσει (δεδομένου ότι η όταν η Χριστίνα πέθανε, η Αθηνά ήταν 3 χρονών- ενώ ξέρουμε ακόμα ότι η Χριστίνα δεν τον εμπιστευόταν, γι' αυτό και όρισε πενταμελή επιτροπή, η οποία θα διαχειριζόταν την περιουσία της από κοινού με τον Thierry Roussel, μετά τον ενδεχόμενο θάνατό της). Εξίσου ανεξιχνίαστη παραμένει και η δολοφονία της Ευγενίας Λιβανού, πρώτης συζύγου του Σταύρου Νιάρχου και αδερφής της Αθηνάς (Τίνας) Λιβανού, πρώτης συζύγου του Αριστοτέλη Ωνάση, μητέρας της Χριστίνας και γιαγιάς της Αθηνάς Ωνάση (η οποία στην συνέχεια παντρεύτηκε τον σύζυγο της αποθανούσας αδερφής της, Σταύρο Νιάρχο- στις εννιά του μακαρίτη). Να μην βιαστούμε δηλαδή να βγάλουμε συμπεράσματα από την υπόθεση αυτή, κατά την γνώμη μου, αν και η συζήτηση που έχει ανοίξει για το σύστημα υγείας των ΗΠΑ είναι απόλυτα δικαιολογημένη και αναμενόμενη.

Έτσι, η δολοφονία του Βrian Τhompson έχει εξαπολύσει ένα πρωτοφανές κύμα δημόσιας έκφρασης του αισθήματος αγανάκτησης, θυμού, δυσαρέσκειας και αδυναμίας, από δεκάδες χιλιάδες Αμερικανούς που μοιράζονται προσωπικές ιστορίες αλληλεπιδράσεων με ασφαλιστικές εταιρείες, που συχνά θεωρούνται (και είναι) απρόσωποι εταιρικοί γίγαντες. Ένας από αυτούς, ο Tim Anderson, έχασε το 2022 την σύζυγό του, Mary, μετά από την άρνηση της United Healthcare να καλύψει τα μηχανήματα που η σύζυγός του χρειαζόταν, ώστε να μπορέσει να αναπνεύσει και να μιλήσει, προς το τέλος της ζωής της. H Mary έπασχε από την νόσο Lou Gehrig, ή αλλιώς αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση. Έφτασε στο σημείο να επικοινωνεί με τους οικείους της μόνο με τα μάτια, ενώ για να βρουν κάποια υποστήριξη, οι δικοί της απευθύνθηκαν σε μια τοπική φιλανθρωπική οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών. Η ίδια η Mary είχε ζητήσει από τον σύζυγό της να συνεχίσει να αγωνίζεται κατά του άδικου συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Την ίδια στιγμή, ο μισθός του Βrian Τhompson ανέρχετο στα 10 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως, ένας συνδυασμός βασικής αμοιβής και δικαιωμάτων προαίρεσης μετοχών (stock options). Φυσικά, η ουσία εδώ δεν είναι να δώσουμε τα εύσημα σε κάποιον που αποφασίζει να σκοτώσει, ακόμα και αν έχει το δίκιο με το μέρος του, αλλά να μπορέσουμε να αποκωδικοποιήσουμε τον θυμό που τον οδήγησε σε μια τέτοια απόφαση. Ως προς αυτό, τα συστημικά μέσα παίζουν πάλι το παιχνιδάκι τους, προσπαθώντας να μας πείσουν ότι το βασικό ενδιαφέρον της υπόθεσης είναι ο βίος και η πολιτεία ενός ομορφούλη επαναστάτη νεαρού, ο οποίος πήρε τον νόμο στα χέρια του. Ο νεαρός αυτός, αν είναι όντως αυτός που πυροβόλησε και όχι ένας αποδιοπομπαίος τράγος που βρήκαν στην τύχη, δεν έκανε τίποτα καινούριο. Είναι ένας κοινωνικά ευαίσθητος άνθρωπος, όπως πολλοί από εμάς σε αυτή την ηλικία, που δυστυχώς εξέφρασε τις ανησυχίες του με τον πιο ακραίο τρόπο. Βλέπει ένα εφιαλτικό μέλλον, ζώντας σε ένα δυστοπικό παρόν, και αποφασίζει να δράσει. Πάντως, η ζυγαριά της δημόσιας κριτικής φαίνεται να γέρνει υπέρ του.

Πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να γίνει διαφορετικά; Μελέτη του Harvard, το 2009, έδειξε ότι 45.000 Αμερικανοί πεθαίνουν κάθε χρόνο, λόγω έλλειψης ασφάλισης υγείας (πριν την νομοθέτηση του Obamacare το 2010). Αυτό, φυσικά, δεν περιλαμβάνει τους αμέτρητους ασφαλισμένους Αμερικανούς που πεθαίνουν, κάθε χρόνο, επειδή οι ασφαλιστικές τους εταιρείες επιλέγουν να τους αρνηθούν την σωτήρια θεραπεία (για την οποία ήδη έχουν πληρώσει). Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Associated Press, η United Healthcare συγκέντρωσε 281 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023. Αρνήθηκε, όμως, την παροχή του φαρμάκου Xtandi για τον καρκίνο του προστάτη, στον ηλικιωμένο πατέρα της αρθρογράφου του δικτύου Al Jazeera, Belén Fernández, ο οποίος πέθανε πέρυσι (το φάρμακο κοστίζει περίπου 15.000 δολάρια, για προμήθεια ενός και μόνο μήνα, ενώ ακόμα μια ειρωνεία αποτελεί και το γεγονός ότι αναπτύχθηκε με χρήματα των Αμερικανών φορολογουμένων). Οι γιατροί του στο νοσοκομείο στην Ουάσινγκτον είχαν αποτύχει, έχοντας αποδείξει ότι ήταν ανεπανόρθωτα αφοσιωμένοι στον αμερικανικό (και ευρύτερα σύγχρονο) τρόπο επιδίωξης του κέρδους, εις βάρος της ανθρώπινης ευημερίας, αφού οι χημειοθεραπείες που του είχαν επιβληθεί από αυτούς, επιτάχυναν απλώς τον θάνατό του. Έρευνα της West Health-Gallup, που δημοσιεύθηκε το 2022, δείχνει ότι περίπου ένας στους τέσσερις Αμερικανούς ηλικίας 65 ετών και άνω, και τρεις στους δέκα ηλικίας 50 και 64 ετών, δήλωσαν ότι είχαν θυσιάσει βασικές ανάγκες, όπως τα τρόφιμα, για να πληρώσουν την υγειονομική τους περίθαλψη. Προφανώς, ο Brian Thompson δεν είναι αποκλειστικά υπεύθυνος για την άρρωστη κατάσταση της κοινωνίας των ΗΠΑ, μιας χώρας που κατάφερε να δαπανήσει 916 δισεκατομμύρια δολάρια για τον στρατό της, μόνο το 2023, συνεχίζοντας να χρηματοδοτεί την γενοκτονία στην Γάζα, την στιγμή που η φτώχεια παραμένει η κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των Αμερικανών. Ο Brian Thompson ήταν ένα σύμβολο -και ένας βασικός συντελεστής θα πρόσθετα- της θανατηφόρας ανισότητας που στηρίζει την αμερικανική εταιρειοκρατία, όπου η κομπίνα ασφάλισης υγείας παίζει τον κομβικό της ρόλο, ώστε να κρατήσει τους ανθρώπους τόσο άρρωστους και χρεωμένους, που να μην μπορούν να αποτελέσουν πρόκληση για το σύστημα. Δυστυχώς για το σύστημα, δεν είμαστε όλοι ίδιοι.

O κ. Γ. Τσίπης έχει διατελέσει αιρετός τοπικός σύμβουλος νέων (ΤΟ.ΣΥ.Ν.) του πρώην δήμου Αντιγονιδών