Ένας σοβαρός λόγος για την έξαρση που παρουσιάζουν οι τροφικές δηλητηριάσεις είναι ότι στις τροφές περιέχονται ολοένα και περισσότερα βακτηρίδια. Το γεγονός αυτό καθιστά επιτακτική την ανάγκη να μεταχειρίζεστε τα τρόφιμα σωστά.
Ο τρόπος που προετοιμάζετε, μαγειρεύετε και αποθηκεύετε τα τρόφιμα μπορεί να αποτελεί τη διαφορά για το αν τα βακτηρίδια που περιέχονται σ’ αυτά αναπτύσσονται ή πεθαίνουν και για το αν θα αρρωστήσετε ή θα παραμείνετε υγιείς.
Στην πραγματικότητα χιλιάδες περιστατικά τροφικών δηλητηριάσεων συμβαίνουν εξαιτίας επικίνδυνων λαθών που κάνουν οι άνθρωποι στην κουζίνα τους. Σύμφωνα με τη διατροφολόγο κ. Λίλη Καλογερά, τα λάθη αυτά είναι κυρίως τα εξής:
1. Το ανεπαρκές μαγείρεμα του κρέατος, των πουλερικών και των θαλασσινών, καθώς και η κατανάλωση ωμού κρέατος και ωμών θαλασσινών. Τα τρόφιμα αυτά μπορεί να κρύβουν επικίνδυνα βακτηρίδια, τα οποία θανατώνονται μόνο με καλό μαγείρεμα.
Προληπτικά μέτρα:
• Για να είστε σίγουροι ότι το κρέας και τα πουλερικά είναι καλά μαγειρεμένα, να χρησιμοποιείτε ένα θερμόμετρο κρέατος για να μετράτε την εσωτερική θερμοκρασία.
• Για να ψηθούν μέτρια, στο χοιρινό και το βοδινό η θερμοκρασία θα πρέπει να φτάνει τους 70 οC, στο μοσχάρι και το αρνάκι τους 75 οC και στα πουλερικά τους 80 οC ή ώσπου το ζουμί να βγαίνει καθαρό, να έχουν ροδίσει και να μπορεί το κρέας να τρυπηθεί άνετα με το πιρούνι. Τα ψάρια πρέπει να ανοίγουν εύκολα με το πιρούνι και να μη φαίνονται διαφανή.
• Αποφεύγετε να τρώτε ωμά οστρακοειδή. Ακόμη κι αν έχουν μαζευτεί από καθαρά νερά, μπορεί να περιέχουν υψηλά επίπεδα βακτηριδίων.
• Για να εξασφαλίζετε ότι τα οστρακοειδή δεν περιέχουν βακτηρίδια, μαγειρεύετε τις ωμές γαρίδες ώσπου να γίνουν ροζ και σφιχτές, τα μύδια και τα στρείδια ώσπου να γίνουν βαριά και αδιαφανή (οι άκρες των στρειδιών θα πρέπει ν’ αρχίσουν ν’ ανοίγουν προς τα πάνω), τα μαλάκια, τα μύδια και τα στρείδια επί 4-5 λεπτά μέχρι να ανοίξει το όστρακο, τον αστακό μέχρι να πάρει ζωντανό κόκκινο χρώμα (10-12 λεπτά για τα πρώτα 500 γραμμ. και μετά από ένα λεπτό για κάθε επιπλέον 250 γραμμ.).
2. Να αφήνετε τα φαγητά σε θερμοκρασία δωματίου. Αυτό ισχύει σχεδόν για οποιαδήποτε μαγειρεμένη τροφή, συμπεριλαμβανομένων λαχανικών, ζυμαρικών, ρυζιού και πατάτας, που δεν έχουν κανένα πρόβλημα σε θερμοκρασία δωματίου όταν είναι ωμά, αλλά είναι ευάλωτα σε βακτηρίδια μετά το μαγείρεμα.
Προληπτικά μέτρα:
• Ο ασφαλέστερος τρόπος είναι να βάζετε στο ψυγείο τα υπόλοιπα των φαγητών αμέσως μετά από κάθε γεύμα.
• Για να κρυώνετε τις σούπες, τα φαγητά της κατσαρόλας και άλλα υπολείμματα ώστε να τα βάζετε γρήγορα στο ψυγείο για συντήρηση στην ψύξη, να τα χωρίζετε σε μικρά ρηχά σκεύη, να βάζετε από πάνω ένα καπάκι και να τα τοποθετείτε κάτω από τη βρύση, να τα βουτάτε σε κρύο νερό ή να τα βάζετε στο ψυγείο χωρίς σκέπασμα ή μισοσκεπασμένα.
3. Να κρατάτε ζεστά φαγητά σε θερμοκρασία χαμηλότερη απ’ αυτή που πρέπει, σε θερμαινόμενο δίσκο ή στο φούρνο. Αν τα φαγητά δεν διατηρούνται αρκετά ζεστά μέχρι την ώρα του σερβιρίσματος, τα βακτηρίδια μπορεί να πολλαπλασιαστούν.
Προληπτικά μέτρα:
• Το φάσμα της ασφαλούς θερμοκρασίας για να διατηρείτε το φαγητό ζεστό είναι από 60-75 οC.
• Φροντίστε να βεβαιωθείτε ότι ο θερμαινόμενος δίσκος ή ο φούρνος σας διατηρούν αυτή την απαιτούμενη θερμοκρασία. Αν το ζουμί σιγοβράζει, είναι αρκετά ζεστός.
4. Να μη ζεσταίνετε τα υπολείμματα αρκετά και σε βάθος.
Προληπτικά μέτρα:
• Για να ξαναζεσταίνετε τα υπολείμματα τέλεια, σκεπάζετε την κατσαρόλα ή το τηγάνι για σωστή κατανομή της θερμότητας.
• Όταν ξαναζεσταίνετε μαγειρευτό φαγητό ή σούπες, να τα ανακατεύετε για να εξασφαλίζετε ότι θα ζεσταθούν σε βάθος.
• Όταν χρησιμοποιείτε φούρνο μικροκυμάτων, γυρίζετε ή ανακατεύετε πού και πού τις τροφές όσο ζεσταίνονται.
• Ελέγχετε τα κρύα σημεία για να βεβαιωθείτε ότι η τροφή έχει ζεσταθεί σε βάθος.
5. Να μην πλένετε σωστά τα φρούτα και τα λαχανικά.
Προληπτικά μέτρα:
• Για μέγιστη ασφάλεια, πλένετε όλα τα νωπά προϊόντα με νερό πριν τα μαγειρέψετε ή τα σερβίρετε.
• Τρίβετε τα καρότα και τα άλλα λαχανικά από ρίζες, που είναι πιθανότερο να έχουν χώμα, με μια βούρτσα για λαχανικά.
6. Να μαγειρεύετε λίγο το φαγητό, να το βάζετε στο ψυγείο και να τελειώνετε το μαγείρεμα την επόμενη μέρα.
Προληπτικά μέτρα:
• Αν προετοιμάζετε ένα φαγητό πριν, μαγειρεύετέ το τελείως, βάζετέ το στο ψυγείο ή στην κατάψυξη αμέσως και μετά ξαναζεσταίνετέ το σε βάθος.
7. Να ξεπαγώνετε τροφές πάνω σε έναν πάγκο εργασίας ή μέσα στο νεροχύτη.
Προληπτικά μέτρα:
• Ξεπαγώνετε τα φαγητά στο ψυγείο, αφήνοντάς τα 24 ώρες για τέλειο ξεπάγωμα.
• Αν δεν έχετε πολύ χρόνο, τυλίγετε τα φαγητά υδατοστεγώς και ξεπαγώνετέ τα σε κρύο νερό, το οποίο θα αλλάζετε κάθε 30 λεπτά.
8. Να μην πλένετε τις επιφάνειες της κουζίνας, τα σκεύη και τα διάφορα βοηθητικά αντικείμενα, όπως γάντια φούρνου και ποδιές, αρκετά συχνά.
Προληπτικά μέτρα:
• Τρίβετε όλη την κουζίνα κάθε εβδομάδα και τους λεκέδες καθημερινά.
• Πλένετε τους πάγκους εργασίας, τις εστίες και τα εργαλεία, όπως μπλέντερ και ανοιχτήρια κονσερβών, με ζεστή σαπουνάδα μετά από κάθε χρήση.
• Επίσης, βεβαιωθείτε ότι πλένετε και σιδερώνετε συχνά τις πετσέτες της κουζίνας, τις πετσέτες για τα πιάτα, τις ποδιές και τα γάντια.
belife.gr