Ιστορία των Γρεβενών - Γρεβενά Μουσεία - Ήθη και Έθιμα ...

ΓΡΕΒΕΝΑ - ΙΣΤΟΡΙΚΑ
Η πόλη των Γρεβενών είναι χτισμένη σε υψόμετρο 534 μ. ανατολικά της Βόρειας Πίνδου, στις όχθες του Γρεβενίτη, παραπόταμου του Αλιάκμονα. Κομμάτι της αρχαίας Ελιμείας και κοιτίδα των...
Δωριέων, η περιοχή διέγραψε δημιουργική πορεία έντονης πολιτιστικής, κοινωνικής και ιστορικής ζωής. Τα Γρεβενά αναφέρονται για πρώτη φορά σε κείμενο με το όνομα Γριβάνα από τον Κωνσταντίνο τον Πορφυρογέννητο (905 – 953). Το όνομα συναντιέται σε γραπτές και προφορικές πηγές με τις παραλλαγές «Γραιβινό», «Γρεβενός», «Γρεβυνόν», «Γκρεμπενίτζ», «Γρεβαινά», «Γρεβαινό» κλπ. Το πιθανό είναι η τοπωνυμία να είναι λατινικής προέλευσης, καθώς στη λατινική γλώσσα υπάρχει η λέξη gravis = δυσχερής, απότομος, τραχύς και το επίρρημα grave με παραπλήσιες έννοιες.

Παραμένει άγνωστη η ακριβής χρονολογία ίδρυσης της πόλης των Γρεβενών και η πορεία της στο πέρασμα των αιώνων. Στα τέλη της 3ης χιλιετίας π.χ. ελληνικά φύλλα ήταν εγκατεστημένα στη Δυτική Μακεδονία και σε τμήμα της Ηπείρου. Στην περιοχή των Γρεβενών βρίσκονταν τα όρια μεταξύ Αρκάδων, Ιώνων, που κατοικούσαν νοτιότερα, και Δυτικών φύλων, που κατοικούσαν δυτικότερα προς την Ήπειρο. Ομάδα από τα Δυτικά φύλα, οι Μακεδόνες μετά από περιπλανήσεις κατέληξαν πάλι στη Δυτική Μακεδονία τον 14ο αιώνα π.Χ., την ίδια περίπου εποχή που συγγενής ομάδα μετακινούνταν προς νότο, όπου αργότερα έλαβε το όνομα Δωριείς. Κατά το 12ο αιώνα π.Χ. ηπειρωτικό φύλλο, οι Ελιμιώτες, εγκαταστάθηκαν στην περιοχή των Γρεβενών. Ευρήματα τυχαία έδειξαν ότι οι κάτοικοι της περιοχής είχαν επαφή με τα άλλα ελληνικά φύλλα, φορείς του μυκηναϊκού πολιτισμού, και ήταν μέτοχοι του πολιτισμού αυτού. Κατά την πρώτη περίοδο της ρωμαιοκρατίας η Δυτική Μακεδονία αποτέλεσε παραμεθόρια περιοχή. Οι επιδρομές φύλων από το βορρά ήταν συνεχείς και οι Ρωμαίοι είχαν μεγάλη ανάγκη από μισθοφόρους οπλίτες. Στις λεγεώνες του κατετάγησαν αρκετοί ορεσίβιοι κάτοικοι της περιοχής Γρεβενών, φτωχοί και τότε, όπως και σήμερα. Αυτοί μετακινούμενοι μαζί με τις οικογένειές τους προς τη βόρεια Βαλκανική επί σειρά ετών έγιναν με την πάροδο του χρόνου δίγλωσσοι, καθώς ήταν υποχρεωμένοι να εκμάθουν και τη λατινική. Βέβαια η γλώσσα δεν ήταν η ακριβής λατινική αλλά άλλη απλούστερη με πλήθος ελληνικών λέξεων. Από αυτούς τους εκλατινισθέντες λεγεωνάριους προήλθαν οι Βλάχοι και η βλάχικη γλώσσα. Καθώς κατά την όψιμη περίοδο της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας (4ος αιώνας μ.Χ.) η περιοχή των Γρεβενών ανήκε διοικητικά στη Θεσσαλία ήταν στενές οι σχέσεις των κατοίκων των δύο περιοχών. Ανάμεσα στα βόρεια φύλα που πραγματοποίησαν επιδρομές στην περιοχή Γρεβενών, συγκαταλέγονται και οι σλάβοι που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή. Αποτέλεσμα της επιρροής τους, ήταν η ύπαρξη σλάβικων τοπωνυμίων μέχρι και τον 20ο αιώνα.

Η περιοχή των Γρεβενών κατελήφθη από τους Τούρκους περί το 1385. Επειδή οι κάτοικοι προέβαλαν αντίσταση, οι κατακτητές προκάλεσαν πολλές καταστροφές. Ωστόσο, ακόμα και μετά την υποταγή η γρεβενιώτικη Πίνδος παρέμεινε ελεύθερη και την εξουσίαζαν οι κλέφτες. Μεγάλοι κλέφτες που έδρασαν στην περιοχή ήταν οι Βέργος, Δούκας, Μεϊντάνης, Ζήδρος, Μάνταλος, Τότσκας, Ζιάκας, Πρίφτης, Μίσιος. Με βάση ιστορικές αναφορές, φαίνεται ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας τα Γρεβενά αποτελούσαν εμπορικό και συγκοινωνιακό κόμβο. Ο 18ος αιώνας υπήρξε ο αιώνας των επιδρομών Αλβανών ληστών, οι οποίοι άρπαζαν, βίαζαν και κατέστρεφαν. Τέλος στις αλβανικές επιδρομές έθεσε η τοποθέτηση στο πασαλίκι της Ηπείρου του Αλή πασά (1788). Αυτός επέκτεινε την κυριαρχία του στα Γρεβενά το 1807, οπότε πολλά χωριά έγιναν τσιφλίκια μπέηδων στην υπηρεσία του Αλή. Στην ελληνική επανάσταση έλαβαν μέρος και Γρεβενιώτες. Μαρτυρείται η παρουσία του Απόστολου Κυρίμη στην επανάσταση της Χαλκιδικής, του Καραμήτσιου στην επανάσταση του Ολύμπου, Ζιακαίων στην επανάσταση της Νάουσας. Η κατάσταση στην περιοχή επιδεινώθηκε με την επικράτηση των Νεότουρκων. Οι αγριότητες και οι δολοφονίες εντάθηκαν. Μεταξύ των θυμάτων υπήρξε και ο μητροπολίτης Αιμιλιανός (1911), το όνομα του οποίου φέρει η κεντρική πλατεία της πόλης των Γρεβενών. Τελικά, η απελευθέρωση των Γρεβενών από τους Τούρκους πραγματοποιήθηκε την 13η Οκτωβρίου 1912. Κατά τη Γερμανική κατοχή, η περιοχή των Γρεβενών δοκιμάστηκε, λόγω της επιθυμίας των Ιταλών να ιδρύσουν το «Πριγκιπάτο της Πίνδου». Ωστόσο, υπήρξε μεγάλη εστία αντίστασης των δυνάμεων του ΕΛΑΣ.Πηγή: Περιφερειακή Ενότητα Γρεβενώνhttp://www.grevena.gov.gr/ 

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ
Τα Κόλιαντα
Στις αρχές του Δεκέμβρη και μέχρι την 23η Δεκεμβρίου, τα νεαρά αγόρια ανεβαίνουν καθημερινά σε ύψωμα και αναγγέλλουν τη Γέννηση του Χριστού φωνάζοντας «κόλιαντα» (κάλαντα). Την παραμονή των Χριστουγέννων, τα παιδιά λένε τα κάλαντα κρατώντας τον «τουρβά» (σάκο), για να βάλουν μέσα τα δώρα (ψωμάκια, ξηρούς καρπούς) που θα λάβουν από τους νοικοκυραίους, και τις «τσουμπανίκες» (κοντάρια με στρογγυλή απόληξη). Η τσουμπανίκα χρησίμευε για το ανακάτεμα, το «σιούμπισμα», της φωτιάς στα σπίτια που επισκέπτονταν. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, τραγουδούσαν «Κόλιαντα μπάμπω μ’ κόλιαντα, κι εμένα μπάμπω μ’ κλούρα, κι εμένα την τρανύτερη και τώρα και του χρόνου. Κι αν δε μας δώσεις κόλιαντα δώσ’ μας ένα σιουτζιούκι, να’ ναι τρανό, να’ ναι χοντρό, να’ ναι ζαχαρωμένο. Κι αν δεν έχεις κι σιουτζιούκι, δώσ’ μου τη θυγατέρα σ’ να τη φιλώ, να την τσιμπώ να μι ζισταίν’ τα βράδια».

Τα Σούρβα
Για την αναγγελία του Νέου Έτους, τα νεαρά αγόρια χτυπούν την καμπάνα της εκκλησίας φωνάζοντας «Σούρβα». Σούρβα στη Θράκη ονομάζουν την κρανιά, το φυλλοβόλο δένδρο με πλούσιο φύλλωμα και σκληρό ξύλο. Λέγεται ότι από ξύλο κρανιάς κατασκευάσθηκε ο Δούρειος Ίππος. Τα παιδιά, αντί για κοντάρια, κρατούσαν κλαριά από κρανιές και μ’ αυτά χτυπούσαν τους περαστικούς στη πλάτη για να μεταδώσουν τη δύναμη τους. Τα χτυπήματα συνοδευόταν με τις λέξεις « Σούρβα, σούρβα, γερό κορμί, γερό σταυρί … ».

Γουρνοχαρά
Την ημέρα των Χριστουγέννων, τελείται στα χωριά των Γρεβενών (π.χ. στις Αμυγδαλιές) το σφάξιμο του γουρουνιού. Οι οικογένειες έτρεφαν καλά τον χοίρο ώστε να παχύνει και να έχει πολύ κρέας. Η σφαγή και το γδάρσιμο του ζώου γινόταν από έμπειρα άτομα γιατί το δέρμα του σφαγίου έπρεπε να διατηρηθεί λείο για να χρησιμοποιηθεί στη συνέχεια στη κατασκευή «γουρουνοτσάρουχων» (παπουτσιών). Το κομμένο σε κομμάτια κρέας το έβραζαν με πράσα και μπαχαρικά και έφτιαχναν λουκάνικα. Το λίπος (το παστό) το έλιωναν και το διατηρούσαν σε δοχεία για όλο το χρόνο. Πολλές φορές έβαζαν μέσα στο λιωμένο λίπος (λίγδα) κομμάτια βρασμένου κρέατος (καβουρμάς) και το κρατούσαν μέχρι το καλοκαίρι. Με το κεφάλι και τα πόδια του χοίρου έφτιαχναν πατσά.

Ρουγκουτσάρια
Το έθιμο ρογκατσάρια ή ρουγκουτσάρια, που αναβιώνει την Πρωτοχρονιά, έχει τις ρίζες του στην εποχή της τουρκοκρατίας. Τα αγόρια του χωριού μεταμφιέζονται σε γυναίκες (μπούλες) και σε τσολιάδες (καπεταναίους). Άλλες αμφιέσεις που είναι διαδεδομένες είναι αυτές του ιερέα (με ράσο και βασιλικό στο χέρι), του ρουγκουτσάρη (βάφεται μαύρος και φοράει κουδούνια) και της νοσοκόμας. Οι καπεταναίοι ενοχλούν με πειράγματα τις γυναίκες, χορεύουν, τραγουδούν ( «Άγιος Βασίλης έρχεται Γενάρης ξημερώνει, Βασίλη μ' πόθεν έρχεσαι, και πόθεν κατεβαίνεις. Από τα ξένα έρχομαι και στα δικά σας πάω ...») και επισκέπτονται τους νοικοκυραίους. Οι χωρικοί τους προσφέρουν κρέας, λουκάνικα, κρασί, τα οποία τα μαγειρεύουν και τα τρώνε το βράδυ στο γλέντι.

Η «Ανδρομάνα»
Πρόκειται για ένα σπάνιο έθιμο που αναβιώνει στη Δεσκάτη Γρεβενών την πρώτη Παρασκευή μετά το Πάσχα. Η «Ανδρομάνα» συμβολίζει την Παναγία, που υπέφερε με τον θάνατο του γιού της, αλλά και την Άνοιξη, την αναγέννηση της φύσης. Το έθιμο έχει τις ρίζες του στη τουρκοκρατία. Στη κεντρική πλατεία του χωριού, 20 άτομα χορεύουν κυκλικά αργούς παραδοσιακούς χορούς. Τα τραγούδια (πχ. «τα Λειβάδια») αναφέρονται στα χρόνια της τουρκικής σκλαβιάς και στο πόθο για την λευτεριά. Στο τέλος, χορεύεται η Ανδρομάνα, ένας γρήγορος, εύθυμος χορός, από άνδρες που σχηματίζουν μια ανθρώπινη πυραμίδα. Έξι άνδρες σηκώνουν στη πλάτη τους 5 άνδρες και αυτοί με τη σειρά τους 4 άνδρες και άλλοι 3 στη κορυφή της πυραμίδας. Κατά τη διάρκεια του χορού της Ανδρομάνας, τραγουδιέται το «ώρα καλή σου Πασχαλιά και τώρα και του χρόνου ...» και οι συμμετέχοντες αποχαιρετούν με τον τρόπο αυτό το Πάσχα.

Ανακατωσάρια
Το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς, στη κεντρική πλατεία των Γρεβενών πραγματοποιείται ένα τριήμερο αποκριάτικο μουσικό «πάρτυ». Από το 1900 μέχρι το 1975, το τριήμερο αυτό γλεντούσαν στη πόλη ανάβοντας τεράστιες φωτιές. Με τη θέσπιση του θεσμού των «Ανακατωσαρίων» το 2001 μέχρι σήμερα διοργανώνονται διάφορες εκδηλώσεις μουσικού κυρίως περιεχομένου με βαλκανικούς ήχους, πρωτοτυπία, μαύρη ατμόσφαιρα, μελαγχολία και πολύ τρέλα. Δεν πρόκειται για αποκριάτικη παρέλαση με χορούς αλλά για μια μουσική διαδρομή, μια δυναμική αναβίωση της παράδοσης με νέα στοιχεία προσαρμοσμένα στο σήμερα. Ο επισκέπτης ακολουθεί τη μουσική στους δρόμους της πόλης με μπάντες χάλκινων πνευστών, ομάδες κρουστών, δεξιοτέχνες μουσικούς …, τρώγοντας πίτες και μανιτάρια και πίνοντας μέχρι πρωίας.

Πανελλήνια Γιορτή Μανιταριού
Προς τα τέλη του Αυγούστου, στις όχθες του Βενέτικου ποταμού πραγματοποιείται για ένα τριήμερο η Πανελλήνια Γιορτή Μανιταριού. Σκοπός της γιορτής είναι η ανταλλαγή γνώσεων, εμπειριών και η δοκιμή ποικίλλων γεύσεων μανιταριού. Η γιορτή διοργανώνεται από τον Σύλλογο "Μανιταρόφιλοι Δυτικής Μακεδονίας" και χρηματοδοτείται από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Γρεβενών. Στο χώρο λειτουργούν ταβέρνα, αναψυκτήριο, παιδότοπος, εργαστήρι μυκητογνωσίας, παζάρι τοπικών προϊόντων, εκθέσεις… κλπ. Οι επισκέπτες και οι κατασκηνωτές μπορούν να κάνουν ιππασία, κολύμπι, λασπόλουτρα, κανό κατά μήκος του ποταμού, ποδήλατο βουνού, αναρρίχηση, τοξοβολία. Μπορούν επίσης να δοκιμάσουν μανιταρογεύσεις, να δούνε στο μικροσκόπιο μανιτάρια στο εργαστήρι μυκητογνωσίας, να παρακολουθήσουν μουσικές συναυλίες. Το βράδυ ανάβει τεράστια φωτιά στο κέντρο της εκδήλωσης και πραγματοποιείται ολονυκτία με χορούς και τραγούδια υπό το φώς των αστεριών.

ΓΡΕΒΕΝΑ
Αν σας αρέσει η ησυχία, ο καθαρός βουνίσιος αέρας, τα δάση, η ορειβασία, το σκι, το ψάρεμα σε ποτάμια, το κυνήγι, σίγουρα διαλέξατε το πιο κατάλληλο μέρος. Γιατί εδώ, οι πλούσιες φυσικές ομορφιές ξαφνιάζουν και συναρπάζουν τον επισκέπτη.

(Κάντε κλικ στον χάρτη για μεγέθυνση)
ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ
Ο Εθνικός Δρυμός της Βάλια Κάλντα, που εντυπωσιάζει με την ποικιλία και τον πλούτο της βλάστησης, την μορφολογία του εδάφους και τα πλούσια νερά. Σε όλη την περιοχή ο επισκέπτης θα συναντήσει καταπληκτικά πέτρινα παραδοσιακά γεφύρια, με πιο σημαντικό αυτό του Αζίζ Αγά (κοντά στο χωριό Τρίκωμο), που έχει το μεγαλύτερο τόξο στην Ελλάδα. Η κοιλάδα της Βάλια Κάλντα είναι ένας από τους πιο παρθένους Εθνικούς Δρυμούς της Ελλάδας και σημαντικός βιότοπος για μερικά από τα πιο κυρίαρχα είδη της Ελληνικής Πανίδας. Ο πυρήνας της μαζί με το αρκουδόρεμα είναι περιοχή απολύτου προστασίας όπου η εξέλιξη και η διαδοχή του εξαρτάται μόνο από φυσικούς παράγοντες. Αυτό που χαρακτηρίζει την κοιλάδα είναι η αρμονία που την διέπει και διακρίνεται από το αδιόρατο γαλάζιο χρώμα στο κέντρο της, αποτέλεσμα της κοσμικής ενέργειας του σύμπαντος κόσμου. Στη θέση Σταυρός, ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει όλη τη θέα της κοιλάδας και να δει τη διαφορά της Μαύρης από τη Λευκόδερμο πεύκη και το μοναδικό δηλητηριώδες ραγοφόρο ίταμο. Κατεβαίνοντας προς την κοιλάδα ανάμεσα από την εξελιγμένη μορφή φυσικής αποκλάδωσης και πεζοπορώντας προς το Αρκουδόρεμα περίπου 1:30 ώρα, θα συναντήσει σπάνια κόκκινα πεύκα, την δηλητηριώδη πομπίνα, την σαρκοφάγο πιγκουίκουλα, τον αλπικό τρίτωνα και τις σπάνιες ορχιδέες (διαφορετικά είδη σε κάθε εποχή).

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΑΣΙΛΙΤΣΑΣ Είναι ένα από τα μεγαλύτερα και ομορφότερα χιονοδρομικά κέντρα της Ελλάδας. Διαθέτει 12 πίστες και ατέλειωτες πλαγιές τις οποίες οι χιονοδρόμοι απολαμβάνουν λόγω της πολύ καλής ποιότητας χιονιού, αλλά και της θέας που κόβει την ανάσα. ΚΑΣΤΡΙ – ΣΠΗΛΑΙΟ ΝΥΜΦΩΝ Σύμφωνα με την ιστορία, ο βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος Β΄ επέλεξε την περιοχή αυτή για να χτίσει τα θερινά του ανάκτορα, λόγω της στρατηγικής θέσης και του εκπληκτικού φυσικού τοπίου. Ο γιος του Αλέξανδρος ο Μέγας, σε νεαρή ηλικία, καθόταν στο σπήλαιο των Νυμφών με θέα τους καταρράκτες της Τσούργιακας και σχεδίαζε το μέλλον. ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ Τα δυο διεθνή μονοπάτια Ε6 και Ε4, ξεκινώντας από τη Σουηδία και την Πορτογαλία αντίστοιχα, διέσχιζαν αιώνες τώρα το νομό Γρεβενών, δημιουργώντας ένα σταυροδρόμι ανταλλαγής ιδεών και πολιτιστικών στοιχείων. Το Ε6 εισέρχεται στα Γρεβενά από τους πρόποδες του Σμόλικα, περνάει από τη Βασιλίτσα και διασχίζοντας τη Βάλια Κάλντα, συνεχίζει προς το νότο. Το Ε4 διασχίζει το νότιο τμήμα του νομού στα Καμβούνια.Μονοπάτι Ε6 Διαδρομή 6 ωρών που απαιτεί καλή φυσική κατάσταση και ανταμείβει τον πεζοπόρο με μοναδικές εικόνες ενός ξεχασμένου πράσινου παραδείσου καθώς διασχίζει ένα από τα πιο παρθένα τρμήματα του Δρυμού, δίπλα στην άγρια ομορφιά της Βάλια Κίρνα (Ρέμα του Διαβόλου), ξεκινώντας από το χωριά Δίστρατο και καταλήγοντας στην Σαμαρίνα. Καταρράκτες Αητιάς Επίσκεψη στους καταρράκτες της Αητι΄ς που δημιουργούνται από το ρέμα του «Βελονιά», το οποίο κατεβαίνει από τις πλαγίες της Βασιλίτσας. Η Σπηλιά των Νυμφών, αρχαίο καταφύγιο για τις γυναίκες της περιοχής στα χρόια του Φιλίππου. Διαδρομή σχετικής δυσκολίας διάρκειας 4 ωρών. Τεχνητή λίμνη Μαυραναίων Σε απόσταση αναπνοής από την οδική αρτηρία Γρεβενών – Βασιλίτσας, η τεχνητή λίμνη των Μαυραναίων, κρυμμένη σε δασικό περιβάλλον δρυός, αποτελεί ιδανική επιογή γαι όλους. Ψάρεμα, canoe, τοξοβολία, εναέρια διαπέραση (flying fox) Περιήγηση στα Πέτρινα Γεφύρια Αζίζ Αγά (το υψηλότερο μονότοξο γεφύρι της Μακεδονίας), Καγκέλια, Σταυροποτάμου, Γέφυρα Σπανού (5τοξο), Γεφύρι του Κλέφτη (το μικρότερο, ονόματα συνδεμένα με την Ελληνική ιστορία, τους αγώνες και την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική που συνεχίζει να προκαλεί το ενδιαφέρον όλων. Φαράγγι Σπηλαίου – Κελί της Καλόγριας Ένα από τα πιο εντυπωσιακά φαράγγια της Ελλάδος με ορθοπλαγιές 200 μ. Και μήκος 800 μ. που διασχίζεται από τον Ασπροπόταμο, κεντρική αρτηρία του Βενέτικου, αποτελεί αντιπροσωπευτική εικόνα της γεωμορφολογίας της Πίνδου. Στα τοιχώματα του φαραγγιού, σε ύψος 180 μ. κρέμεται κυριολεκτικά ένα φυσικό άνοιγμα με μεγάλο βάθος, γνωστό ως Κελλί της Καλόγριας καθώς η ιστορία αναφέρει ότι στις αρχές του 15 ου αιώνα μόναζε εκεί μια Καλόγρια, βρίσκοντας καταφύγιο και προστασία από τους Τούρκους. Περιήγηση στα Μαστοροχώρια του Βοΐου Καλλονή (λαογραφικό μουσείο), Δίλοφο, Δασύλιο, Χρυσαυγή, Κορυφή, Ροδοχώι, Κρυμίνι, Πεντάλοφος. Περιήγηση στα πλακόστρωτα μονοπάτια της ιστορίας των ξακουστών Ηπειρωτών Μαστόρων της Πέτρας που άφησαν εποχή σε όλη την Ελλάδα και κυρίως στα Πηλιορίτικα χωριά. Ορεινή Περιφερειακή ζώνη της Βάλια Κάλντα – Πέτρα Μεσύρη Ακολουθώντας τα ίχνη της Καφέ Αρκούδας, διασχίζουμε μία από τις ομορφότερες φυσικές περιοχές του ορεινού όγκου της Πίνδου. Πυκνά δάση κονοφώρων με άφθονα νερά και βλάστηση. Εθνικός Δρυμός Βάλια Κάλντα – Πυρήνας – Αρκουδόρεμα – Καταρράκτες Εθνικές Δρυμός Βάλια Κάλντα – Λίμνες Φλέγγας Ανάβαση τριών ωρών μέσα από το Ασημένιο και το Σκοτεινό Δάσος που καταλήσει σε υψ. 1950 μ. στις ορεινές λίμνες Φλέγα με μοναδική θέα στην τεχνητή λίμνη του Αώου. Η διαδρομή των Άγριων Μανιταριών Σεμινάριο Μανιταρογνωσίας και Μανιταρογευσίας. Ενημερωτική παρουσίαση για τα Άγρια Μανιτάρια της περιοχής (πάνω απο 1500 διαφορετικά είδη εκ των οποίων 100 τουλάχιστον είναι εδώδιμα). Πρακτική ανίχνευσης, αναγνώρισης και συλλογής. Μαγειρική των συλλεχθέντων άγριων μανιταρών, μανιταροτσίπουρο, γλυκά κουταλιού μανιτάρι. Για την Τρίτη Ηλικία Πρόγραμμα αναψυχής και αναζωογόνησης για συμμετέχοντες τρίτης ηλικίας. Διήμερα ευχάριστης παραμονής και ήπιων δραστηριοτήτων, προσαρμοσμένων κατάλληλα για τις δυνατότητές τους. Για Άτομα με Αναπηρίες Στα προγράμματα μπορούν να συμμετέχουν και εκδρομείς με αναπηρίες. Ειδικευμένοι εκπαιδευτές και ειδικός υλικοτεχνικός εξοπλισμός δίνουν την δυνατότητα ενσωμάτωσης στα προγράμματα, ατόμων με κινητικές ή άλλες αναπηρίες.

Συντάκτης: Νίκη Καλοπαίδη

ΣΟΥ ΑΡΕΣΕ; ΚΑΝΕ LIKE... ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΕ ΤΟ

Γίνετε φίλοι μας, στη σελίδα μας στο facebook: http://www.facebook.com/vatolakkiotis
Στείλτε μας τις απόψεις σας, τα άρθρα σας, τις καταγγελίες σας και οτιδήποτε θέλετε στο email: kostasdigos@yahoo.gr